Çiftçi de, tüketici de eziliyor

ERSAN İLTER / ANKARATürkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaz ayları ve tarla üretiminin artmasıyla özellikle sebze fiyatlarında düşüş yaşandığını bildirerek, "Temmuz ayında üreticide seçilmiş 31 üründen sadece 7'sinde fiyat artışı olurken, 13 üründe fiyat değişmedi, 11 üründe geriledi" dedi. Bayraktar, Temmuz ayında markette 35 üründen 14'ünde fiyat artışı, 18 üründe fiyat düşüşü olurken, 3 ürünün fiyatı değişmediğini vurguladı.Temmuz ayında üretici fiyatlarında, domates, sivri biber, marul, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, Antep fıstığı, süt ve zeytinyağı fiyatlarında değişim olmadığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti: "Üreticide Temmuz ayında fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 40.48 ile havuç olmuştur. Fiyat düşüşünde havucu, yüzde 11.11 ile karpuz, yüzde 10 ile yumurta, yüzde 8.57 ile fındık, yüzde 7 ile patates takip etti."Kuru soğan zam şampiyonuTemmuz ayında markette en fazla fiyat artışı, yüzde 17.13 oran ile kuru soğanda meydana geldi. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 9.75 ile kırmızı mercimek, yüzde 8.73 ile çilek, yüzde 7.09 ile nohut, yüzde 4.81 ile ayçiçeği yağı izledi. Üretici ve markette fiyatı en fazla artan ürün olan kuru soğanda, hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı arzdaki daralma nedeniyle fiyatlarda artış görüldüğünü bildiren Bayraktar, kuru soğanda özellikle Çukurova bölgesinde hasadın tamamlandığı ancak İç Anadolu Bölgesinde henüz hasadın tam olarak başlamadığını, bunun da piyasada ürün fiyatlarını yükselttiğini belirtti. Hem üreticide hem markette fiyatı artan diğer ürün kırmızı mercimekte, son yıllarda üretimin azaldığını, ülke ihtiyacının tam olarak karşılanamadığını vurgulayan Bayraktar, bu ortamda ihracatın sürmesinin iç piyasada fiyat artışına neden olduğuna dikkati çekti.TZOB Genel Başkanı Bayraktar, iç fındıkta, yeni hasadın yaklaşmasıyla beraber stokta yer alan fındığın piyasaya girmesinin üretici fiyatlarının gerilemesinde etkili olduğuna dikkati çekti.Temmuz'un zam şampiyonu limonİstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre, 2015 temmuz ayı itibariyle ürün arzında yaşanan azalmaya bağlı olarak limon yüzde 55.50 ile fiyatı en fazla artan ürün oldu. İTO, 2015 temmuz ayında İstanbul'da perakende fiyatı en fazla artan ve azalan harcama kalemlerini açıkladı. Temmuz ayında İTO'nun İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi'nde yer alan 242 ürünün 54'ünün perakende fiyatı artarken, 64 ürünün fiyatı düştü, 124 ürünün fiyatı ise değişmedi. Söz konusu ay itibariyle ürün arzında yaşanan azalmaya bağlı olarak limon yüzde 55.50 oran ile fiyatı en fazla artan ürün oldu. Fiyatı en çok artan ikinci ürün yüzde 16.57 ile tuzlu fıstık olurken, onu yüzde 15,86 ile sivri biber ve yüzde 10.70 ile şehirlerarası otobüs bilet ücreti izledi. Gıda maddeleri grubunda yer alan ve ürün arzında artış yaşanan karpuz yüzde 38.37 gerilemeyle fiyatı en fazla azalan ürün oldu. Karpuzu yüzde 37.31 düşüşle armut, yüzde 36.78 ile kiraz ve yüzde 32.50 ile kavun takip etti.İncir ve maydanoz her daim 'fiyat farkı' şampiyonuÜretici market fiyat farkının Temmuz ayında da bir türlü azalmadığını, makasın kapanmadığını bildiren TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, şunları kaydetti: "İncir ve maydanoz üretici market fiyat farkında ilk iki sırayı bir türlü bırakmıyor. Temmuz ayında, üretici ve market arasında fiyat farkının en fazla olduğu ürün yüzde 470.91 ile kuru incir oldu. Fiyat farkında, kuru inciri yüzde 446.91 ile maydanoz, yüzde 382.35 ile salatalık, yüzde 355 ile karpuz, yüzde 273.49 ile yeşil soğan, yüzde 265.57 ile sivri biber, yüzde 256.90 ile domates, yüzde 236.51 ile kabak, yüzde 235.08 ile limon, yüzde 211.67 ile kuru kayısı izledi. Üretici ucuza üretirken, tüketici pahalı tüketiyor. Kuru incir 5.7 kat, maydanoz 5.5 kat, salatalık 4.8 kat, karpuz 4.6 kat fazlaya tüketiciye ulaşıyor. Bugün üreticide 5 lira 50 kuruş olan kuru incir markette 31 lira 40 kuruşa, 18 kuruş olan maydanoz markette 98 kuruşa, 34 kuruş olan salatalık 1 lira 64 kuruşa, 20 kuruş olan karpuz 91 kuruşa, 83 kuruş olan yeşil soğan 3 lira 10 kuruşa, 61 kuruş olan sivri biber 2 lira 23 kuruşa, 58 kuruş olan domates 2 lira 7 kuruşa, 63 kuruş olan kabak 2 lira 12 kuruşa, 2 lira 10 kuruş olan limon 7 lira 2 kuruşa, 12 lira olan kuru kayısı 37 lira 40 kuruşa satılmaktadır."