Hz. Abdulkadir Geylani'den Altın Öğütler

Ey Muhammed ümmeti, siz de Kur'ân'a göre amel etmez ve onun hükmünü benimsemezseniz kalbiniz iyi şeklini yitirir; Hakk'ın rahmet kapısından uzak olursunuz. Bildiği şeyler yüzünden sapıtanlardan olmayınız. Allah, birçok kimseleri ilim yolunda şaşırttı; sizi onlara karıştırmaması için dua ediniz.

Her işini Allah için yap. Bir işe kimin için başlarsan neticesi yine onun için olur. İlmini halk için tahsil edersen eline halk geçer. Allah için ilim yoluna koyulursan sonunda O'nu bulursun. Dünyaya dair bilgi toplarsan, dünyayı bulursun. Âhiret işlerini öğrenirsen ona kavuşursun. Hâsılı neye çalışıyorsan ona nail olursun. Her şey böyle… Yaptığını görür, ettiğini bulursun. Her kap, içindekini sızdırır. Kabını neft yağı ile doldurunca, gül yağı akmasını beklemek olur mu?

Sende hayır yok. Dünyada dünya için amel edersin. Dünya oğulları uğruna çalışırsın, ama âhiret âlemini de talep edersin, olur mu? Bugün bütün işlerini halka tahsis ettin; yarın için de Yaratan'ı bulmak emelindesin; bu nasıl olur? Sana göre olur, çünkü varlığında iyilik kalmamış.

O'na bakmak ve O'na yakın olmak için hiç iyi yönün yok.

Söylediklerimiz dış hükümleri ilgilendirir ve galip olan budur. Ama Hak dilerse, bu hâlinle birçok şeyleri sana ihsan eder, hatalarından geçer; bu O'na ait… Bize göre tâat cennetlik iştir, isyan da cehennemlik. İşin bundan ötesi sahibine… Hak Teâlâ'ya… Dilerse yapılan işe karşılık verir; dilerse azap eder. Bizden herhangi birinin Hak tarafından ceza vermek ve dargın yüz göstermek babında işlerimiz bir önem taşımaz. O yaptığımıza bakmadan hem döver, hem de sever. O dilediğini yapar; yaptığından sorguya maruz kalmaz. Şayet o bir peygamberi ve sâlihlerden birini ateşe atacak olsa zalim olamaz; âdil olur. Mal, mülk, hüküm onun olduğuna göre kim karışır? Herkes mülkünde istediği tasarrufa sahip değil mi? Bu hâllerde bize düşen, Hakk'a ait işlerin doğruluğunu tasdiktir. Bizim için, bu nasıl olur, neden ve niçin gibi sözler ve bunun olması caizdir veya değildir gibi laflar yaramaz.