Asgari ücret yine açlık sınırında

Asgari Ücret Tespit Komisyonu dün gerçekleşen üçüncü toplantıda asgari ücrete ara zam konusunda mutabık kaldı. Ve asgari ücret Temmuz itibarıyla yüzde 34 zamla 11 bin 402 liraya yükseldi. Hayırlı uğurlu olsun.

Önce teknik bilgileri verelim, sonra değerlendirelim.

Net 11 bin 402 lira olan asgari ücretin brütü 13 bin 414 lira, işverene toplam maliyeti ise 15 bin 762 lira… Asgari ücret net 8 bin 506 liraydı, 2 bin 896 lira artmış oldu. İşverenin toplam maliyeti ise, 11 bin 759 liraydı, 4003 lira artmış oldu. 

Tabi hakkını yememek lazım hükümetin işverene desteği 400 liraydı, 100 lira artarak 500 liraya çıktı. Artık bozdurup bozdurup harcarlar.

Seçimlerden önce eski bakan Vedat Bilgin asgari ücretin 500 dolar seviyesine çıkartılacağını ifade etmişti, seçim sonrası bu rakam unutuldu, hatta Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Asgari ücreti TL üzerinden konuşacağız" dedi ve 11 bin 402 lira rakamı ortaya çıktı. 

11 bin 402 lira, 1 dolar 23.6 lira olarak kabul edersek, 483 dolara tekabül ediyor.

Fakat, başına Mehmet Şimşek'in atandığı yeni ekonomi yönetimi döneminde dolar kuru bu seviyede kalmayacak, BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş'ın ifade ettiği gibi, "Dolar, ata binmiş süvari gibi şahlanacak." 

Örneğin normalleşme adı altında 30 liraya çıktığını düşünelim, yeni asgari ücret yine eriyecek 380 dolar seviyesine düşecek. Bunu deyince, hemen bazıları, "Dolarla mı maaş alıyorsun?" diye saçma sapan bir soru soruyor. Hayır dolarla maaş almıyoruz ama vergiler de dahil tüm harcamalar dolara endeksli olarak artıyor. 

Asgari ücretin belirlenmesinde Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay'ın önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan'la AKP Genel Merkezi'nde yaptığı 1,5 saatlik görüşme etkili oldu. Görüşmeden hemen sonra sabah saatlerinde asgari ücretin açıklanması, "Acaba rakamı komisyon mu belirledi, yoksa Erdoğan mı?" sorusunu akla getirdi.

Türk-İş Başkanı Atalay'ın bir de temennisi var, "İnşallah bu enflasyon kontrol altına alınır, zamlar olmaz. Hem asgari ücreti artırıp enflasyon belli bir noktaya gelmezse önemi kalmıyor. Marketteki fiyatların bir an önce kontrol altına alınması gerekiyor" dedi. Mevcut kapitalist sistemde maaşların artışı işveren için ciddi bir maliyet olduğu için bu otomatikman ürün ve hizmet fiyatlarına da yansıyor, dolayısıyla Atalay'ın temennisi sadece bir temenni olarak kalacak.

Çok açık ve net bir şekilde ifade edebiliriz ki, bu asgari ücret işçiye asla yetmeyecek, işveren ise bu ücreti ödemekte zorluk yaşayacak.

Peki, neden işçiye yetmeyecek?

Asgari Ücret Komisyonu'nda 7 milyondan fazla işçi ailesini temsil eden Türk-İş'in Mayıs ayına ilişkin açlık-yoksulluk araştırmasına göre, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 10 bin 360 lira, yoksulluk sınırı ise 33 bin 752 lira…

Açıklanan asgari ücret Temmuz sonunda verilmeye başlanacak. 

Türk-İş Haziran verilerini yakında, Temmuz verilerini ise Temmuz'da açıklayacak. Ve göreceğiz ki, belirlenen asgari ücret daha işçinin cebine girmeden yine açlık sınırının altında kalmış olacak.

Belirlenen 11 bin 402 liralık asgari ücret, Türk-İş'in Mayıs ayı için açıkladığı bekar bir işçinin 13 bin 439 liralık yaşama maliyetini karşılayacak bir durumda değil. Bir kişiyi bile geçindiremeyen bir maaş 7 milyon aileyi nasıl geçindirsin?

Normalde olması gereken maaş, yoksulluk sınırı üstünde bir maaştır, Türk-İş bu rakamı 33 bin 752 olarak açıklamaktadır. Ama bu, hayallerde bile yoktur.

"İşveren zorlanacak" dedik, çünkü işveren zaten hammadde, enerji, kira, nakliye, kısaca dolara endeksli birçok maliyet kalemindeki fahiş artışlarla mücadele etmektedir. Ayrıca her asgari ücret artışı da direkt olarak işverene yüklenmektedir, bu konuda destekler oldukça azdır. 

Bu da istihdamda işvereni kayıt dışılığa doğru itmektedir. Türk gençleri işsiz kalırken, ucuz iş gücü olan sığınmacılar bir istihdam kaynağı olarak görülmektedir. Bu son derece tehlikeli sonuçlar doğuracaktır.

Halbuki Bağımsız Türkiye Partisi'nin parti programında olan Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'yle, güçlü devlet anlayışıyla hem işçiyi memnun edecek, hem de işvereni rahatlatacak bir istihdam politikası uygulanabilir, asgari ücret yoksulluk sınırı üzerine taşınarak vatandaşlara iyi bir yaşam standardı kazandırılabilir.