El dokuması halıcılık can çekişiyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kent merkezinde halı satışı yapan esnafı ziyaret ederek,  son zamanlarda ciddi oranda ivme kaybeden halıcılığın, bu duruma gelmesinin nedenlerini araştırdı. Gürer'e el dokuması halıcılık sektörünün geldiği son noktayı anlatan esnaf, "Eskiden Niğde'de 150 yerleşim biriminden en az 140'ında halı dokuma kültürü vardı. Her köyde de 50-100 halı tezgahı olurdu. Annelerimiz, genç kızlarımız, yengelerimiz kök bayası halıları dokur, dokunan halıları tüccarlara satar, tüccarlar da bir kısmını yurt içinde bir kısmını da yurt dışına satışa sunardı. El dokuması halılar, köylerde ev ekonomisine de ciddi katkı sağlardı. Ancak son yıllarda fabrika halıları daha çok rağbet görmeye başladı. Evdeki zeminlerin laminant parka olması, bu zeminlerin kaygan olması nedeniyle, evlerde kök bayası kullanılarak yapılan el dokuması halılara yer kalmadı. Gençler, halıların renk tonu mobilyaya uysun diye fabrika halılarına yöneldi. El dokuması halı da böylece azaldı" dedi. Niğde Valiliği öncülüğünde Bor Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 2017 yılında coğrafi işareti tescil edilen, Obruk halısı son üç yıldır dokunmaz oldu. Halıcı Fehmi Aslansoy, Obruk Halısı yüzde yüz yün, yüzde yüz kök boya ve el ipinden yapılan bir halı olmasından dolayı coğrafi işareti aldığını ancak son yıllarda dokumasının durduğunu söyledi.

Halıcılığa destek verilmiyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise Niğde'de geçmiş yıllarda halıcılığın önemli bir sektör olduğunu anımsatarak, "Niğde'miz el dokuması halıları ile ünlü idi. Niğde'nin farklı köylerinde dokunan el dokuması halılar, yurt içinde ve yurt dışında pazarlanırdı. Ancak destek verilmediği için ne yazık ki bu sektör de bitme noktasına geldi" diye konuştu. Kültür ve Turizm Bakanlığına 'El dokuması halılara, el sanatlarına destek veriliyor mu?' diye soru önergesi yönelttiğini, Bakanlığın, destek sağlandığı yönünde açıklama yaptığını aktaran Gürer, "Oysa markalı Obruk halımız dahi destek verilmediği için şu anda dokunmuyor" dedi. Maliyet artışları, pazarlama sorunu, yeterli destek verilmemesi gibi nedenlerle halıcılık yapanların sayısının her geçen gün azaldığını ve artık son dönemini yaşadığını anlatan Gürer, "Bölgede farklı el sanatları her yıl sayısı azalarak devam ediyor. Bunlardan biri de kök boya ile boyanan iplerden dokunan halılarımız. Her evde halı tezgahına rastlamak olası idi. Yerel motifleri tezgahta kök boya ile hazırlanan iplerle dokuyarak ABD başta farklı ülkelere ihraç ediliyordu. Antika olma özelliği sahip halılar değer buluyordu. Bor, Altunhisar, Çiftlik, Ulukışla ve Çamardı ilçeleri halıları ile ünlü idi. Halı pazarına çevre illerden de müşteri gelirdi. Orijinal halı dokuma makina halılarına karşı dayanamadı ve coğrafi işaretli Obruk halısı dahi üretilmez oldu" dedi.