Sovyetler gibi kaçıyor!
ABD, 2001 yılında işgal ettiği Afganistan'dan 1989 yılında Sovyetler Birliği'nin kaçtığı gibi boynu bükük geri çekiliyor. Tek farkı ise Washington'un Taliban ile uzlaşma yolu araması oluşturuyor
03.01.2013 00:00:00
Ciddi bütçe açıklarıyla ve 16 trilyon
dolarlık borçla boğuşan, 2008 yılında düştüğü ekonomik kriz içinde debelenen
ABD, 11 Eylül 2001'de New York'taki İkiz Kuleleri yönelik hâlâ daha ayrıntıları
netleşmeyen saldırıların ardından 17 Ekim 2001'de işgal etmeye başladığı
Afganistan'dan 2014 yılının sonunda çekilecek. ABD geri çekilme çalışmalarına
başladı bile. Afganistan'dan sadece ABD çekilmeyecek, Türkiye gibi NATO
bünyesinde işgale destek veren ülkeler de Afganistan'ı terkedecek.
Obama yönetimi, geri çekilme sürecini
Sovyetler Birliği'nin 1989'daki yenilgisinden daha şık hale getirmek için
başkent Kabil'e yerleştirdiği Karzai liderliğindeki adamlarına uzun dönemli
finansal destek sağlama sözü verdi. Bununla da yetinmeyen Washington, 11 yılı
aşkın süredir mücadele ettiği Taliban güçleri ile de uzlaşmanın yollarını
arıyor. ABD'nin geri çekilmesinin ardından Afganistan güvenlik güçlerini
eğitmek için asker bırakıp bırakmayacağı ise şimdilik net değil. Bu çerçevede
önümüzdeki günlerde Afganistan Devlet Başkanı Karzai, Beyaz Saray'da Obama'nın
misafiri olacak. Görüşmede bu konunun da ele alınacağı belirtiliyor. ABD
Savunma Bakanlığı, Afganistan’da Amerikan şirketlerinin çıkardıkları madenlerin
güvenliğini sağlamak için 10-15 bin asker bırakmak istiyor. ABD Irak'ta da
benzer yöntemle asker bırakmak istemişti ancak Başbakan Maliki bunu kabul
etmemişti. Dolayısıyla şu anda Irak'ta muharip ABD askeri bulunmuyor.
ABD
de Sovyetlerin tarzını izleyecek
Sovyetler Birliği, 1979 yılının son
günlerinde Afganistan'ı işgal etmişti. Çok sayıda tarihçi ve uluslararası
ilişkiler uzmanı, 10 yıl süren işgalin Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında
dağılmasında en büyük etken olduğunu vurgulamakta. Sovyetler Birliği'nin son
Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, ülkesinin askerlerini Afganistan'dan geri
çekmek için Politbüro ve komutanlarla uzun süre mücadele etmişti. Sovyetler'in
yenilerek çekilmesinin ardından
Afganistan'da farklı mücahit gruplar arasında iç çekişme başlamıştı.
Taliban, bu çekişmelere 1996'da son vererek, ülkenin birliğini temin etmişti.
ABD 2001 yılında Afganistan'ı işgal ederek Taliban yönetimini dağıttı. Aradan
12 yıl geçti ve bu kez ABD Taliban ile uzlaşmanın yollarını arıyor. Sovyetler
Birliği, geri çekildikten sonra Kabil'deki yandaş rejimi, dönemin Afganistan
Devlet Başkanı Muhammed Necibullah'ı 1992 yılı başlarına kadar para ve silah
temin ederek destekledi. Ancak Sovyetler Birliği çökünce, Necibullah yardım
alamadı ve 1992'de görevden uzaklaştırıldı. ABD'nin de bu örneği takip ederek,
Karzai'ye destek vereceği dile getiriliyor.
İki işgal arasında ise tek fark var:
Sovyetler Afganistan'ı işgale girişirken BM kararına dayanmamıştı, ABD ise
Rusya'nın bile desteğini arkasına işgale girişmişti. Sovyet işgali sırasında 1
milyon Afgan öldü, 6 milyon Afgan ise başta Pakistan olmak üzere ülke dışına çıktı.
