Kiracıya yönelik cinsiyet ayrımcılığına 102 bin lira ceza

Yüksek öğrenimini sürdürmek için gittiği şehirde ev kiralamak isteyen genç, emlakçı ve ev sahibinin, 'Evimiz aileye, bayan öğrenciye uygundur' cevabıyla sarsıldı. Hayatının şokunu yaşayan erkek öğrencinin müracaatını değerlendiren Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), hem emlakçı, hem ev sahibi hem de kiralık ilanı yayınlayan internet sitesine ceza yağdırdı. Kurum, üç muhataba toplamda 102 bin TL ceza kesti.

Yıllardır hayalini kurduğu üniversiteyi kazanan M.F.K., internet sitesinde yayınlanan gördüğü ilan üzerine emlakçı A.U.'yu aradı. Emlakçı genç, ev sahibi E.Y.'nin daireyi sadece bayan öğrenciye kiralanmasını istediğini bildirdi. Beğendiği daireyi kiralayamayan M.F.K., emlakçı, ev sahibi ve ilanı yayınlayan internet sitesinin cinsiyet ayrımcılığı yaptığını öne sürüp TİHEK'in kapısını çaldı.

Kiralamak istediği dairenin emlakçı tarafından erkek olması gerekçe gösterilerek kiraya verilmemesinin cinsiyet temelinde ayrımcılık oluşturduğunu iddia etti.
Kiralama talebinin erkek olması sebebiyle kabul edilmediğini, bunun ayrımcılık yasağına aykırı olduğunu dile getiren mağdur üniversite öğrencisi, karşılaştığı muamele dolayısıyla muhatap ile yazılı olarak iletişime geçemediğini ve ilan konusu evi kiralayamadığını böylece ayrımcılığa maruz kaldığını kaydetti.

Emlak danışmanı olan A.U.'da, ev sahibinin erkek öğrenciye evinin kiralanmamasını istediğini, gerekirse ev sahibiyle erkek öğrencilere evini kiralaması konusunda ikna etmek için görüşme yapabileceğini belirttiğini söyledi. İnternet sitesi yetkilileri de ilanlara müdahale etmediklerini bildirdi. Ev sahibi E.Y. de kuruma cevap vermedi.

Tarafları dinleyen TİHEK, erkek öğrencinin ayrımcılık iddiasını yerinde buldu. Kararda şu ifadelere yer verildi:

"İlanın başlığında 'Aileye bayan öğrenciye uygun 3+1 temiz ara kat daire' yazdığı görülmüştür. Başvuranın beyanına göre başvuran ile emlak danışmanı muhatap A.U. arasındaki telefon görüşmesinde kendisine ev sahibinin erkek öğrenciye evinin kiralanmasını istemediğini belirttiği, muhatap A.U.'nın sunduğu görüş yazısındaki ifadelerin de bu durumu teyit ettiği anlaşılmıştır.

Ev sahibi muhatap E.Y.'ın ise kurumumuza yazılı görüşünü sunmaması sebebiyle aksi bir kanaate varılamamıştır. Müşahhas olayda başvuran tarafından sunulan ekran görüntüsü ve diğer bilgiler ile muhatabın görüşü birlikte değerlendirildiğinde başvurana yalnızca erkek olması sebebiyle ev kiralanmayarak cinsiyeti sebebiyle farklı muamelede bulunulduğu değerlendirilmiştir. Müşahhas olayda muhatap emlak danışmanı A.U. yalnızca kendisine verilen talimatı yerine getirdiğini ifade etse de 6701 sayılı kanun çerçevesinde ayrımcılık talimatını uygulamak da yasaklanmış ve bir ayrımcılık türü olarak düzenlenmiştir.

Kurumumuza yapılan başvuruda, muhatap ev sahibi, objektif bir gerekçe olmaksızın başvuranın cinsiyeti sebebiyle söz konusu taşınmazı başvurana kiralamamış, emlak danışmanı ayrımcı talimatı uygulamak suretiyle farklı muamelenin gerçekleştirilmesine iştirak etmiştir. Bütün bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde başvuranın cinsiyeti sebebiyle ayrımcı bir muameleye maruz kaldığı dolayısıyla da eşit muamele ilkesi ile ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır. Başvuruda ayrımcılık yasağı ihlali yapıldığına, muhatap A.U. hakkında 6 bin TL, ev sahibi muhatap E. Y. hakkında 6 bin TL ve muhatap internet sitesi hakkında 89 bin 571 TL idari para cezası uygulanmasına oy birliği ile karar verilmiştir."