Tarımda enflasyon düşmüyor

EYÜP KABİL / DETAY HABER

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Aralık 2022 dönemine ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, endekste Aralık'ta bir önceki aya göre yüzde 4,82, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 151,03 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 132,18 artış gerçekleşti.

Sektörler özelinde bir önceki aya göre ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 3,45 azalış görülürken tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 5,03, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 5,37 artış oldu.

Aralık 2022'de ana gruplarda bir önceki aya göre tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1,67 düşüş gerçekleşirken canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 7,81 ve çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 15,9 artış kayıtlara geçti.

Turunçgillerde artış yüzde 309

Yıllık Tarım-ÜFE'ye göre 6 alt grup daha düşük, 6 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar yüzde 309,17 ile turunçgiller, yüzde 191,66 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular olarak sıralandı. Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar ise yüzde 82,94 ile lifli bitkiler, yüzde 91,54 ile koyun ve keçi, canlı, bunların işlenmemiş süt ve yapağıları olarak belirlendi.

49 üründe artış gerçekleşti

Aylık Tarım-ÜFE'ye göre ise 9 alt grup daha düşük, 3 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre azalış gösteren alt gruplar sırasıyla yüzde 2,64 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular, yüzde 1,56 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar olarak kayıtlara geçti.

Bir önceki aya göre artışın yüksek olduğu alt gruplar ise yüzde 9,58 ile canlı sığırlar (manda dahil), bunlardan elde edilen işlenmemiş süt, yüzde 8,25 ile tropikal ve subtropikal meyveler oldu. Aralık 2022'de, endekste kapsanan 86 maddeden 34'ünün ortalama fiyatında azalış, 49'unun ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

Et ve yem zammı durmuyor

Yem fiyatlarındaki fahiş artışın et ve süt fiyatlarına da yansıdığını belirten CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "TÜİK verileri süt ve peynirde düşen üretime işaret ediyor. Kesime giden ineklerin yansıması ortaya çıktı.

Hayvan kesiminin çok olması nedeniyle et fiyatını durağan kıldı. Kesim azalınca et fiyatı zıpladı" dedi ve bu olumsuzluğun sorumlusu olarak AKP iktidarını gösterdi.

Gürer, Niğdeli bir besicinin samanın 1 tonunu 3 bin liraya aldığından dert yandığını belirtti. Gürer ayrıca, süt yemine gelen 30 TL'yi bulan zamma büyük tepki olduğunu, hayvancılık yapanların çok mağdur olduğunu ifade etti.

Gürer şunları söyledi: "Son yem zammı ile indirim değil, fiyata zam geldi. Cumhurbaşkanının yemde yüzde 5 indirim sözü ve 4 ay sabit fiyat  açıklaması boşlukta kaldı. Erdoğan, 'karma yemde yüzde 5'e varan indirim yapılacak. En az bunun kadar önemlisi gübre ve yem fiyatlarını Nisan sonuna kadar sabitliyoruz' açıklaması yapmıştı." Gürer, yem fiyatlarındaki artışa paralel olarak et ve süt fiyatlarındaki artışın vatandaşların mağduriyetine neden olduğuna da işaret etti.

Nebati: Enflasyondaki düşüş devam edecek

Bu arada Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde, "2022 Yılı Değerlendirmesi 2023 Yılı Hedefleri Programı"nda konuştu.

"Küresel emtia fiyatlarındaki artış, 2021 yılı sonundaki kur hareketi ve tedarik zincirlerindeki kırılmaların sonucunda maalesef 2022 yılını yüksek bir enflasyon ile geçirdik" diyen Nebati, "Diğer taraftan, 2022 Kasım ayında düşüşe başlayan enflasyonun bu eğilimi Aralık ayında artarak devam etti. Böylece, yılsonu tüketici enflasyonu Orta Vadeli Programda hedeflediğimiz rakamın da altında gerçekleşerek yüzde 64,3 oldu. 2023 yılında enflasyondaki düşüş devam edecektir" ifadelerini kullandı.

Bakan Nebati şunları söyledi: "2022 yılı Aralık ayı itibarıyla sadece tüketici enflasyonunda değil üretici enflasyonunda da gerileme gördük. Böylece TÜFE-ÜFE makası oldukça daraldı. Bu fark 2022 yılı Ekim ve Aralık ayları arasında 72 puandan 33,5 puana geriledi. Bu suretle üretici fiyatlarının TÜFE üzerindeki baskısı giderek azalmaktadır."

'Fiyatları indirin demekle enflasyon düşmez'

Diğer yandan enflasyonun ineceği tezlerine katılmadığını belirten Maliye eski bakanı Mehmet Şimşek, iktidarın ekonomi politikasını doğru bulmadığını belirtti.

"Böyle enflasyon mu düşer?" diyen Şimşek, "BİM'e, A-101'e baskı yapmakla, 'Fiyatları indirin, zam yapmayın' demekle enflasyon düşmez. Bildiğim bir marketin kar marjı sadece yüzde 4. Nereye kadar 'Zam yapmayın' diyebilirsiniz."

Şimşek, yeniden ekonominin başına geleceği veya başka bir görev alacağı yönündeki yorumlara da şu karşılığı verdi: "Dönmem. Ancak bana bir görev verilse bile Erdoğan bana bırakmaz, bırakamaz. O yüzden dönmemin bir anlamı olmaz" şeklinde konuştu.