Çin'de ilk kez 16. madde

İflasın eşiğine dayanıyor. O zaman, ciddi önlem gerekiyor. Alınan önlem, iflasın eşiğine geldiği söylenen Şişe Cam Fabrikaları ile ilgili. Çin Halk Cumhuriyeti tüm dünyada her türlü tüketim malları fiyatlarını altüst ediyor. Bu nedenle paniğe kapılmayan ülke hemen hemen yok. Ucuz emekle üretilen Çin malları, tıpkı Çin nüfus gibi. Mallar çil yavrusu benzeri, tüm dükkanların vitrinlerinde. Kapış kapış.Belli bir kalite, belli bir marka aramaya gerek yok. Madem ki, ihtiyaca cevap veriyor, o zaman gelsin Çin malı. Fiyatları çok düşük.Bizde de etkiliBu durumdan etkilenen ülkelerden biri de Türkiye.Bizde de, çeşitli tüketim malları Çin mallarıyla rekabet edemiyor. Özellikle tekstil ürünlerinde rekabet gücü hızla düşüyor.Son zamanlarda buna cam ve cam ürünleri ekleniyor. Bizim cam sanayi, Çin'le rekabette öyle geri kalıyor ki, bu sektörde büyük fabrikalar kapanma noktasına geliyor.Kota koymakTürkiye bu durumda Dünya Ticaret Örgütü ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki anlaşmayı işletiyor. O anlaşmanın 16. maddesi, bir ülkenin kendi sanayini korumak üzere, Çin'e karşı kota uygulamak hakkını veriyor.Türkiye bu maddeye dayanarak, tek taraflı olarak, cam ve cam ürünlerinde Çin mallarına kota koyma kararı veriyor. Yani, bu ürünlerde Çin'den yapılan ithalata sınır getiriliyor.Çin'den ithal edilen 80 bin tonluk cam ve cam ürünleri, yılda 20 bin tona indiriliyor.Diplomatik kıyametBu uygulama Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na ait.Kararı öğrenen Pekin, soluğu Ankara'da alıyor. Ankara'daki ticaret ateşesi ve Pekin'den gelen yetkililer diplomatik dille de olsa, kıyameti kopartıyor:"Bunu siz yaparsanız, herkes yapar. Bunu nasıl yaparsınız? Bu karardan derhal vazgeçin".Çinliler'in sözlerini Ankara'nın dinleyecek hali yok. Çünkü, cam sanayinin hali yok.Açık büyüyorTürkiye'nin Çin ile olan dış ticareti, her yıl uygun adım Çin lehine gelişiyor.2004'te bizim Çin'e açığımız dört milyar dolar. Geçen yıl bu açık altı milyar dolara yükseliyor. Böyle giderse, bu yıl beklenen açık on milyar dolar.Çin'e Japonya ve Güney Kore'yi de eklersek, bizim dış ticaret açığının önemli bir bölümü bu üç ülkeye.Rekabet için, ne yapmak gerek? Teknoloji yenilemek, maliyetleri düşürmek gerek.Ne var ki, şu anda Türkiye bunu başaramıyor. Teknolojiyi yenileyecek yatırımlarda geri kalıyor.Bugün için 16. madde, ama çare değil.Yalçın Doğan