CHP muhalefette eriyor

CHP'de ihraç tartışmalarının ilki 14 Aralık 1962'de gerçekleştirilen 16'ncı Kurultay'da yaşandı. Parti içi grupların mücadelesine sahne olan kurultayda, Genel Başkan İsmet İnönü ile Kasım Gülek, Nihat Erim ve Avni Doğan arasındaki geçmişten gelen uyuşmazlık, kurultay yaklaşıldıkça çatışmaya dönüştü. Gülek, Erim ve Doğan, 9 Aralık'ta 1 yıl süreyle partiden ihraç edildi. İhraç kararları kurultayda onayladı. Partinin 16 Ekim 1964'te toplanan 17'nci kurultayında partiden ihraç edilen Nihat Erim en yüksek ikinci oyu alarak PM'ne girdi.

ORTANIN SOLU'NA

DİRENİŞ

CHP, 18 Ekim 1966 yılında "Ortanın Solu"nu benimsediği kurultayda, Turhan Feyzioğlu'nun başını çektiği "8'ler" başta olmük üzere 49 milletvekili ve senatör istifa edip Güven Partisi'ni kurdu.

CHP'nin tarihinde göze çarpan parti içi muhalfet girişimlerinin bazıları şöyle: -20. Kurultay (3 Temmuz 1970) Ecevit-Kemal satır mücadelesi: Ecevit'in düşüncelerini benimsemeyen Kemal Satır ile Kemal Demir Kurultay'da mücadele verdi, yönetime seçilmelerine karşın İstifa etti.

-5. Olağanüstü Kurultay (5 Mayıs 1972) İnönü- Ecevit Mücadelesi: 12 Mart muhtırasının ardından CHP, Nihat Erim hükümetine katılıp katılmama tartışmasıyla bölündü.

-22. Kurultay (14 Aralık 1874) Demokratik Sol-Ortanın Solu mücadelesi: Ecevit, 'Demokratik Sol' ilkesini CHP programına taşıdı. Partinin sağ kanadı direndi, ancak engel olamadı. Deniz Baykal Genel Sekreter Yardımcısı olarak yönetime girdi. Ancak daha sonra 'yönetim anlayışı uyuşmuyor' gerekçesiyle 4 arkadaşıyla birlikte yönetimden istifa etti. Bu olay, CHP tarihine 5'ler Hareketi olarak geçti.

-23. Kurultay (27 Kasım 1976) Ecevitler-5'ler mücadelesi:

Ecevit, Parti Meclisini kaldırdı ve Genel Yönetim Kurulu oluşturulmasını kurultaydan geçirdi. '5'ler direndi ama engel olamadı.

-24'üncü Kurultay (24 Mayıs 1979) Ecevit-Baykal mücadelesi: Baykal ve Topuz ittifakı PM'yi geri getirmek için mücadele etti. Önerileri reddedildi. Baykal aday olma düşüncesini yaşama geçirmedi.

-8'inci Olağanüstü Kurultay (4 Kasım 1979) Ecevit-Baykal mücadelesi: Ecevit, kendisine karşı mücadele bayrağı açan Baykal ve arkadaşlarına karşı güvenoyu istedi ve aldı.

-SODEP-Halkçı Parti-SHP dönemi: 12 Eylül'le birlikte siyasi yasaklar nedeniyle kapatılan CHP'nin yerini dolduran SODEP ile HP, 3 Kasım 1985'te, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'de (SHP) birleşti. Geçiş döneminin genel başkanlığını Aydın Güven Gürkan üstlendi. Siyasi yasakların kalkması ile Baykal, Antalya milletvekili olarak yeniden siyasete döndü.

-SHP 5'inci Olağanüstü Kurultayı(27 Ocak 1990)İnönü- Baykal mücadelesi: Partiden 1989'un başlarıda milletvekili İbrahim Aksoy ihraç edilmişti. Aynı yılın sonlarında yedi SHP milletvekili daha Paris'te 'Kürt Ulusal Kimliği ve İnsan Hakları' adlı konferansa katıldıkları için SHP'den ihraç edildi 7 Haziran 1990'da Halkın Emek Partisi (HEP) kuruldu.

-CHP 25'inci Kurultayı (9 Eylül 1992) Baykal-Tuncer yarışı: Baykal, Erol Tuncer'e karşı genel başkanlık yarışını 452'ye karşı 679 oyla kazandı.

-CHP 26'ncı Kurultayı (18 Şubat 1995): Hikmet Çetin'in adı üzerinde SHP-CHP ile birleşti ve Çetin genel başkan seçildi.

-CHP 27'nci Kurultayı (9 Eylül 1995) Baykal-Karayalçın mücadelesi: Birleşmenin ardından gidilen ilk kurultayda Deniz Baykal, 681 oyla genel başkan seçildi. Murat Karayalçın 309 oyda kaldı.

-CHP 28'inci Kurultayı (23 Mayıs 1998) Baykal-muhalefet mücadelesi: İlçe ve il kongrelerinde üstünlüğü ele geçiren Baykal, Kurultaya rakipsiz girdi. Parti içi muhalefet PM listesini delme mücadelesi verdi ve 6 kişi yönetime girdi.

-CHP 9'uncu Olağanüstü Kurultayı (22 Mayıs 1999) Genel Başkanlık-liste mücadelesi: Baykal, 1999 seçim yenilgisi üzerine istifa etti. 5 aday yarıştı. Altan Öyrnen, 3. turda 521 oyla Genel Başkan seçildi. PM seçimi yapılamadı.

-CHP 10'ncu Olağanüstü Kurultayı 26 Haziran 1999)

Hizipler Savaşı: Kurultay liste ve hizipler savaşı halinde geçti. Öymen'in 'uzlaşma listesi'de delindi. PM'de ilginç denge oluştu. Tarhan Erdem Genel Sekreter oldu.

-CHP 11'nci Olağanüstü Kurultayı (30 Eylül 2000) Baykal- Öymen mücadelesi: Baykalcılar Olağanüstü Kurultay'ı topladı.

Baykal, 543 oyla yeniden Genel Başkan seçildi ve CHP'de 3.

Baykal dönemi başladı.

-CHP 29'uncu Kurultayı (30 Haziran 2001) Baykal-Günay mücadelesi: Ertuğrul Günay, Baykal'a karşı liderlik mücadelesi verdi. Günay 380 oy, Baykal 732 oyla yeniden Genel Başkan seçildi.

-CHP 30'uncu Kurultayı (24 Ekim 2003) Çarşaf-blok liste mücadelesi: Baykal, çarşaf liste uygulamasına son verdi. Aday olmak zorlaştırıldı. Aday adayları protesto için adaylık başvurusu yapmadı. Baykal 973 oyla yeniden Genel Başkan seçildi.

-CHP 12'nici Olağanüstü Kurultayı (3 Temmuz 2004) Baykal- muhalifler mücadelesi: Parti içinde çıkış yapan muhalif milletvekilleri ve dışındaki muhalefet birleşti ancak seçmili kurultayı toplayamadı. Kurultayda Baykal güven tazeledi. CHP Milletvekillerinden Ahmet Güryüz Ketenci, Hasan Aydın ve Mehmet Tomanbay'ın kesin ihraç istemiyle tedbirli olarak Yüksek Disiplin Kurulu'na sevkedildi."