Dinlerarası Diyalogun arka planı
21.09.2001 00:00:00
Prof. Dr. Haydar Baş'ın kalemindenDini ve Milli Bütünlüğümüze Yönelik Tehditler
ORYANTALİZM'İN DO?URDU?U AKIM: REFORMİZM
Oryantalistler ilerlemenin, gelişmenin sebebinin reformla kendini yenileyen Hıristiyanlık, geriliğin ve sefaletin sebebini de reforma karşı direnen İslamiyet olarak lanse ettiler. Müslüman ülkelerin kimi sözde aydınları da bu oyuna geldiler ve Batı medeniyetine karşı duydukları hayranlıkla Batının din anlayışını ithal etmeye giriştiler. Geri kalmışlıklarının çözüm yolunun İslam'ın Batı uygarlığına adapte edilmesinde olduğunu zannettiler.
Neticede kendi inançlarını Batının değerlerine göre yeniden değerlendirmeye tâbi tuttular. Zira sömürgeciliğin önündeki en büyük engel İslamiyet'ti. Ve bunun zaafa uğratılması şarttı.
Oryantalist Batılıların çalışmalarına cân-ı gönülden destek olanlar arasında Hindistan'dan Ahmet Han'ı, Mısır'dan Cemaleddin Afgani'yi, Pakistan'dan Fazlurrahman'ı misal verebiliriz.
DİNLERARASI DİYALOG DÖNEMİ
Misyonerlik ve Oryantalizm faaliyetleri birbirinin devamı ve tamamlayıcısı durumunda idiler. Diyalog ise; misyon faaliyetleriyle İslam ülkelerinin başta hadisler ve sünnet müessesesi olmak üzere pek çok konuda kafası bulanmış ve şüphelerle dolmuş halklarını kilisenin kurtarıcı (!) eline teslim edebilme gayretlerinin adıdır. Nitekim Dinlerarası Diyalog fikrinin babası olan, İslam tasavvufu ve bilhassa Hallac-ı Mansur üzerine çalışması bulunan Louıs Massignon, "onların (Müslümanların) herşeylerini tahrip ettik. Felsefeleri, dinleri mahvoldu. Artık hiçbir şeye inanmıyorlar. Derin bir boşluğa düştüler. İntihar veya anarşi için olgun hale geldiler" demektedir. Hayatını İslam'ın içinde olduğunu düşündüğü Hıristiyanlık unsurlarını bulmaya adayan ve bütün çalışmalarını hep bu maksatla yapan bu şahsın ortaya attığı diyalog fikri günümüzde uygulamaya konmuştur.
PAPALIK DİNLER ARASI DİYALOG İLE NEYİ AMAÇLIYOR
Diyalog dönemine geçmeden önce bu süreci başlatan Papa'lığın diyalogdan ne anladığına ve nasıl baktığına bir göz atalım.
DİYALOG MİSYONERLİ?İN BİR TÜRÜDÜR
Katolikliğin bir nevi ilmihal kitabı olan ve Papa'nın imzasını taşıyan Cathecism'de diyalog şöyle tanımlanıyor: "Misyonerlik görevi İncil'i daha henüz kabul etmemiş olanlarla saygıya dayalı bir diyaloğu öngörür." Burada geçen "henüz İncil'le tanışmamış olanlar" kimlerdir? sorusunun cevabı 359. maddede şöyle veriliyor: "Aziz Paul der ki; 'İnsan soyu iki erkekten kaynaklanır. Bir tanesi Adem, bir tanesi Mesih'tir. Ama Mesih, Adem'i yaratırken kendi suretini de ona vermiştir.' " Buradan ortaya şu çıkıyor: Henüz İncil'le tanışmayanlar, Adem'i de Mesih'in yarattığını henüz bilmeyenlerdir. Burada açıkça bir şirk vardır. Ve kilise kimi çevrelerinin iddia ettiği gibi diyalog yolu ile İslam'a yönelmek yerine şirke çağırmaktadır.
DİYALOG, KİLİSE'YE DÖNDÜRME AMAÇLI MİSYONUN BİR PARÇASIDIR
Şimdiki Papa II. J. Paul'e göre "Dinler arası diyalog, Kilise'nin insanları Kilise'ye döndürme amaçlı misyonunun bir parçasıdır." Papa'ya göre bu durum Hıristiyanlığın tabiatından kaynaklanır ve amaç başkalarına İncil'in mesajını öğretmektir: "Diyalog bir ve üç olan Tanrı'nın kendi hayatına dayanır... Böylece diyalog Kilise'nin kurtarıcı misyonunun bir parçasıdır; gerçekten bu bir kurtuluş diyalogudur. Çünkü böyle hakiki bir diyalog bir Hıristiyan için inandığını pratiğe dökmektir, saygı göstermek ve dinlemek suretiyle başkalarına İncil'in mesajını öğretmektir."
