Serbest bölgeler hız kesti

Güliz Yücel - Serbest bölgelerin ticaret hacmindeki artış hızı yavaşladı. Bu bölgelerde ticaret hacmindeki artış 2002'de yüzde 33,3, 2003'de yüzde 49,6, 2004'de yüzde33,1 olurken, 2005 yılında yüzde 5,6'ya geriledi. Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerinden yapılan hesaplamalara göre, ticaret hacmi artışındaki yavaşlamada, 2004 yılının Şubat ayında yürürlüğe giren yeni yasa kapsamında, aynı tarihten itibaren "ruhsat alan üretim dışı tüm faaliyetlerin vergi kapsamına girmesi ile rekabet gücünde yaşanan gerilemenin" etkisi oldu.  Serbest Bölge işleticileri, serbest bölgelerin dünyadaki rakipleriyle rekabet edebilmesi için vergi teşviği uygulamasının yanı sıra ucuz işgücü ve elektrik enerjisi sağlanmasını isterken, yaşanan gelişmeler rakamlara da yansıdı.  2001 yılında serbest bölgelerdeki ticaret hacmi 8.3 milyar dolar olarak gerçekleşirken, 2002 yılında yüzde 33,3 artışla 11.1 milyar dolar oldu.  2003 yılında bu rakam yüzde 49,6 artışla 16.6 milyar dolara yükselirken, 2004 yılında yüzde 33,1 artışla 22.1 milyar dolar olarak gerçekleşti.  2005 yılında ise 23.4 milyar dolara yükselen ticaret hacminde, birönceki yıla göre artış yüzde 5,6 oldu. SERBEST BÖLGELERDE 2005 YILI  Geçen yıl İstanbul Deri Serbest Bölgesi'nde 6.6 milyar dolarlık, Ege Serbest Bölgesi'nde 3.8 milyar dolarlık, İstanbul Atatürk Hava Limanı'nda ise 3.5 milyar dolarlık ticaret gerçekleşti.  Mardin Serbest Bölgesi en az ticaretin gerçekleştiği serbest bölgeolurken, bu bölgenin ticaret hacmi 5.1 milyon dolar oldu.  2005 yılında 25 AB ülkesi ile bir önceki yıla göre yüzde 30,9 artışla 7.2 milyar dolarlık, diğer OECD ülkeleri ile yüzde 6,3 artışla1.5 milyar dolarlık ticaret yapıldı.  Serbest bölgelerdeki faaliyet ruhsatlarının 3 bin 287'sini yerli, 645'ini yabancılar oluştururken, toplam faaliyet ruhsatı sayısı da 3 bin 932 oldu.  2005 yılında 31 bin 919'u işçi, 4 bin 413'ü büro personeli, 2 bin 714'ü diğer işlerde olmak üzere, 39 bin 46 kişi istihdam edildi.