Çin'de ekonomik büyüme hız kesti
Uzun zamandır küresel büyümenin lokomotifi olan Çin ekonomisi, Covid-19'a karşı 'sıfır vaka' politikasını terk etmesiyle hafifçe toparlanmasının ardından 40 yıldır başarılı olan büyüme modelinin bozulma yolunda olmasıyla karşı karşıya bulunuyor.
26.08.2023 13:59:00
Haber Merkezi
Haber Merkezi
Dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Çin'de tüketici fiyatları düşerken, emlak krizi derinleşiyor. İhracat düşüşe geçerken, dünyanın en kalabalık ülkesinde gençler arasındaki işsizlik artıyor. 16-24 yaş arası işsizlik oranı yüzde 21'e ulaştı. Emlak krizi, aşırı borçlanma, zayıf büyüme, küresel ekonomide büyümenin garantörü Çin ekonomisine yönelik olarak piyasalardaki tedirginliğin artmasına neden oluyor.
Sıkıntı emlakta başladı
Çin'in sorunlu emlak sektöründe yeniden başlayan çalkantılar ve hayal kırıklığı yaratan ekonomik veriler, dünyanın ikinci büyük ekonomisinin istikrarına ilişkin korkuları körüklerken, krizin finans piyasalarına da sıçrama tehlikesi bulunuyor. Çin ekonomisi, yıla güçlü bir başlangıç yapmasının ardından ivmenin zayıfladığı Nisan ayından bu yana durgunluk içinde bulunurken, bu durgunluk yüksek borç ve hızla yaşlanan nüfus ile birleştiğinde ciddi bir sorun haline geliyor. Çin ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre sadece yüzde 0.8 büyüdü. Son haftalarda tüketim ve ülkenin ihracatı da dâhil olmak üzere birçok ekonomik veriler aşağı yönlü olurken, bazı uzmanlar gelecek on yıl içinde ortalama olarak yalnızca yüzde 2-3 düzeyinde bir ekonomik büyüme bekliyor. Çin ekonomisinin zayıflığı, küresel ekonomi ve özellikle de bu ülkeye yüksek ihracat yapan ülkeler için risk oluşturuyor.
Biden'dan ilginç tanımlama
ABD Başkanı Joe Biden geçtiğimiz günlerde Çin ekonomisini 'saatli bomba' olarak nitelendirirken, birkaç yatırım bankası ise son birkaç gün içinde Çin için ekonomik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etti.
ABD yatırım bankası Barclays bu yıl sadece yüzde 4 büyüme beklerken, Japonya'dan Mizuho Financial yüzde 5 büyüme öngörüyor. Uzmanlar, Çin ekonomisi için en büyük riskin, şimdiye kadar ekonomik üretiminin neredeyse dörtte birini oluşturan şişirilmiş emlak sektöründen kaynaklandığını belirtiyor.
Ödemelerde dengesizliği 2020'den beri manşetlere çıkan Evergrande, geçen hafta ABD'de iflas koruma başvurusunda bulunurken, rakibi Country Garden da ödeme güçlükleri yaşadığını açıkladı. Çin'de yetkililer gergin yatırımcıları sakinleştirmeye çalışırken, Çin Merkez Bankası'nın son zamanlardaki sıkıntıları faiz indirimi ile gidermeye çalışması da dikkati çekiyor.
Yerel yönetimlerin borcu ciddi sorun
Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) verilerine göre Çin'in borcu ülkenin 2022 GSYH'sinin neredeyse yüzde 300'üne denk geliyor. Bunun büyük bir kısmını yerel yönetimler oluşturuyor. Söz konusu borç 2012'de GSYH'sinin yüzde 200 altında bulunuyordu. Son 10 yılda yerel yönetimler, çoğunlukla krediyle altyapıya büyük yatırımlar yaparak, yerel ekonomiyi canlı tuttu. Bu durum da borçları artırdı.
Çin Devlet Başkanı Şi sabır istedi
Tatil sezonunda olunmasına rağmen, son haftalarda Pekin'de yetkililer arasında çok fazla hareketlilik olması da dikkati çekiyor. Ekonomiyi desteklemek için yetkililer tarafından sürekli yeni planlar sunulurken, özel sektörü güçlendirmek için 31 öneri, tüketimi canlandırmak için 20 önlem, daha fazla istihdam oluşturmak için 26 fikir ve yabancı yatırımcılar için ortamı iyileştirmek için 24 nokta duyuruldu. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, geçen günlerde Çinlileri "tarihi sabrı" korumaya çağırdı. EKONOMİ SERVİSİ/AA