Gözlerin ibadetten nasibi

Nefsini gözetleyen insan, onun hatalarını tespit ederek onu hesaba çeker. Böylece kulluk yolunda emniyetli ve selametli bir gidiş temin edilmiş olur İslam, aklı sırat-ı müstakim sahasına çekerek vahyin kontrolü altında tutar. Selim olan tefekkür sistemini Hakk'a gidişte ilim sebebi kabul eder. Ve fakat nefsin tehlikesini de haber vererek, her an gözetim altında tutulmasını emretmiştir. Murakabenin bir anlamı da "Allahü Teala'nın seni gördüğünü, murakabe ettiğini hissetmendir"; diğer bir ifade ile ihsan sırrıdır.Nefsini gözetleyen insan, onun hatalarını tespit ederek onu hesaba çeker. Böylece kulluk yolunda emniyetli ve selametli bir gidiş temin edilmiş olur.İnsanı murakabeye ve muhasebeye teşvik eden deliller ise pek manidardır:"Kıyamet günü doğru teraziler kurarız. Hiçbir kimse hiçbir haksızlığa uğratılmaz. Hardal tanesi kadar bile olsa, yapılanı ortaya koyarız. Hesapçı olarak biz yeteriz" (Enbiya, 47)."Allah onların hepsini dirilttiği gün, kendilerine işlediklerini haber verir. Allah herşeye şahittir" (Mücadele, 6)."O gün insanlar, işlerinin kendilerine gösterilmesi için bölük bölük dönerler. Kim zerre kadar iyilik yapmışsa onu görür. Kim zerre kadar kötülük yapmışsa, onu görür" (Zilzal, 6-8)."Sonra o gün herkese kazancı verilir ve hiçkimseye haksızlık yapılmaz" (Bakara, 281). "İçinizde olanı Allah'ın bildiğini bilin de O'ndan çekinin" (Bakara, 235)."Ey inananlar, Allah yolunda yürüdüğünüz vakit, herşeyi iyice anlayın" (Nisa, 94).