Kayıt dışı çalıştırmanın faturası ağır

Türkiye'deki yaygın kayıtdışı çalışmanın, Devleti sadece istihdam üzerinden alamadığı vergi ve sigorta primleri nedeniyle yıllık yaklaşık 22.5 milyar YTL'lik kayba uğrattığı belirlendi Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), verilerine göre, Türkiye'de 22 milyon 838 bin çalışandan sadece 11 milyon 168 bini SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'na kayıtlı bulunuyor.Geriye kalan 11 milyon 670 bin kişi ise herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı bulunmuyor. Bunların 3 milyon 690 bini ücretsiz aile işçisi olarak çalıştığı için herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kaydolma zorunluluğu bulunmuyor. Ancak geriye kalan 7 milyon 975 bin kişinin ise yasalar gereğince SSK ya da Bağ-Kur'a kayıtlı olmaları gerekiyor. Kayıt dışı çalışanlardan ücretli ve yevmiyeli olan 4 milyon 119 binini SSK, işveren ve kendi hesabına çalışan 3 milyon 856 bini de Bağ-Kur'a kayıtlı olmadığı için Devlet yılda 22 milyar 509.6 milyon YTL'lik prim ve vergi kaybına uğruyor.SSK'ya kayıtlı olarak çalışması gereken ancak kayıt dışı çalışanların sayısıyla, asgari ücret üzerinden ödenen SSK ve İşsizlik Sigortası Fonu işçi ve işveren primleri ile gelir vergisi tutarlarını dikkate alarak yaptığı hesaplamaya göre, kayıtdışındaki her bir çalışan nedeniyle Devlet ayda 244 YTL'lik prim ve vergiden yoksun kalıyor. Söz konusu kayıp kişi başına yıllık 2 bin 923.4 YTL'yi buluyor. Bağ-Kur'a kaydolması gerekenler için de en düşük basamaktan Bağ-Kur primi ve asgari ücretlinin ödediği düzeyde gelir vergisi ödemesi gerektiği varsayılarak yapılan hesaplama, kayıtdışı bir işveren ya da kendi hesabına çalışan başına Devletin aylık prim ve vergi kaybı toplamının 226 YTL, yıllık kaybın ise 2 bin 714.76 YTL olduğunu ortaya koydu. Halen SSK'ya kayıtlı bir asgari ücretli için Devlet, aylık 163.72 YTL sigorta primi, 14.66 YTL işsizlik sigortası primi ve 65.24 YTL de gelir ve damga vergisi alıyor. En düşük basamaktaki Bağ-Kur'ludan ise aylık 161 YTL'lik prim alınıyor.Vergi kaybı 6.2 katrilyonMaliye'nin asgari ücret düzeyinden vergi alabileceği varsayımıyla yapılan hesaplamaya göre Devletin kayıtdışı çalışma dolayısıyla aylık gelir ve damga vergisi kaybı 520.3 milyon, yıllık olarak da 6 milyar 243.6 milyon YTL'ye ulaşıyor.Kayıtdışı çalışma nedeniyle SSK, Bağ-Kur ve İşsizlik Sigortası Fonu'nun prim ve Maliye'nin toplam vergi kaybı aylık 1 milyar 875.8 milyon YTL'yi buluyor. Bu rakam yıllık bazda da 22 milyar 509.6 milyon YTL'yi buluyor.