Türkiye artık 'genç' değil!

Uzun yıllar genç nüfus avantajıyla övünen Türkiye bu özelliğini hızla kaybediyor. 1990'lı yıllarda yüzde 4 olan Türkiye'nin yaşlı nüfus oranı yüzde 10'a dayandı. Mevcut gidişatta Türkiye 20 yıl sonra 'çok yaşlı nüfusa sahip ülkeler' sınıfına girecek. Bu durum Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı İstatistiklerle Yaşlılar, 2021 verilerinde de görülüyor. Buna göre yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2016 yılında 6 milyon 651 bin 503 kişi iken son beş yılda yüzde 24 artarak 2021 yılında 8 milyon 245 bin 124 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2016 yılında yüzde 8.3 iken, 2021 yılında yüzde 9.7'ye yükseldi. Yaşlı nüfusun 2021 yılında yüzde 44.3'ünü erkek nüfus, yüzde 55.7'sini ise kadın nüfus oluşturdu. Nüfus projeksiyonlarına göre ülkemizde yaşlı nüfus oranının 2025 yılında yüzde 11, 2030 yılında yüzde 12.9, 2040 yılında yüzde 16.3, 2060 yılında yüzde 22.6 ve 2080 yılında yüzde 25.6 olacağı öngörüldü.

Nüfusumuz hızla yaşlanıyor!

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10'u geçmesi nüfusun yaşlanmasının bir göstergesi. Türkiye'de yaşlı nüfus, diğer yaş gruplarındaki nüfusa göre daha yüksek bir hız ile artış gösterdi. Küresel yaşlanma süreci olarak adlandırılan "demografik dönüşüm" sürecinde olan Türkiye'de, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalma ile birlikte sağlık alanında kaydedilen gelişmeler doğuşta beklenen yaşam süresinin artması ile nüfusun yaş yapısı şekil değiştirdi. Çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalırken yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı artış gösterdi. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da, yaşlı nüfus sayısal olarak oldukça fazla.

Ortanca yaş da yükseldi

Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Nüfusun yaşlanması ile ilgili bilgi veren göstergelerden biri olan ortanca yaş, 2016 yılında 31.4 iken 2021 yılında 33.1 oldu. Ortanca yaş 2021 yılında erkeklerde 32.4, kadınlarda 33.8 olarak gerçekleşti. Nüfus projeksiyonlarına göre, ortanca yaşın 2025 yılında 34.1, 2030 yılında 35.6, 2040 yılında 38.5, 2060 yılında 42.3 ve 2080 yılında 45 olacağı öngörüldü. Çalışma çağındaki yüz kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden yaşlı bağımlılık oranındaki artış da dikkat çekici. 2016 yılında yüzde 12.3 olan yaşlı bağımlılık oranı 2021 yılında yüzde 14.3'e yükseldi. Tahminler ülkemizdeki yaşlı bağımlılık oranının 2025 yılında yüzde 16.4, 2030 yılında yüzde 19.6, 2040 yılında yüzde 25.3, 2060 yılında yüzde 37.5 ve 2080 yılında yüzde 43.6 olacağı öngörüldü.

En yaşlı nüfus Sinop'ta

Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il, 2021 yılında yüzde 20.1 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 19.2 ile Kastamonu, yüzde 17.8 ile Artvin izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3.5 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 3.9 ile Hakkari, yüzde 4 ile Şanlıurfa izledi. Verilere göre ülkemizde her 4 haneden birinde en az bir yaşlı bulunuyor. Türkiye'de 2021 yılında toplam 25 milyon 329 bin 833 haneden 6 milyon 112 bin 760'ında  65 ve daha yukarı yaşta en az bir fert bulunduğu görüldü. Ayrıca

Türkiye'de 1 milyon 561 bin 398 yaşlının tek başına yaşadığı da istatistiklere yansıyan bir başka ayrıntı oldu.

Yaşlı yoksulluğu arttı

TÜİK'in gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ına göre hesaplanan yoksulluk oranı, 2016 yılında Türkiye geneli için yüzde 21.2 iken 2020 yılında yüzde 21.9 oldu. Bu oran, yaşlı nüfus için 2016 yılında yüzde 16 iken 2020 yılında yüzde 16.7 oldu. Yaşlı nüfus yasal medeni duruma göre incelendiğinde eşi ölmüş yaşlı kadınların oranının, eşi ölmüş yaşlı erkeklerin oranının 4 katı olduğu görüldü.

Türkiye 68. sırada

Tahminler 2021 yılı için dünya nüfusunun yaklaşık 7.8 milyar kişi, yaşlı nüfusun ise yaklaşık 764 milyon olduğunu gösteriyor. Bu tahminlere göre dünya nüfusunun yüzde 9.8'ini yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke sırasıyla yüzde 34.3 ile Monako, yüzde 28.8 ile Japonya ve yüzde 22.8 ile İtalya oldu. Türkiye, bu sırlamada 167 ülke arasında 68. sırada yer aldı.