Türkiye'ye köstek ABD'de destek

Bush yönetimi, Türkiye'de tarımı IMF aracılığıyla baltalarken, kendi ülkesinde önümüzdeki altı yıl içinde tarıma verilen desteği üçte iki oranında artıracak bir yasayı onayladı

ABD'nin Türkiye'ye IMF'nin 'yeniden yapılandırma' maskesi altında dayattığı 'tarım sektörüne destek vermeyin" politikasının içyüzü ortaya çıktı. Türkiye, Washington'dan gelen emirlerle çıkarıldığı konusunda en küçük şüphe olmayan Şeker Yasası, Tütün Yasası gibi yasalarla IMF'ye 2003 yılında tarım sektörüne verdiği tüm destekleri kaldırma sözü verirken, ABD bu tarihten itibaren tarıma yönelik desteğini katmerli oranda arttıracak.

ABD Başkanı George W. Bush, ülkesindeki tarım sektörüne sağlanan devlet desteğini önümüzdeki altı yıl içinde üçte iki oranında artıracak bir yasayı onayladı. Başkan Bush, yeni yasayı adeta Türkiye'ye ders verircesine Amerikan ekonomisinin başarısının, tarım sektörünün başarısına bağlı olduğunu söyleyerek savundu.

İçerden de, dışardan da tepki var ama...Ama muhalifleri, yasanın aslında gelecek yıl yapılacak senato seçimlerinde kırsal kesimin oylarını almak amacıyla geçirildiğini söylüyorlar. Uluslararası düzeyde ise, ABD'nin bayraktarlığını yaptığı serbest rekabet ilkelerine aykırı bulunan yüksek tarım desteği büyük tepkilere yol açtı.

Destekçi AB'den ABD'ye eleştiriKendisi de tarıma önemli ölçüde devlet desteği sağlıyan Avrupa Birliği bile, ABD'nin attığı adımı şiddetle eleştirdi. Avrupa Komisyonu'nun tarımdan sorumlu üyesi Franz Fischler, ABD'nin, tarımını kendine yeterli bir hale getirme fırsatını kaçırdığını söyledi. Avustralya Tarım Bakanı Mark Vaille de yasanın kendisini hayalkırıklığına uğrattığını kaydetti.

Kim takar ticaret anlaşmalarınıAvustralya da AB gibi Amerikan yönetiminin yeni çıkardığı yasayı ayrıntılı şekilde inceleyerek, Dünya Ticaret Örgütü kurallarının çiğnenip çiğnenmediğini araştırmayı planlıyor. Yasa her halükarda, lafzına değilse bile, Dünya Ticaret Örgütü'nün tarıma verilen sübvansiyonları önemli ölçüde azaltmayı hedefleyen politikalarının ruhuna aykırı değerlendiriliyor.

Türkiye'nin aleyhineBirçok ülke, özellikle de Türkiye gibi gelişmekle olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin tarıma verdiği desteği azaltmasını istiyorlar. Çünkü gelişmiş ülkelerde tarıma verilen destek dünya çapında tarım ürünleri fiyatlarının düşmesine ve gelişmekte olan ülkelerin rekabet gücünün iyice azalmasına yol açıyor. Bir çok gelişmekte olan ülke, Dünya Ticaret Örgütü görüşmelerine sırf bu sebeple katılıyor.

ABD yönetiminin çıkardığı yeni tarım destek yasası, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerle dünyanın yoksul ülkelerini olumsuz etkileyecek. Örneğin, Amerikan pamuğuna verilen devlet desteği pamuk fiyatlarını düşürerek, aynı ürünü daha pahalıya yetiştiren Afrika ülkelerinin ürünlerini satılamaz hale getirecek. Keza bu destek politikası ABD'den Türkiye'ye daha fazla oranda soya, mısır ve tütün ithalatını arttıracak.