İman ve İnsan

Mal sahibi vefat ettikten sonra malın miras yoluyla kime ne kadar dağıtılacağının ölçüsünü de koyarak, servet üzerinde mütemaydiyen bir kontrol oluşturmuştur. Resûl-i Ekrem (sav), veren elin alan elden üstün olduğunu ilan etmiştir. Özellikle Mekke'nin fethinden sonra pekçok insan, müellefe-i kulub metoduyla yani zekâttan ayrılan payla ve malla İslâm'a ısındırılmış ve müslüman olmaları sağlanmıştır. Hicretten sonra Medine'de pazar kurulmuş, iktisadî hayat hareketlenmiştir. Harblerde elde edilen ganimetler iktisadî hayatın güçlenmesinde büyük rol oynamıştır. İslâm muamelâtı, zekatı fakirin hakkı olarak takdir etmiş, sosyal adaletin tesisine en büyük katkıyı yapmıştır. İslâm muamelâtının düzenli tatbik edildiği Ömer Bin Abdülaziz devrinde, zekat verilecek fakir bulunamadığı nakledilmektedir. Cenab-ı Hak, zekatı namazla beraber zikrederek ona gereken ehemmiyeti vermiştir: "Namazı kılın, zekatı verin, rükû edenlerle beraber rükû edin." "Namazı kılın, zekatı verin. Kendiniz için önden gönderdiğiniz her hayrı, Allah katında bulacaksınız. Allah yaptıklarınızı şüphesiz görür." Zekat vermemenin dünya a sıkısıkıya bağlılık neticesi ahireti inkârla münasebeti vardır: "Onlar zekat vermezler, ahireti inkâr edenler de yalnız onlardır." Öte yandan İslâm iktisadî hayatında faize yer yoktur. Zira faiz, serveti âtıl bırakır, ticareti sekteye uğratır, tembelliğe alıştırır ve insanlar arasında karz-ı hasen'i "Allah için ödünç para verip yardımlaşmayı" kaldırır. Bu konudaki ilâhî beyanlar açıktır: "Ey inananlar! Faizi kat kat alarak yemeyin. Allah'tan sakının ki başarıya erişesiniz." "Faiz yiyenler mahşerde ancak şeytanın çarptığı kimsenin kalktığı gibi kalkarlar. Bu onların 'zaten alış veriş de faiz gibidir.' demelerindendir. Oysa Allah, alış verişi helal, faizi haram kıldı..."

"Allah faizi eksiltir, sadakaları bereketlendirir. Allah, pek nankör olan hiçbir günahkarı sevmez."

Prof. Dr. Haydar Baş