Erdoğan'ın açıkladığı plana uzmanlar ne dedi?

Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezinde dün düzenlenen programda, Adalet Bakanlığınca "Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye" iddiasıyla hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı. Programa, siyasi partilerin genel başkanlarının yanı sıra Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, yüksek yargı başkanları, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi üyeleri, gayrimüslim cemaat temsilcileri, büyükelçiler ile Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) temsilcileri, sivil toplum kuruluşlarının başkanları, rektörler, dekanlar, akademisyenler, hukukçular ve gazeteciler de katıldı. 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyet içeren planın dilek ve temenni belgesi olmadığını söyleyen Erdoğan, "Nihai amaç yeni ve sivil bir anayasa" dedi.

Ekonomideki reformlar gelecek hafta açıklanacak

Hazırlanan planın oldukça uzun süren ve çok emek verilen bir çalışma olduğuna vurgu yapan Erdoğan, "Yaklaşık 2 sene önce yargı reformu strateji belgesini paylaşırken bu belgenin bir sonraki reform hazırlıklarının başlangıcı olduğunu söylemiştik. Eylem planı değişim ve reform irademizin devam ettiği ve devam edeceğinin göstergesidir. Her maddenin hayata geçmesi için gereken adımları atacağız. Önümüzdeki hafta da ekonomik reformlarımızı milletimizle paylaşacağız. İnsan Hakları Eylem Planı'nın hazırlığında asıl belirleyici, milletimizin ihtiyaç ve talepleri olmuştur" dedi.

2 yıl içinde uygulanacak

Eylem planının 2 yıllık bir zaman diliminde uygulanmak üzere hazırlandığını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 amaç, 50 hedeften oluşan eylem planının madde madde ayrıntılarıyla açıkladı. Erdoğan'ın açıklamalarına göre plandaki 11 temel ilke şöyle: "İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar. Devletin temel amaç ve görevi, bu hakları korumak ve geliştirmektir. İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun etkin koruması altındadır. Dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık söz konusu olmaksızın herkes hukuk önünde eşittir. Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün yönetsel faaliyetlerin temel özelliğidir. Mevzuat, tereddüt doğurmayacak şekilde açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri bu kuralları hukuk güvenliği ilkesinden ödün vermeden hayata geçirir. Sözleşme özgürlüğüne, hukuki güvenlik ilkesi ve kazanılmış hakların korunması prensibine aykırı olarak hiçbir şekilde müdahale edilemez. Devlet, girişim ve çalışma hürriyetini rekabete dayalı serbest piyasa kuralları ile sosyal devlet ilkesi çerçevesinde korur ve geliştirir. Adli ve idari işleyiş; masumiyet karinesi, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkelerini koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır. Hiç kimse, eleştirisi veya düşünce açıklaması nedeniyle özgürlüğünden yoksun bırakılamaz. Bağımsız ve tarafsız yargı ile korunan hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir. Haklarının ihlal edildiğini iddia eden herkes, etkili kanun yollarına zahmetsiz şekilde erişebilmelidir. Adalete erişim, hak ve özgürlüklere saygının merkezindedir."

Çoğulcu demokrasi vurgusu dikkat çekti

Konuşmasında insanlık ailesinin evrensel değerler etrafında oluşturduğu uluslararası belgeleri de aynı samimi duyguyla sahiplendiklerini anlatan Erdoğan, daha çoğulcu bir demokrasiye ulaşmak istediklerini iddia etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle konuştu: "Ne uluslararası belgelerin kayıtsız şartsız kopyalanmasından yanayız ne de insanlığın evrensel kazanımlarına bigane kalmak gibi bir düşünceye sahibiz. Biz bugüne kadar tüm reformları, falan kuruluş dayattığı, filan teşkilat talep ettiği için değil, milletimiz bunlara layık olduğu için gerçekleştirdik. İnsan Hakları Eylem Planı'nın hazırlığında da asıl belirleyici, milletimizin ihtiyaç ve talepleri olmuştur. Her reform, daha özgürlükçü, daha katılımcı, daha çoğulcu demokrasiye ulaşma konusunda milletimizle aramızdaki duygu ve düşünce birliğinin eseriydi, İnsan Hakları Eylem Planı da böyledir." Erdoğan, İnsan Hakları Eylem Planı'nın ayrıntılarını ise şöyle sıraladı: "Demokratik katılımı güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklik yapmak üzere kapsamlı bir çalışma başlatıyoruz. İnsan Hakları Tazminat Komisyonu, Anayasa Mahkemesine başvuruya gerek kalmaksızın, uzun yargılama zararlarını karşılayacak. Hakim ve savcılara coğrafi teminat sağlayarak, hem yargı teminatını güçlendiriyor, hem de kararların hızlanmasını temin ediyoruz. İş davalarının daha hızlı sonuçlanmasını temin için, hakimlerin, SGK kayıtlarına bilişim sistemi üzerinden erişebilmesini sağlıyoruz. Avukatların, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruları elektronik ortamda yapabilmelerine imkân sağlıyoruz. Mahkeme kararlarını, kişisel verileri koruma ilkesine uygun şekilde, kamuoyunun erişimine açıyoruz. Mevzuatı ve uygulamayı, ifade özgürlüğü ile toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının en geniş şekilde teminat altına alınması doğrultusunda gözden geçiriyoruz. Hangi dine mensup olursa olsun, kamu ve özel sektör çalışanları ile öğrencilerin, kendi dini bayramlarında izinli sayılmalarını sağlıyoruz. Gayrimüslim cemaat vakıfları yönetim kurullarının oluşturulması ve seçimine ilişkin Vakıflar Yönetmeliği'ni yeniden düzenliyoruz."

Yeni anayasa yapalım çağrısı

Konuşmasının son bölümünde 'ülkemizin geleceği konusunda sözü olan herkesi, yeni anayasa yapım sürecine katılmaya davet ediyoruz' ifadelerini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Eylem Planımızın nihai amacı, yeni ve sivil bir anayasadır" dedi. Erdoğan, şunları kaydetti: "Milli iradenin üstünlüğü esasına göre hazırlanacak yeni bir toplumsal sözleşme metnini, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılını karşılamaya hazırlandığımız şu dönemde ülkemize kazandırmanın, tarihi sorumluluğumuz olduğuna inanıyoruz."


Uzmanlar ne dedi?

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının ardından Yeni Mesaj'ın görüşlerine başvurduğu uzmanlar, kulağa hoş gelen temennilerle doğu İnsan Hakları Eylem Planı'nın Ak Parti hükümetinin iş başında olduğu 18 yıldan uzun sürede pek çok kez yaşandığı gibi kâğıt üstünde kalmaya mahkûm bir adım olduğu görüşünde. AK Parti'nin kurulduğunda yolsuzluk, yoksulluk ve yasakları sona erdirmeyi vaat ettiğini hatırlatan uzmanlar, bugüne kadar bu sözü tutmakta Ak Parti ne kadar başarılı olduysa, İnsan Hakları Eylem Planı'ndaki vaatlerde de o kadar başarılı olabileceğinin altını çizdi. Gazetemize açıklama yapan bazı uzmanlar ise Ak Parti'nin oy kaybı korkusu arttıkça kulağa hoş gelen çıkışlar yapmasının sıklaştığına dikkat çekti.