DİYALO?A RA?MEN, PAPALI?A GÖRE YEGANE GERÇEK DİN HIRİSTİYANLIKTIR
Diyalog kavramını II. Vatikan Konsiline öneren Papa VI. Paul diyaloğa rağmen yegane gerçek din vardır, o da Hıristiyanlıktır: " Biz her ne kadar Hıristiyan olmayan dinlerin manevi ve ahlaki değerlerini tanıyor, saygı gösteriyor, onlarla diyaloga hazırlanıyor ve din hürriyetini savunmak, insanlık kardeşliğini tesis etmek, kültür, sosyal refah ve sivil iradeyi oluşturmak gibi hususlarda diyaloga girmek istiyorsak da dürüstlük bizi gerçek kanaatimizi açıkça ilan etmeye mecbur etmektedir; yegane gerçek din vardır, o da Hıristiyanlıktır."
PAPA'YA GÖRE TEK KURTULUŞ
YOLU HIRİSTİYANLIKTIR
Papa I. Jean Paul'un 20 yıllık dostu ve "Papa'nın Düşüncesi" kitabının yazarı Buttiglione bu düşünceleri şöyle açıyor: "Hıristiyanlar İsa'nın Mesih olduğuna ve insanın onunu sayesinde kurtulduğuna inanır. Tanrı'ya götüren başka bir yol yoktur. Bu önerme Hıristiyanlığı bir ahlak felsefesinde ve İsa'yı bir tür ahlak hocasına indirgeyen belirli bir çağdaş eğilime karşı tepkidir. (...) Hıristiyanlar ile Müslümanlar arasındaki siyasi sorunlar, onlara kurtuluş sunma gibi bir misyonerlik sorunundan tümüyle ayrı tutulmalıdır. Hıristiyanlık bu kurtuluşu, sömürgecilik veya Haçlı Seferleri ile değil, İsa'dan geçen bir diyalogla sunmaktadır."
DİYALOGDAN AMAÇ MİSYONERLİ?E YARDIMCI OLMAKTIR
Vatikan'ın Dinlerarası Diyalog Sekreterya'sının ilk başkanı Kardinal Marella Konsil Babalarına gönderdiği bir mektupta diyalog sekreteryasının amacını, doğrudan misyonerliğe yardımcı olmak şeklinde açıklamıştır: "Faaliyetlerimizle, Kilise'nin misyoner faaliyetlerini yürüten S. Cogregation de Propaganda Fide teşkilatının çalısmalarına, misyonerlik faaliyetlerinin kanunen mümkün olmadığı yerlerde yardımcı olmaya ve boşluğu doldurmaya çalışacağız."
ORYANTALİZM'İN DO?URDU?U AKIM: REFORMİZM
Oryantalistler ilerlemenin, gelişmenin sebebinin reformla kendini yenileyen Hıristiyanlık, geriliğin ve sefaletin sebebini de reforma karşı direnen İslamiyet olarak lanse ettiler. Müslüman ülkelerin kimi sözde aydınları da bu oyuna geldiler ve Batı medeniyetine karşı duydukları hayranlıkla Batının din anlayışını ithal etmeye giriştiler. Geri kalmışlıklarının çözüm yolunun İslam'ın Batı uygarlığına adapte edilmesinde olduğunu zannettiler.
Neticede kendi inançlarını Batının değerlerine göre yeniden değerlendirmeye tâbi tuttular. Zira sömürgeciliğin önündeki en büyük engel İslamiyet'ti. Ve bunun zaafa uğratılması şarttı.
Oryantalist Batılıların çalışmalarına cân-ı gönülden destek olanlar arasında Hindistan'dan Ahmet Han'ı, Mısır'dan Cemaleddin Afgani'yi, Pakistan'dan Fazlurrahman'ı misal verebiliriz.
DİNLERARASI DİYALOG DÖNEMİ
Misyonerlik ve Oryantalizm faaliyetleri birbirinin devamı ve tamamlayıcısı durumunda idiler. Diyalog ise; misyon faaliyetleriyle İslam ülkelerinin başta hadisler ve sünnet müessesesi olmak üzere pek çok konuda kafası bulanmış ve şüphelerle dolmuş halklarını kilisenin kurtarıcı (!) eline teslim edebilme gayretlerinin adıdır. Nitekim Dinlerarası Diyalog fikrinin babası olan, İslam tasavvufu ve bilhassa Hallac-ı Mansur üzerine çalışması bulunan Louıs Massignon, "onların (Müslümanların) herşeylerini tahrip ettik. Felsefeleri, dinleri mahvoldu. Artık hiçbir şeye inanmıyorlar. Derin bir boşluğa düştüler. İntihar veya anarşi için olgun hale geldiler" demektedir. Hayatını İslam'ın içinde olduğunu düşündüğü Hıristiyanlık unsurlarını bulmaya adayan ve bütün çalışmalarını hep bu maksatla yapan bu şahsın ortaya attığı diyalog fikri günümüzde uygulamaya konmuştur.
