İnşaat sektörü komada

KPMG Türkiye'nin hazırladığı İnşaat Sektörel Bakış 2019 raporu, Türk ekonomisinde büyümenin itici gücü konumundaki inşaat sektöründe daralmayı analiz etti. Ekonomideki dalgalanmaların etkisiyle 2018'de de daralmaya devam eden sektörde son dört yıldır büyüme ivmesi yavaşlıyor, milli gelirden aldığı pay küçülüyor. Rapora göre, son bir yılda sektöre verilen teşvikler ve yapılan kampanyalar kalıcı bir toparlanma süreci başlatmaya yetmedi. 2019 inşaat sektörü için dikkatli adımların atılacağı bir yıl olacak. Yaşanan daralma sebebiyle inşaat sektörünün genel istihdam içindeki payının da düştüğü belirtilen raporda, asgari ücret artışının sektörde maliyetler üzerine ilave bir yük getireceğine dikkat çekiliyor.

Faizler arttı, harç bitti!

İnşaat Sektörel Bakış 2019 raporundan öne çıkan başlıklar şöyle:

• 2017'de ortalama yüzde 12 seviyesinde olan konut kredi faizleri, 2018'in üçüncü çeyreğinde yüzde 29'a dayandı.

• 2018'in ilk 10 ayında ipotekli konut satışları, 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 34 azaldı.

• 2018'in üçüncü çeyreğinde İstanbul ve Ankara'daki konut fiyatları enflasyonu toparlanma eğilimine girerken, yıl ortasına kadar yüksek seyreden İzmir'deki fiyat artışları da sert bir şekilde yavaşladı.

İstanbul'da ofisler boş

• 2018'in ilk 10 ayında ticari gayrimenkul sektöründe yeni kiralamalar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3.31 azaldı. Ekonominin kalbinin attığı İstanbul'da ofislerin yaklaşık dörtte biri boş durumda…

• Türkiye genelinde 2017 sonu itibariyle 429 olan AVM sayısı 2018 Ekim sonu itibariyle 448'e ulaştı.

• Turizm sektöründe otel doluluk oranı 2018 üçüncü çeyrekte Türkiye genelinde yüzde 66.4 iken, İstanbul'da yüzde 70 seviyesine çıktı. Buna karşın sektörde oda fiyatları 2017'ye kıyasla hafif toparlansa da hala 2016 seviyelerinin altında seyrediyor.

• Türk müteahhitlik firmalarınca yurt dışında üstlenilen projelerin bedeli 2018'in ilk 11 ayında 15.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Düşük faiz ve devlet teşviki

KPMG Türkiye Altyapı ve İnşaat Sektör Lideri İsmail Önder Ünal, sektörün 2019 içinde toparlanabilmesi için finansal piyasalarda istikrarın ve bunun ekonomik birimlerin güveninde oluşturacağı pozitif yansımanın en kısa süre içinde ortaya çıkması gerektiğini kaydetti. Konut sektöründe satışların yükselmesi için faizlerin kalıcı olarak gerilemesi ve tekrar tek haneli seviyelere çekilmesinin önemine değinen Ünal, hükümetin 2019'da sektörü canlı tutacak enstrümanları devreye alma uygulamalarına devam edeceği öngörüsünde de bulundu.

Sektörde lansman yapılmıyor

Özellikle konut sektöründe Ocak 2012- Ağustos 2018 arasında ayda 7-8 markalı konut lansmanı yapılırdı. Ancak Ağustos 2018'den bu yana sadece 3 küçük çaplı projenin tanıtımı yapıldı. Nisan 2019 sonuan kadar ilan edilmiş bir lansman da bulunmuyor. İstanbul'da ekonomik kriz öncesi başlayan projeler de 'gıdım gıdım' ilerliyor. Yapılan kampanyalar da etkili olmuyor.

SELİM AYANOĞLU / İSTANBUL