Doğa dostu enerjide Toryum dönemi

'Türkiye Toryum Yakıtlı 4. Nesil Nükleer Reaktör Yapmak için Yola Çıkıyor' adlı çevrim içi toplantının açılış konuşmasını yapan ASO Başkanı Nurettin Özdebir, ASO'nun 10 yıldır nükleer teknolojiyle ilgilendiğini belirterek, '2015'den itibaren de Sanayi Bakanlığımızın destekleriyle tüm Türkiye'yi kapsayacak nükleer sanayi kümesi oluşturduk. Bu kümede 70 civarında firmamız var. Nükleer santrallere malzeme üretmekle ilgili sanayicilerimizin hazırlanması, bu konuya kendilerini sahiplenmesi için bir çalışma yürütüyoruz. Bu projemiz hala devam ediyor. Yola çıkış amacımız özellikle ülkemizde inşa edilmekte olan 4 adet nükleer reaktörün acaba ne kadar oraya kendi ürünlerimizi sokabiliriz. Bu tesisler içerisinde yerli malı oranını ne kadar artırabiliriz. Yaklaşık 22 milyar dolarlık bir yatırım. Bu yatırımın içerisinden Türkiye olarak bizim 5-6 milyar dolarlık bir payı kendimize alabilmemiz lazım' ifadelerini kullandı.

'Destek verilirse Türkiye'nin nükleer teknolojisini üreten nükleer santraline sahip olacağız'

Yurt dışında birçok nükleer santralin gezildiğini söyleyen Özdebir, 'Bunları gördükçe bize bugüne kadar öcü olarak gösterilen bu alanın Türk sanayisinin kabiliyetleri içerisinde çok yapılabilir şeyler olduğunu da yaşamış olduk. Malzeme teknolojisinde birtakım eksikliklerimiz var. Onun için de gayretlerimiz var. Bir firmamız kümelenme desteği kapsamında nükleer korozyona dayanıklı çeliği de ürettiler. Şu anda testleri devam ediyor. Aslında yol verilirse, biraz destek verilirse Türkiye'nin nükleer teknolojisini üreten nükleer santraline sahip olacağız' şeklinde konuştu.
Yapılan geziler sayesinde ve araştırmalar kapsamında ergimiş tuz reaktörleriyle karşılaştıklarını söyleyen Özdebir, 'Özellikle benim çok ilgimi çekti. Bir basınçlı kap değil. Bunun için çekirdek erimesi diye bir şey söz konusu değil. Bu anlamda güvenli bir şey oldu. Çalışması için kritik bir kütleye sahip olması gerekli. Kritik kütleyi böldüğünüz takdirde reaksiyonun kendi kendine bitebileceği, bu santrallerin 600-700 derece civarlarında çalıştığını gördük' ifadelerini kullandı.

Konuyu Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'a ilettiklerini söyleyen Özdebir, 'Bunun üzerine bir çalışma başladı. Hepinizin malumu olduğu üzere bu alanda çalışabilmek için öncelikle ülkemizin uluslararası kuruluşlara bir deklarasyonda bulunması ve yol haritasını bildirmesi lazım. Burada işler tamamlandı veya tamamlanmak üzere. Sayın Cumhurbaşkanımız da tensip buyurdukları takdirde bu deklarasyonu ülke olarak yapıp, fiili olarak bu konuda çalışmaya başlayabileceğiz' açıklamasında bulundu.

'Karbon ayak izimizi sıfırlayabilmemiz lazım'

Türkiye'nin her yıl 50 milyar civarında cari açığının enerjiden kaynaklı olduğunu belirten Özdebir, 'Türkiye enerji bağımlısı bir ülke. Yavaş yavaş kendi milli kaynaklarımıza dönmeye çalışıyoruz. Bunların içerisinde yerli kömür var, yenilenebilir enerji var. Şu anda dünyanın en büyük sorunu, en büyük tehlikesi global ısınma. Burada bizim karbon ayak izimizi sıfırlayabilmemiz lazım. Burada sıfır emisyonu olan nükleer santraller öne çıkıyor. Bunların içerisinde yeşil enerji diyebileceğimiz toryum reaktörlerinin öne çıktığını görüyoruz. Bir başka neden ise şu ana kadar 3'üncü nesil reaktörler dünyada yapıldı. Bunların yerine devreye girecek olan M3 tuz reaktörlerinin çok daha güvenli olması nedeniyle bu yolu seçtik' dedi.

Söz konusu olan reaktörün yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumla fizyon reaksiyonunun başlatıldığı ergimiş tuz reaktörü olduğu bilgisini veren Özdebir, 'Yapmış olduğumuz taramalarda özellikle Amerika'da Türkiye'den mezun olmuş çalışan çok sayıda mühendisimize de rastladık. Bu da bize ayrı bir güven verdi' diye konuştu.

Dr. Reşat Uzmen ise nükleer reaktör ile Türkiye'nin önüne birçok imkan açılacağını belirterek, 'Toryum-ETR bileşenlerinin testleri, incelenmesi, imali konularında uluslararası iş birliği ile malzeme bilimi ve nükleer kimya konusunda ciddi bir atılım sağlanacaktır. Kullanılacak toryumun milli kaynaklardan üretilmesi Türkiye'nin enerji ekonomisine önemli bir katkı sağlayacaktır. İklim değişikliği ve sera gaz salımı bağlamında toryum yakıt çevrimli ETR'lerin yaygınlaşması ile kömür ve doğal gaz kullanımını önemli ölçüde azaltmak mümkün olacaktır' dedi.

Programa katılan konuşmacı Adil Buyan ise, 'Mutlaka bu işin arkasında devlet olmalı, siyasetçiler olmalı. Siyasetçilerimizi ikna edebilirsek, bu konuda başarılı olabilirsek sonuç alabiliriz' diye konuştu.İHA