Kurdeşen (ürtiker) nedir? Belirtisi, nedenleri ve tedavisi nasıl yapılır?

Kurdeşen, ciltte kırmızı yumrular (kırışıklıklar) veya lekelerdir. Cildinizin yüzeyinde bir tür şişliktir. Vücut çoğu insan için zararsız bir madde olan alerjene karşı alerjik bir reaksiyon gösterdiğinde ortaya çıkar. Ancak, kurdeşen uzun bir süre devam ederse, otoimmün koşullarda veya sistemik koşullarda da ortaya çıkabilir.

Kurdeşen kaşıntılı olabilir. Yanma veya batma hissedebilirsiniz. Bir iğne deliği kadar küçük veya bir yemek tabağı kadar büyük olabilirler. Kurdeşenlerin tıbbi adı ürtikerdir.

Kurdeşen (Ürtiker) Belirtileri ve Nedenleri

Kurdeşen belirtileri kişiye ve duruma bağlı olarak farklılık göstermektedir. Vücudunuzun herhangi bir yerinde görünebilirler. Kurdeşen belirtileri şunlardır;

• Ciltte kırmızı, kabarık şeritler veya yumrular.
• Ağartma (kurdeşen merkezine basıldığında beyaza döner)
• Kaşıntılı cilt
• Şişme

Ürtiker, bir tetikleyici ciltte yüksek düzeyde histamin ve diğer kimyasalların serbest kalmasına neden olduğunda ortaya çıkar. Bu maddeler cildin etkilenen bölgesindeki kan damarlarının açılmasına (genellikle kızarıklık veya pembemsi) ve sızıntıya neden olur. Dokulardaki bu ekstra sıvı şişlik ve kaşıntıya neden olur. Histamin, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok nedenden dolayı salınır;

• Alerjik reaksiyon - örneğin gıda alerjisi veya böcek ısırığına veya sokmasına tepki gibi
• Soğuğa veya sıcağa maruz kalma
• Enfeksiyon - soğuk algınlığı gibi

Kurdeşen (Ürtiker) Teşhisi

Doktorunuz cildinize bakarak kurdeşeni teşhis eder. Alerji testleri, reaksiyonu neyin tetiklediğini belirlemeye yardımcı olur. Nedeni bilmek alerjenlerden, kurdeşenlerden ve şişlikten korunmanıza yardımcı olmaktadır. Alerji testleri şunlardır;

• Cilt testleri: Bu test sırasında doktorlar cildinizde farklı alerjenleri test eder. Cildiniz kızarırsa veya şişerse, bu maddeye alerjiniz olduğu anlamına gelir. Bu tip alerji testlerine deri prik veya çizik testi de denir. Kurdeşen doğada kronik ise cilt testi yaygın olarak yapılmaz.
• Kan testleri: Kan testi, kanınızdaki belirli antikorları kontrol eder. Vücudunuz alerjenlerle savaşmak için antikorlar üretir. Süreç bağışıklık sisteminizin bir parçasıdır. Ancak vücudunuz çok fazla üretirse, kurdeşen ve şişmeye neden olur.
   

Kurdeşen (Ürtiker) Tedavisi

Çoğu zaman, kurdeşen tedavi olmadan gider. Doktor, hastanın daha iyi hissetmesi için ve tekrar kurdeşene yakalanma şansını azaltmasına yardımcı olacak ilaçlar ve evde bakım önerir. Kurdeşen ne kadar sürede iyileşir sorusunun kesin bir cevabı yoktur. Bu kişideki rahatsızlığın ilerleyişi ve ilaçların hastalığa verdikleri cevaba göre değişiklik gösterir.
Alerji ilaçları: Antihistaminik adı verilen ilaçlar histamin'in vücudunuz üzerindeki etkilerini engeller. Antihistaminikler kurdeşenlerden kaşıntıyı giderir ve alerjik reaksiyonları önler.
Evde tedaviler: Kurdeşenleri rahatlatmak için serin bir banyo veya duş alabilir, gevşek kıyafetler giyilir ve soğuk kompres uygulanır.
Epinefrin: Şiddetli alerjik reaksiyonlar ve şişme, anafilaksi adı verilen hayatı tehdit eden bir duruma yol açabilir.
Ağız steroidler: Kortikosteroidler gibi prednizon, antihistaminik yanıt vermeyen kurdeşen semptomlarını kontrol eder.

Kurdeşen tedavi edilmediği takdirde anjiyoödeme ya da anaflaksiye hastalığına neden olmaktadır. Cildin derin katmanlarına etkisi olan anjiyoödem belirtileri şunlardır;

• Çok kısa süreler içerisinde izler oluşması
• Kişinin özellikle yüzünde bulunan yanak, dudak ve gözlerin etrafında kızarıklık ile beraber şişkinliğin oluşması
• Bahsedilen bu bölgelerde kızarıklık ile birlikte gelen yoğun sıcaklık hissi

Anaflaksi: Şiddetli nefes alma güçlüklerine yol açan, potansiyel bilinç kaybı oluşturabilen bir durumdur. Belirtileri ise şunlardı;

• Mide bulantısı
• Ağız, dil, dudak ve boğaz astarının şişmesi
• Soğuk ve nemli cilt
• Hızlı kalp atışı
• Baş dönmesi

Kurdeşene hastalığına tutulmamak için yapılabilecekler şunlardır;

• Kişinin alerjen olduğu maddelerden ve kurdeşen tetikleyen maddelerden kaçınmak
• Kıyafetleri sık sık yıkamak ve değiştirmek

Kurdeşene karşı uygulanabilecek yöntemler ise şunlardır;

• Kurdeşenin neden olduğu kızarık bölümlere buz torbası ile kompress uygulamak
• Kişinin kaşıntıları arttığında serinlemek için yulaf banyosu ya da soğuk su ile duş almak
• Kişiyi sıkmayan ve tahriş etmeyen tür de kumaşlardan kıyafetler seçmek
• Uyunan ortamın serin olmasına dikkat etmek

Kurdeşen hastalığına karşı asla yapılmaması gerekenler şunlardır;

• Kişiye kaşıntı yaşatacak yünlü ve benzeri, baskı yapan sıkı giysiler giymek
• Çok sıcak ve çok soğuk havalar ve hızlı hava değişimleri cilde zarar verir
• Bulunulan ortamlarda alerjen maddelerin bulunması
• Kurdeşene neden olabilecek yiyeceklerden kaçınmak (kuruyemiş, yumurta vs.)

Kurdeşene yol açabilen madde ve durumlardan mümkün olduğunda uzak durmak gerekmektedir.

Kişi vücudunda kurdeşen belirtilerini gördüğünde beklemeden hastanenin Dermatoloji bölümüne giderek doktorlar tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Dermatoloji doktorları Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyükşehirler başta olmak üzere Türkiye'nin birçok şehrindeki tam teşekküllü hastanelerde görev almaktadır.

Bu haber bir reklamdır.