‘İnsanlar üç sınıfa ayrılır’

İmam Ca'fer (a.s.) buyurdu ki:

"Üç şeye güvenen aldanır: Olmayacak sözleri tasdik etmek, güvenilmeyen insanlara bel bağlamak ve elde edilmeyecek şeye göz dikmek."

"En üstün hükümdar şu üç özelliğe sahip olan kimsedir: Şefkat, cömertlik, adalet."

"Üç şeyde ihmalkârlık hükümdara yakışmaz: Sınırları korumak, mazlumların haklarını aramak, işleri için sâlih kimseleri seçmek."

"Bütün insanlar şu üç şeye muhtaçtır: Emniyet, adalet, refah."

"Üç şey hayatı karartır: Zalim hükümdar, kötü komşu, ağzı bozuk kadın."

"Mesken edinmek ancak şu üç özelliği olan yerde güzeldir: Güzel havası, tatlı suyu olan, yumuşak ve düz yerde."

"Şu üç şey insanın tabiatında vardır: Haset, ihtiras ve şehvet."

"Kimde şu üç özellikten biri olursa diğer iki özellik de onun heybet ve cemalinde toplanır: Verâ (şüpheli şeylerden kaçmak), eli açık olmak ve şecaat."

"Üç şey mahrumluk getirir: İstemekte ısrar, gıybet etmek ve alay etmek." ameller asla zayi olmaz. Herkese yaptığına karşılık mükâfat verir. Kanaat edenin işine kolaylık verir. Kendisine yakarana merhamet eder. Kullarına yararlı olanları ve nur saçan Kitabı Kur'an'ı nazil eden O'dur.

Kullarının dualarını duyan kabul edendir. Kederleri def edendir. Dereceleri yükseltendir. Zorlukların ve sultacıların kökünü kazıyandır. O'ndan başka tapılacak ma'bud yoktur.

'Hiçbir şey O'na denk olamaz. Eşi ve benzeri yoktur. İşitendir, "Üç şeyde herkes kendisinin haklı olduğunu söyler: İnandığı dinde, kendisine galip olan hevâ ve heveste ve işlerindeki tedbirde."

"İnsanlar üç sınıfa ayrılır: Sözü geçen saygınlar, birbirleriyle eşit olanlar ve birbirlerine düşmanlık yapanlar."

"Üç şey dünyayı ayakta tutmaktadır: Ateş, tuz, su."

"Yersiz olarak üç şeyi isteyen, üç şeyden mahrum kalmayı hak eder. Haksızca dünyayı talep eden ahiretten mahrum kalmayı hak eder. Haksız yere başkanlık isteyen Allah'a itaatten mahrum kalmayı hak eder. Hakkı olmadan mal peşinde olan maldan mahrum olmayı hak eder."

"İnsanlar şu üç şeyden kurtulursa huzura kavuşurlar: Kötü dil, kötü el ve kötü davranış."

"Kişi evine ve ailesine karşı şu üç özelliği taşımaya muhtaçtır, bu özellikler tabiatında yoksa onları edinmeye çalışmalıdır: Güzel muaşeret etmek, ölçülü bir şekilde harcamak (ailesinin refahını sağlamak) ve namusunu korumaya düşkün olmak."

"Anne ve babanın evladı üzerinde üç hakkı vardır: Her hâlükârda onlara teşekkür etmek, Allah'a karşı günah işlemeyi emretmeleri hariç, tüm emir ve nehiylerine uymak, gizli ve açıkta hayırlarını istemek."

"Evladın babanın üzerinde üç hakkı vardır: İyi bir anne seçmek, güzel bir isim takmak, terbiyesi için gayret sarf etmek."

"Akrabalar üç şeyi gözetmedikçe zaafa uğrayıp başlarına gelene düşmanlarının sevinmelerinin ezikliğini hissederler: Dağılmamaları için hasedi terk etmeleri, yakınlığı korumak için iyi ilişki kurmaları ve izzet ve kudretten yararlanmak için yardımlaşmaları."

"Başkalarına iyilik yapmak ancak üç şeyle kâmil olur: İyilikte acele etmek, iyiliği çok da olsa az görmek ve iyiliğini başa kakmamak."

"Sevinç ve neşe üç şeydedir: Vefalı olmak, haklara riayet etmek ve sıkıntılarda yardımlaşmak."

"Üç şey fikrin isabetli olmasına delildir: Karşılaştığı kimseyi hoş karşılamak, iyice dinlemek ve güzel cevap vermek."