Irak'ta Türkmenler mağdur ediliyor

YENİ MESAJ / DETAY HABER

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakan ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf, Türkmenlerin Irak'taki başbakanlık, meclis başkanlığı ve cumhurbaşkanlığında temsil edilmesi gerektiğini belirtti. Türkmen Bakan Maruf, Türkmenlerin Irak'ta hükümet kurulum sürecine ilişkin beklentilerine dair açıklamalarda bulundu.

Hükümet kurulamadı

Maruf, Irak'ta 10 Ekim 2021'de gerçekleştirilen erken genel seçimlerin üzerinden yaklaşık 4 ay geçmesine rağmen hala yeni hükümetin kurulamadığını belirterek, bunun da seçimleri kazanan siyasi gruplar arasındaki anlaşmazlığa işaret ettiğini kaydetti. Türkmenlerin Irak Anayasası'na göre ülkedeki üçüncü ana unsur olduğunu vurgulayan Maruf, "Biz her zaman bunu diyoruz. Anayasa hakları Türkmenler için mühimdir. Biz Anayasa haklarımızı talep ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Maruf, Irak'ta geçmiş dönemde iktidarların Türkmenlere temsiliyet konusunda haksızlık yaptığını söyleyerek, bunun giderilmesi için Türkmenlerin Irak hükümetinde aktif bir şekilde yer almasının şart olduğunu dile getirdi.

Türkmenler diyalogdan yana

Türkmen Bakan, "Türkmenler her zaman barıştan, diyalogdan yana oldu. Bütün haklarını ve hukuklarını kanun, Anayasa, barış ve diyalog yoluyla talep etmiştir. Bundan sonra da o şekilde talep edecektir" diye konuştu.
Irak'ta cumhurbaşkanlığı, başbakanlık ve parlamento başkanlığı olarak üç ana organ bulunduğuna işaret eden Maruf, "Parlamento Başkanlığında yapılan seçimde, ne yazık ki Türkmenlere o hakkı tanımadılar. Bu bir haksızlıktır. Bu başkanlığın içerisinde mutlaka Türkmenlerin de yeri olması gerekirdi" dedi. Maruf, Irak cumhurbaşkanlığı ve yeni hükümet kurulum sürecinde, Türkmenlere başbakan yardımcılığı ve cumhurbaşkanı yardımcılığı görevlerinin yanı sıra bakanlıkların da verilmesi gerektiğini söyledi.

Türkmenler millet olarak kabul edilmeli

Türkmenler olarak Irak'ta dengeli, düzenli ve istikrarlı bir hükümet kurulmasını talep ettiklerini vurgulayan Maruf, "Türkmenlerin millet olarak kabul edilmesi gerekir. Irak'a gelen yeni hükümetin, Türkmenleri toplum olarak görmesi gerekir. Sadece siyasi parti değil" şeklinde konuştu. Maruf, "Türkmenler başta olmak üzere, Irak'ta yaşayan bütün etnik ve dini grupların hakları da önemlidir. Onu da Irak Anayasası'na göre göz önünde bulundurmak gerekir" dedi. Türkmen Bakan ayrıca "Türkmeneli bölgesinin imarı için, kültürel, eğitim ve destek amaçlı, Irak'ın 2022 genel bütçesinde, Türkmenlere de özel bütçe hazırlanması, verilmesi, tahsis edilmesi önemlidir" ifadesini kullandı.

Irak'ta Türkmenlerin yeri

Irak'ta 10 Ekim 2021'de yapılan genel seçimlerde Türkmenler 329 sandalyeli Meclise 7 milletvekili göndermişti. Irak Planlama Bakanlığı'nın 2013 verilerine göre 40 milyon nüfuslu Irak'ta 3 milyon Türkmen yaşıyor. Türkmen kanaat önderlerine göre ise bu sayı 4-5 milyonu buluyor. Kürtlerin sayısı ise yaklaşık 6 milyon. Türkmenler, ağırlıklı olarak Musul ve Kerkük'te yaşıyor. Irak'ta Arapça ve Kürtçe resmi dil olarak kabul edilirken, Türkçe bölgesel dil olarak değerlendiriliyor. 20 yüzyıldan önce Türkmenler 'Türk' olarak adlandırılıyordu ancak Irak'ta askeri yönetim onları Anadolu Türklerinden ayırmak için 'Türkmen' ifadesini kullanmaya başladı! Türkmenler, petrol zengini Kerkük konusunda özellikle hassas. Peşmerge, 2014'te Kerkük'e egemen olmuş ancak 2017'de kenti terketmişti. Kentin güvenliğini federal güçler üstlenmiş durumda.

Bakanlık sözü aldılar


Irak Türkmen Cephesi (ITC) Milletvekili Erşat Salihi, bu yıl 9 Ocak'ta yaptığı açıklamada, yeni hükümette Türkmenlerin de temsil edilmesini beklediklerini ve bu konuda söz aldıklarını belirtmişti. Salihi, "Biz Türkmen vekiller olarak da ayrı bir Türkmen Grubu kurduk ve bunun başkanlığına da ben seçildim. Türkmenlerin hak ve hukukunu savunma görevim var" demişti. Salihi, şunları söylemişti: "Irak'ta hâlâ Türkmenleri siyaset ve sistemin dışına itme ve cezalandırma politikası mevcut. Ancak Türkmenler olarak her zaman Şii ve Sünnilerin birleşmesinden yanayız. Türkmenler Irak'ın çimentosudur. Türkmenlere zarar verilirse Irak'ın birliği tehlikeye girer. Irak siyasetinde etkimiz ve ağırlığımız söz konusu." Irak'ta yeni hükümet kurulmadığından bu sözün yerine gelip gelmediği henüs netleşmedi.