Türkiye'ye Ruanda muamelesi

Avrupa ülkeleri yaşadıkları problemlerin yükünü sırtlanacak ülkeler arıyorlar. 2019 ve 2020 yıllarında dünyada en çok plastik atık ithalatı yapan ülke olan Türkiye'ye en yüksek miktarda plastik atık gönderen ülkenin de İngiltere olduğu ortaya çıkmıştı. Ülkemizin İngiltere'nin çöplüğüne çevrilmesine başta çevre örgütleri olmak üzere vatandaşlardan büyük tepki gelmiş olmasına rağmen başta İngiltere olmak üzere tüm Avrupa ülkelerinden plastik atık ithalatı tüm hızıyla devam ediyor. Ancak İngiltere'nin Türkiye'ye gönderip kurtulmak istediği tek sorun plastik atıklar değil. İddialara göre İngiltere, ülkeye yasadışı yollardan giren sığınmacı ve göçmenleri de Türkiye'ye gönderme planları yapıyor. Bilindiği üzere İngiltere'ye yasa dışı ulaşan göçmen ve sığınmacıların Ruanda'ya gönderilmesi için 14 Nisan'da iki ülke arasında Göç ve Ekonomik Kalkınma Ortaklığı anlaşması imzalanmıştı. Anlaşmaya insan hakları kuruluşları ve birçok siyasi tepki göstermişti. 13 Haziran'da Temyiz Mahkemesi, yargıçlar, göçmen ve sığınmacıları Ruanda'ya götürecek ilk uçuşun yapılabileceğine hükmetmişti. Bireysel başvuruları da reddedilen sığınmacıların avukatları, uçağın kalkmasına saatler kala AİHM'e başvuru yapmış ve AİHM'in kararıyla uçağın kalkışına engel olunmuştu. Ancak İngiltere'de hükümet Ruanda planından vazgeçmiş değil. İddialara göre İngiltere Ruanda'ya teklif edilene benzer bir anlaşmayı Türkiye'nin önüne dekoyacak.

İngiltere Dışişleri Bakanı açıkladı

İngiltere'de başbakanlık için yarışan Dışişleri Bakanı Liz Truss'ın sığınmacıların Ruanda'ya gönderileceği programa Türkiye gibi ülkeleri de ekleyerek genişletmeyi planladığı öne sürüldü. İngiltere, ülkeye yasa dışı yollardan gelen göçmen ve mültecileri, 'işlemleri' tamamlanıncaya kadar Ruanda'ya gönderme kararı aldı. Ruanda, Birleşik Krallık'a yasa dışı yollardan giden göçmenlerin kendi topraklarında tutulmasına ilişkin anlaşmayı imzalandı. Anlaşmaya ilişkin tartışmalar sürerken İngiltere medyası Muhafazakar Parti'den başbakanlık için yarışan Dışişleri Bakanı Liz Truss'ın sığınmacıların gönderileceği ülke sayısını artırmak istediğini öne sürdü. Konuyla ilgili haberlerde, Bakan Truss'ın sığınmacıların sınır dışı edildiği yerlere Türkiye gibi ülkeleri de ekleyerek genişletmeyi planladığı iddia edildi. Truss'ın milletvekilleri ile yaptığı özel görüşmelerde, göçmen krizi ile mücadele etmek için Ruanda ile yapılan anlaşmanın benzerlerini yapmak istediğini söylediği iddia ediliyor. Bakan Truss'ın bu noktada Türkiye ile de müzakere başlatmak istediği kaydedildi. İngiliz Bakana yakın bir kaynak da "Türkiye'nin Truss'ın bakacağı potansiyel bir ülke" olduğunu doğruladı ve "Türklerin buna hazır olup olmadığı başka bir soru" ifadelerini kullandı. İngiliz Milletvekili Christopher Chope da Truss'ın kendisine geçen günlerde Türkiye ve İspanya'nın adını vererek başka ülkelerle de Ruanda benzeri anlaşmalar yapmak istediğini söylediğini açıkladı. İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti liderliği ve başbakanlık koltuğu için yarışan adaylardan 5'i, İngiliz parlamentosunda yapılan oylamada üçüncü tura kaldı. Dışişleri Bakanı Liz Truss da üçüncü tura kalan adayları arasında yer alıyor.

Türkiye kabul eder mi?

İngiltere'de tartışılan sığınmacıların Türkiye'ye de gönderilme planı henüz resmiyet kazanmış bir şey değil. Ancak, böyle bir planda Türkiye'nin adının geçmesi dahi ülkemizin Batılı ülkeler nezdinde Ruanda gibi ülkelerle aynı kategoride değerlendirildiğini gösteriyor. Böyle bir teklif gelecekte Ankara'ya resmi olarak iletildiğinde nasıl bir karar alınacağı ise merak ediliyor. Uzmanlara göre başta İngiltere olmak üzere Batılı ülkeler Türkiye'nin düştüğü ekonomik darbozağı fırsata çevirme peşinde. Bu bağlamda birkaç milyar euroyla Türkiye'yi her konuda ikna edebilecekleri düşünen Avrupalı politikacıların sayısı hiç de az değil. Buna Suriyelilerin kitlesel göçünü önlemek için Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında 18 Mart 2016'da imzalanan anlaşma örnek olarak gösterilebilir. Türkiye söz konusu anlaşmanın şartlarına AB'nin iki parça halinde toplam 6 milyar euroluk bir ödeme taahhüdü sayesinde evet demişti.