ABD işgali sırasında ise kaç Afgan sivilin öldüğü konusunda kesin bir bilgi
bulunmuyor ancak ABD askerlerinin çok sayıda sivil Afganı "zevk
için(!)" öldürdüğü kayıtlara geçmiş durumda. HABER MERKEZİ
dolarlık borçla boğuşan, 2008 yılında düştüğü ekonomik kriz içinde debelenen
ABD, 11 Eylül 2001'de New York'taki İkiz Kuleleri yönelik hâlâ daha ayrıntıları
netleşmeyen saldırıların ardından 17 Ekim 2001'de işgal etmeye başladığı
Afganistan'dan 2014 yılının sonunda çekilecek. ABD geri çekilme çalışmalarına
başladı bile. Afganistan'dan sadece ABD çekilmeyecek, Türkiye gibi NATO
bünyesinde işgale destek veren ülkeler de Afganistan'ı terkedecek.
Obama yönetimi, geri çekilme sürecini
Sovyetler Birliği'nin 1989'daki yenilgisinden daha şık hale getirmek için
başkent Kabil'e yerleştirdiği Karzai liderliğindeki adamlarına uzun dönemli
finansal destek sağlama sözü verdi. Bununla da yetinmeyen Washington, 11 yılı
aşkın süredir mücadele ettiği Taliban güçleri ile de uzlaşmanın yollarını
arıyor. ABD'nin geri çekilmesinin ardından Afganistan güvenlik güçlerini
eğitmek için asker bırakıp bırakmayacağı ise şimdilik net değil. Bu çerçevede
önümüzdeki günlerde Afganistan Devlet Başkanı Karzai, Beyaz Saray'da Obama'nın
misafiri olacak. Görüşmede bu konunun da ele alınacağı belirtiliyor. ABD
Savunma Bakanlığı, Afganistan’da Amerikan şirketlerinin çıkardıkları madenlerin
güvenliğini sağlamak için 10-15 bin asker bırakmak istiyor. ABD Irak'ta da
benzer yöntemle asker bırakmak istemişti ancak Başbakan Maliki bunu kabul
etmemişti. Dolayısıyla şu anda Irak'ta muharip ABD askeri bulunmuyor.
ABD
de Sovyetlerin tarzını izleyecek
Sovyetler Birliği, 1979 yılının son
günlerinde Afganistan'ı işgal etmişti. Çok sayıda tarihçi ve uluslararası
ilişkiler uzmanı, 10 yıl süren işgalin Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında
dağılmasında en büyük etken olduğunu vurgulamakta. Sovyetler Birliği'nin son
Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, ülkesinin askerlerini Afganistan'dan geri
çekmek için Politbüro ve komutanlarla uzun süre mücadele etmişti. Sovyetler'in
yenilerek çekilmesinin ardından
Afganistan'da farklı mücahit gruplar arasında iç çekişme başlamıştı.
Taliban, bu çekişmelere 1996'da son vererek, ülkenin birliğini temin etmişti.
ABD 2001 yılında Afganistan'ı işgal ederek Taliban yönetimini dağıttı. Aradan
12 yıl geçti ve bu kez ABD Taliban ile uzlaşmanın yollarını arıyor. Sovyetler
Birliği, geri çekildikten sonra Kabil'deki yandaş rejimi, dönemin Afganistan
Devlet Başkanı Muhammed Necibullah'ı 1992 yılı başlarına kadar para ve silah
temin ederek destekledi. Ancak Sovyetler Birliği çökünce, Necibullah yardım
alamadı ve 1992'de görevden uzaklaştırıldı. ABD'nin de bu örneği takip ederek,
Karzai'ye destek vereceği dile getiriliyor.
İki işgal arasında ise tek fark var:
Sovyetler Afganistan'ı işgale girişirken BM kararına dayanmamıştı, ABD ise
Rusya'nın bile desteğini arkasına işgale girişmişti. Sovyet işgali sırasında 1
milyon Afgan öldü, 6 milyon Afgan ise başta Pakistan olmak üzere ülke dışına çıktı.
ABD işgali sırasında ise kaç Afgan sivilin öldüğü konusunda kesin bir bilgi
bulunmuyor ancak ABD askerlerinin çok sayıda sivil Afganı "zevk
için(!)" öldürdüğü kayıtlara geçmiş durumda. HABER MERKEZİ
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.