Hedef Orta Asya petrolleri

İtalya'da yaşayan eski Afgan Kralı 86 yaşındaki Zahir Şah, büyük meclis "Loya Jirga"yı toplamaya çalışırken, bölgeyi çok iyi tanıyan, Afganistan'da büyükelçi olarak Pakistan'ı temsil eden Dışişleri Bakanlığı'nın eski müsteşarı Tenvir Ahmed Han, bölgenin uzun zaman istikrarsızlıktan kurtulamama tehlikesine dikkati çekiyor.

Ahmed Han, Sovyetler'in işgali sırasında gücünü sadece bu işgalin sonlandırılmasına ve soğuk savaşın bitişine yoğunlaştıran ABD'nin, Afganistan harekatını, yine Taliban sonrası yönetimi iyi hesaplamadan başlattığını belirtti. Ahmed Han, 1980'li yılların sonlarında SSCB'nin çekilmesinden sonra, ABD'nin Afganistan'daki etkisini sürdürmemesini "kaçırılmış bir fırsat" olarak değerlendirdi ve tüm dünyanın Afganistan'ı unuturak, soğuk savaş sonrası dünyayı yeniden şekillendirmeye yöneldiğini söyledi.

ABD'nin, harekat öncesinde geleceğe dair daha sistemli bir plan yapması gerektiğini söyleyen Ahmed Han, "Eğer ABD harekatta acele eder ve gerekli hazırlıkları yapmazsa, Afganistan daha uzun dönem istikrarsız kalacaktır" uyarısında bulundu.

PETROL BORU HATLARI

Pakistan'ın eski başbakanlarından Benazir Butto döneminde ülkenin dış politikasını şekillendiren Ahmed Han, ABD'nin Afganistan'daki tek amacının, "terörist Usame Bin Ladin'i yakalamak olmadığına" işaret ederek, şöyle devam etti:

"ABD, ayrıca, Taliban'ı daha Batı yanlısı ve modern bir yönetimle değiştirmek istiyor. Böylelikle de Afganistan gibi, özellikle Orta Asya petrolleri açısından önemli bir ülkeyi denetimi altında tutmak istiyor. ABD'nin bir başka amacı da daha önce kendisinin güçlendirdiği 'Radikal İslam'ı cezalandırmak."

Ahmed Han, ABD'nin Orta Asya petrollerinin güzergahı olarak, İran'dan ziyade Türkiye ve Pakistan seçeneklerini desteklediğini ifade ederek, "Eğer Afganistan çözümlenmemiş bir sorun olarak kalmaya devam ederse, petrolün Batı pazarlarına ulaşımındaki en önemli güzergahlarından biri yasaklı kalacak" yorumunu yaptı.

Eski diplomat Ahmed Han, Taliban sonrası yönetim için Zahir Şah seçeneğinin birçok zorlukları bünyesinde taşıdığını belirterek, Afganistan'da tüm budunları (etnik unsurları) kucaklayan geniş tabanlı hükümet kurulması gerektiğini, ancak bunun o kadar da kolay olmadığını belirtti.

Ahmed Han, sözlerini şöyle tamamladı:

'ABD için Kabil"i ve diğer önemli kentleri ele geçirmek o kadar da zor değil. Ama ele geçirdikten sonra iş zorlaşıyor. Çünkü Taliban Kabil'de kurulacak bir başka yönetime karşı gerilla savaşı başlatacaktır. Bu da Afganistan'ı yeni bir iç savaşa daha sürükler."