AYM'den kritik iptal

Resmi Gazete'de yer alan karara göre CHP, 6755 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler ile Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 37'nci maddesine eklenen 3 numaralı fıkranın, Anayasa'ya aykırı olduğunu ileri sürerek iptalini istedi.

İptal isteminde, söz konusu kuralla Milli Güvenlik Kuruluna (MGK) icrai nitelikte karar alma yetkisi tanındığı ve Anayasa'da güvence altına alınan bazı hakların ihlal edildiği öne sürüldü.

Kararda, iptali istenen kuralda, "Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olan ve bu nedenle kamu görevinden çıkarılmış olan kişilerden, adli veya idari soruşturma veya kovuşturması devam edenlerin sosyal güvenlik haklarına ilişkin başvuruları hakkında 31 Ekim 2019 tarihine kadar karar alan, bu kararları yerine getiren veya işlem yapmayan kamu görevlilerinin bu karar ve fiilleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz." ifadelerinin yer aldığı belirtildi.

Başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, söz konusu fıkrada yer alan "Milli Güvenlik Kurulunca" ifadesinin iptaline hükmetti.

Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, MGK'nin başlıca görevinin, devletin milli güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulamasıyla ilgili tavsiye kararları almak ve gerekli koordinasyonun sağlanması konusundaki görüşlerini bildirmek olduğu ifade edildi.

MGK kararlarının tavsiye niteliğinde karar olduğu ve alınan kararların yürütmenin başı konumundaki cumhurbaşkanı tarafından değerlendirildiği ifade edilen kararda, "Dava konusu 'Milli Güvenlik Kurulunca' ibaresi, tavsiye niteliğindeki MGK kararına kendiliğinden hukuki bir sonuç bağlamaktadır. Şüphesiz MGK'nin tavsiye niteliğindeki kararlarının yürütme organı tarafından dikkate alınması ve hukuk aleminde hayata geçirilmesi mümkündür. Ancak MGK'nin kararları hakkında başkaca icrai bir karar alınmadan bu kararlara hukuk aleminde sonuçlar bağlanması Anayasa'nın açık lafzıyla bağdaşmamaktadır." denildi.

- "Hukuki" ve "mali" sorumluluk

Yüksek Mahkeme, iptali istenen 3'üncü fıkrada yer alan ve kanun kapsamındaki kamu görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldıran "hukuki" ve "mali" ifadelerinin de Anayasa'ya aykırı olduğuna karar vererek iptaline hükmetti.

Anayasa'nın 129'uncu maddesine, memurlar ve kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davalarının kendilerine rücu edilmek kaydıyla idare aleyhine açılabileceğinin belirtildiğine işaret edilen kararda, kusuruyla idareyi zarara uğratan kamu görevlisinin sorumluluğunun, ortadan kalkmadığı ifade edildi.

İptali istenen kuralla ise belirli bir tarihe kadar terör örgütü iltisakı nedeniyle kamu görevinden çıkarılmış ve hakkındaki soruşturma veya kovuşturma devam eden kişilerin sosyal güvenlik haklarına ilişkin başvuruları hakkında karar alan, bu kararları yerine getiren veya işlem yapmayan kamu görevlilerine hukuki ve mali sorumluluk yüklemeyeceğinin düzenlendiği belirtilen kararda, bunun Anayasa'ya aykırı olduğu kaydedildi.

Yüksek Mahkeme, söz konusu 3'üncü fıkranın geri kalan kısmının ise Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin reddine hükmetti. AA