Göç korkusu AB'yi yeniden sardı

MUSTAFA HAYRİ BAŞ / İSTANBUL

Covid-19 salgını ve Ukrayna'daki savaş nedeniyle uzun süredir gündemden uzak kalan düzensiz göç, yeniden Avrupa Birliği'nin (AB) gündemine girdi. AB ülkelerinin liderleri, 9-10 Şubat'ta Birliğin önündeki en ciddi anlaşmazlık konularından olan göç meselesini ele almak üzere Brüksel'de bir araya gelecek.
AB'nin 'yumuşak karınlarından' biri olan göç, son yıllarda Birlik üyesi ülkeler arasındaki en ciddi anlaşmazlık alanlarından biri olarak öne çıkıyor.

Asya'dan da düzensiz göçmen gelmeye başladı

Suriye'deki savaş, Afganistan'da Taliban'ın yeniden yönetime gelmesi, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrası çeşitli göç dalgalarına maruz kalan AB'ye son dönemde Afrika ve Asya'dan gelen düzensiz göçmenlerin sayısında da artış görülüyor. AB'nin sınır koruma ajansı Frontex'in verilerine göre, 2016'dan beri AB ülkelerine gelen düzensiz göçmen sayısı geçen yıl en yüksek seviyeye ulaştı. 2022'de AB'ye 330 bin düzensiz göçmen girdi. Bu sayı, 2021'e göre yüzde 64 artış anlamına geliyor. Bu artış özellikle Batı Balkanlar ve Orta Akdeniz güzergahında yoğunlaşıyor. Batı Balkanlar güzergahından AB'ye girenler, toplam sayının yaklaşık yarısını oluşturuyor. AB'ye Batı Balkan rotasından en çok Suriye, Afganistan ve Tunuslular, Orta Akdeniz'den ise Mısır, Bangladeş, Tunus ve Suriyeliler giriyor. Ayrıca Pakistan, Hindistan, Burundi, Küba, Nijerya gibi ülkelerden de AB'ye gelenlerin sayısında artış görülüyor. Ayrıca AB ülkelerinde şu anda geçici koruma statüsü verilen yaklaşık 4 milyon Ukraynalı bulunuyor.

Göç konusu üyeler için çok tartışmalı

2015 ve 2016'da AB'de büyük krize neden olan düzensiz göç, AB ülkeleri arasındaki en tartışmalı konularda ön sıralarda bulunuyor, çünkü özellikle bazı üye ülkelerin göçe yaklaşımları birbirinden oldukça uzak. Bu nedenle AB Komisyonunun Eylül 2020'de önerdiği Göç ve İltica Anlaşması üzerinde bugüne kadar uzlaşı sağlanamadı. AB Komisyonu, 9-10 Şubat'ta düzenlenecek AB Liderler Zirvesi'nde bu anlaşma için hızlı ilerleme sağlanmasını istiyor.

Dış sınırlarda öncelik Türkiye-Bulgaristan

AB'nin düzensiz göçe karşı ön sıraya koyduğu konulardan biri dış sınırları güçlendirmek. Burada AB'nin sınır koruma ajansı Frontex'e önem veriliyor.
Adı özellikle Yunanistan'dan göçmenlerin geri itilmesine göz yumması hatta yardım etmesi nedeniyle gündeme gelen Frontex'in sınırlardaki personel ve ekipmanının artırılması, üye ülkelere sınırlarda altyapıyı güçlendirmeleri için AB fonlarının artırılması bu konuda öne çıkıyor. Öncelik verilen dış sınırların başında ise Türkiye-Bulgaristan sınırı geliyor. AB Komisyonu, diğer üye ülkelerin bu sınır için yapılacak güçlendirme çalışmasında yer almasına açık olduğunu belirtiyor.