PAPALIK DİNLER ARASI DİYALOG İLE NEYİ AMAÇLIYOR
Diyalog dönemine geçmeden önce bu süreci başlatan Papa'lığın diyalogdan ne anladığına ve nasıl baktığına bir göz atalım.
DİYALOG MİSYONERLİ?İN BİR TÜRÜDÜR
Katolikliğin bir nevi ilmihal kitabı olan ve Papa'nın imzasını taşıyan Cathecism'de diyalog şöyle tanımlanıyor: "Misyonerlik görevi İncil'i daha henüz kabul etmemiş olanlarla saygıya dayalı bir diyaloğu öngörür." Burada geçen "henüz İncil'le tanışmamış olanlar" kimlerdir? sorusunun cevabı 359. maddede şöyle veriliyor: "Aziz Paul der ki; 'İnsan soyu iki erkekten kaynaklanır. Bir tanesi Adem, bir tanesi Mesih'tir. Ama Mesih, Adem'i yaratırken kendi suretini de ona vermiştir.' " Buradan ortaya şu çıkıyor: Henüz İncil'le tanışmayanlar, Adem'i de Mesih'in yarattığını henüz bilmeyenlerdir. Burada açıkça bir şirk vardır. Ve kilise kimi çevrelerinin iddia ettiği gibi diyalog yolu ile İslam'a yönelmek yerine şirke çağırmaktadır.
DİYALOG, KİLİSE'YE DÖNDÜRME AMAÇLI MİSYONUN BİR PARÇASIDIR
Şimdiki Papa II. J. Paul'e göre "Dinler arası diyalog, Kilise'nin insanları Kilise'ye döndürme amaçlı misyonunun bir parçasıdır." Papa'ya göre bu durum Hıristiyanlığın tabiatından kaynaklanır ve amaç başkalarına İncil'in mesajını öğretmektir: "Diyalog bir ve üç olan Tanrı'nın kendi hayatına dayanır... Böylece diyalog Kilise'nin kurtarıcı misyonunun bir parçasıdır; gerçekten bu bir kurtuluş diyalogudur. Çünkü böyle hakiki bir diyalog bir Hıristiyan için inandığını pratiğe dökmektir, saygı göstermek ve dinlemek suretiyle başkalarına İncil'in mesajını öğretmektir."
DİYALO?A RA?MEN, PAPALI?A GÖRE YEGANE GERÇEK DİN HIRİSTİYANLIKTIR
Diyalog kavramını II. Vatikan Konsiline öneren Papa VI. Paul diyaloğa rağmen yegane gerçek din vardır, o da Hıristiyanlıktır: " Biz her ne kadar Hıristiyan olmayan dinlerin manevi ve ahlaki değerlerini tanıyor, saygı gösteriyor, onlarla diyaloga hazırlanıyor ve din hürriyetini savunmak, insanlık kardeşliğini tesis etmek, kültür, sosyal refah ve sivil iradeyi oluşturmak gibi hususlarda diyaloga girmek istiyorsak da dürüstlük bizi gerçek kanaatimizi açıkça ilan etmeye mecbur etmektedir; yegane gerçek din vardır, o da Hıristiyanlıktır."
PAPA'YA GÖRE TEK KURTULUŞ
YOLU HIRİSTİYANLIKTIR
Papa I. Jean Paul'un 20 yıllık dostu ve "Papa'nın Düşüncesi" kitabının yazarı Buttiglione bu düşünceleri şöyle açıyor: "Hıristiyanlar İsa'nın Mesih olduğuna ve insanın onunu sayesinde kurtulduğuna inanır. Tanrı'ya götüren başka bir yol yoktur. Bu önerme Hıristiyanlığı bir ahlak felsefesinde ve İsa'yı bir tür ahlak hocasına indirgeyen belirli bir çağdaş eğilime karşı tepkidir. (...) Hıristiyanlar ile Müslümanlar arasındaki siyasi sorunlar, onlara kurtuluş sunma gibi bir misyonerlik sorunundan tümüyle ayrı tutulmalıdır. Hıristiyanlık bu kurtuluşu, sömürgecilik veya Haçlı Seferleri ile değil, İsa'dan geçen bir diyalogla sunmaktadır."
DİYALOGDAN AMAÇ MİSYONERLİ?E YARDIMCI OLMAKTIR
Vatikan'ın Dinlerarası Diyalog Sekreterya'sının ilk başkanı Kardinal Marella Konsil Babalarına gönderdiği bir mektupta diyalog sekreteryasının amacını, doğrudan misyonerliğe yardımcı olmak şeklinde açıklamıştır: "Faaliyetlerimizle, Kilise'nin misyoner faaliyetlerini yürüten S. Cogregation de Propaganda Fide teşkilatının çalısmalarına, misyonerlik faaliyetlerinin kanunen mümkün olmadığı yerlerde yardımcı olmaya ve boşluğu doldurmaya çalışacağız."
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
