Otomotiv üretiminde tarihi çöküş

AHMET SAFA TERZİ / İSTANBUL

 

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), Nisan ayı ve Ocak-Nisan dönemine ait verileri açıkladı. Covid-19 salgını nedeniyle Mart ayının son bölümünde yavaşlayarak 72 bin 102 adette kalan otomobil üretimi, üretici firmaların üretim faaliyetlerini askıya almalarından dolayı Nisan ayında yalnızca 9 bin 661 adet olarak gerçekleşti. Nisan 2020'de Nisan 2019'a göre toplam araç üretimi yüzde 91, otomobil üretimi yüzde 88 gerieldi. Bu rakamlar her yönüyle tarihi düşüşler olarak kayıtlara geçti. Nisan ayında, toplam taşıt araçları üretimi 11 bin 164 adet seviyesinde kaldı. Bu dönemde bin 503 adet ticari araç üretildi. Traktör üretimi ise 997 adet seviyesinde gerçekleşti. Nisan ayında gerçekleşen taşıt araçları ihracatı ise 10 bin 613 adet oldu. 

 

İlk 4 ay da kötü gitti

 

Covid-19 etkisinin yarattığı daralma, ilk dört aylık verilere de yansıdı. Buna göre, Ocak-Nisan döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28 azalarak 352 bin 309 adet, otomobil üretimi de yüzde 24 azalarak 244 bin 869 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 360 bin 759 adet olarak gerçekleşti. Aynı dönemde, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 33 azalarak, 286 bin 963 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde, otomobil ihracatı yüzde 27 oranında azalarak 200 bin 935 adet olurken, ticari araç ihracatı ise yüzde 43 oranında azaldı. Baz etkisi dikkate alındığında ise yılın ilk dört aylık döneminde hafif ticari araç pazarı 2017 yılının yüzde 49 gerisinde kalırken, ağır ticari araç pazarı 2015 yılının yüzde 71 gerisinde kaldı. Covid-19 salgını, dünya ticaretini etkilediği gibi Türkiye'nin en çok otomotiv ihracatı gerçekleştirdiği Avrupa'da da özellikle Nisan ayında ticareti durma noktasına getirdi. Mart 2020'de 83 bin 771 adet olan otomotiv ihracatı, Nisan ayında 9 bin 327 adet olarak gerçekleşti. 

 

Toparlanma vakit alacak

 

OSD Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün, "Ara verdiğimiz dönemde, üretime yeniden dönüşün artık eskisi gibi olmayacağını göz önüne alarak, sanayimizin özel koşulları ve süreçleri ışığında bir 'Geri Dönüş Rehberi' hazırladık. İlk etapta yavaş bir üretim modeline ve ardından kademeli olarak artan bir döneme gireceğiz. Azalan talep, ticaretin yavaşlaması ve üretim süreçlerinin ağır olması otomotiv sektörü üzerine ciddi bir maliyet bindirecektir. Bu noktada, tıpkı Avrupa'da olduğu gibi, otomotiv sektörünün birtakım düzenlemelerle desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz. En azından pandemi döneminde; nakit desteği, vergilerle ilgili düzenlemeler ve otomotiv ürünlerinin pahalılaşmasına neden olan regülasyon geçişlerinin ötelenmesi oldukça kritik önem taşıyor. Mayıs'ın bir miktar daha iyi olacağını artık ön görebiliyoruz" dedi.