Navalni iki saatle hayatta kaldı

 

 

Rus muhalif Aleksey Navalni hâlâ Berlin'de bir hastanede komada. Almanya, Rus muhalifin Noviçok diye bilinen sinir gazı ile zehirlendiğini açıkladı. Navalni, Sibirya'dan Moskova'ya giden bir uçakta hastalandı ve uçak Omsk şehrine acil iniş yaptı. İki gün sonra Rus yetkililer, Navalni'nin tedavi için uçakla Almanya'ya sevkine izin vermeye ikna edildi. BBC Rusça Servisi, Navalni'nin kötüleştiği Sibirya-Moskova seferi sırasında yaşananları, kabin görevlileri ve sağlıkçıların onun hayatını kurtarmak için verdiği mücadeleyi ayrıntılarıyla ortaya çıkardı. Navalni, 20 Ağustos'ta S7 Havayolları ile Sibirya Tomsk Havaalanı'ndan Moskova'ya gidiyordu. 

 

Bir çayla gelen koma

 

Basın danışmanı Kira Yarmiş, Navalni'nin o sabah Tomsk Bogaşevo Havaalanı'nda aldığı bir bardak çay dışında hiç bir şey yiyip içmediğini belirtti. Aynı uçağı bekleyen yolculardan Ilya Ageev, uçuşa yaklaşık bir saat kala çayını içen Navalni'yi gördü. Rus muhalif kendisini tanıyarak yanına gelen başka yolcularla şakalaştı. Uçuşun ilk 1.5 saati içinde Navalni kendisini kötü hissetmeye başladı. Kabin görevlileri yolculara su dağıtıyordu ama Navalni istemedi. Sonra tuvalete gitmek için ayağa kalktı. Fakat Navalni, 20 dakika tuvaletten çıkmadı ve kapının önünde kuyruk oluşmaya başladı. Dört kabin görevlisi de bu aşamada yolculardan birinin iyi olmadığını fark etti. Birkaç dakika sonra kabin görevlilerinden biri anons yaparak uçakta doktor olup olmadığını sordu. Yolcular da durumun ciddi olduğunu anlamıştı. Diğer kabin görevlileri pilota haber verdi ve Navalni'ye ilk yardım müdahalesinde bulunmaya çalıştı. 

 

Hemşire yardıma koştu

 

Navalni'nin asistani Ilya Pahomov, koridoru dolaşarak tıbbi yardıma ihtiyaç olduğunu tekrarladı. Adı verilmeyen bir kadın yolcu, hemşire olduğunu söyleyerek kalktı. S7 Havayolları'nın açıklamasına göre bunu izleyen bir saat boyunca hemşire yolcu ile kabin görevlileri, pilot acil iniş yapana kadar Navalni'nin şuurunu kaybetmemesi için çabaladı. Doktor ya da sağlıkçı anonsu yapıldıktan birkaç dakika sonra Navalni inlemeye ve çığlıklar atmaya başladı. Yolculardan Avukat Sergey Nezenets, "Acı çektiği belliydi. Kabin görevlilerine ayrılmış olan alanda yere yatırılmıştı. Hiçbir şey söyleyemiyor sadece bağırıyordu" diye konuştu. Havaalanındaki sağlık ekibi inişten iki dakika sonra uçaktaydı. Nezenets, sağlık görevlilerinin Navalni'yi muayene eder etmez "Bizim yapabileceğimiz bir şey yok, yoğun bakıma alınması lazım" dediklerini hatırlıyor.

Yolcular, sağlık görevlilerinin ambulans gelene kadar uçakta Navalni'yi toplam 15-20 dakika kadar muayene ettiklerini anlattı. 

 

Yakınındaki yolcular indirilmedi

 

Uçak yakıt ikmali yaptıktan yarım saat sonra Moskova'ya gitmek üzere yeniden havalandı. Avukat Nezenets, Moskova'daki Domodedovo Havalimanı'na indiklerinde uçağa çok sayıda polis ve sivil görevlinin bindiğini anlatarak, şunları söyledi: "Aleksey'e en yakın sıralarda oturan yolcuların uçakta kalmasını diğerlerinin gidebileceğini söylediler. Aleksey uçağın ortalarında 10. ya da 11. sırada oturuyordu." Navalni iki gün Omsk'taki hastanenin şiddetli zehirlenmeler bölümünde tutuldu. Navalni iki gün sonra uçakla 22 Ağustos günü Berlin'deki Charité Kliniği'ne nakledildi ve bundan iki gün sonra da Alman doktorlar yaptıkları testlerin hastanın zehirlendiğini gösterdiğini açıkladı. Oysa 1 numaralı Acil Hastanesi'nin baş toksikoloğu da dahil olmak üzere Omsk'taki doktorlar, hastanelerinde tedavi gördüğü süre boyunca Navalni'nin vücudunda zehirli bir madde bulunamadığını söylemişti. BBC