BİK'ten gazetelere ve internet sitelerine uyarı

Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Çanakkale, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ'da yayımlanan gazete ve internet haber sitelerinin temsilcileriyle bir araya geldi.
Bölge toplantısında konuşan Erkılınç, Basın Kanunu'nda yapılan ve internet haber sitelerinin süreli yayın sayılmasına imkan tanıyan değişikliğin gerçekleştiği 2022'de yaşanan tartışmaların ciddi zaman ve maddiyat kayıplarına neden olduğunu belirtti. Kurum olarak sahaya inmelerinin ve gazete sahipleriyle yüz yüze görüşmelerinin karşı yönden esen rüzgarı tersine çevirdiğini aktaran Erkılınç, şunları kaydetti: "O dönem Kurumumu ve şahsımı doğrudan hedef alan, bizleri sansürcülükle, oligarklıkla suçlayanların aslında en büyük kötülüğü bize değil de basınımıza yaptıklarının farkına vardıklarını umuyorum. Bizzat gazeteciliğin içinden gelmiş, sektörde uzun yıllar görev almış kişi ve örgütlerin nasıl olup da bu düzenlemeye karşı çıktıklarını halen anlamış değilim. O gün sizlere iki ayrı ilan ve reklam pastasının sözünü verdik, şu an hak eden herkes o iki pastadan payını alıyor. Resmi ilan yayımlama hakkına sahip gazetelerimizin internete geçişlerini kazanılmış hak göreceğimizin, bekleme süresi olmayacağının sözünü verdik. Gazetesi olan ve müracaat eden herkes beklemeden internet haber sitesine ilan ve reklam alabildi. Bugün internet haber sitelerimiz, geride bıraktığımız 2024'ün 9 ayında, 1 milyar liranın üzerinde gelir elde etti. Bu sektörde çalışan arkadaşlarımız özlük haklarına kavuştu, gazeteci sayılarak basın kartı aldı. İnternet basını sürdürülebilir gelir modeli kazandı."

İlan verenler basılı gazete istiyor

Basılı gazetelere dair bazı kronik sorunların çözümünde sert idari uygulamalardan kaçındıklarını, buna karşın mecbur kalınan durumların da olduğunu belirten Erkılınç, "Basmayan, satmayan dolayısıyla okunmayan gazetelerle bir yere varmamız mümkün gözükmüyor. Biz gözümüzü kapasak bile ilan ve reklam veren müşterilerimiz rıza göstermiyor. Onların haklı olmadığını söyleyebilir miyiz? O halde bize tek bir seçenek kalıyor. O da nitelikli gazeteler ile yola devam etmek. Bu alandaki resmi ilan pastası da giderek küçülüyor. Gelir gider dengesi büyük ölçüde sarsılmış durumda. Zaman zaman, 'güç birliği yapın' diyoruz, bunda dahi kısır çekişmelerin, anlamsız ve takıntılı rekabetlerin önünü alamıyoruz. Biz de üzerimize düşeni kırmadan dökmeden yapıyoruz. Bazen bize bile ihtiyaç kalmıyor, ticari hayatın acımasız kuralları zaten gereğini yapıyor" değerlendirmesinde bulundu.
Gazetelere resmi ilan vermenin, bir başka ifadeyle sübvanse etmenin devlet politikası olduğunu vurgulayan Erkılınç, son iki yılda resmi ilan fiyat tarifesine beklentilerin üzerinde yapılan yüzde 100 oranındaki zammın bir benzerinin bu yıl gerçekleşmesinin mümkün gözükmediğini aktardı.
Yapılan her zammın ilan adetlerinde azalmaya neden olduğunu ifade eden Erkılınç, kanuni zorunluluğa rağmen verilmeyen ilanların kazanılmasına ilişkin mücadelede Kurum olarak yalnız bırakıldıklarını dile getirdi.

Erkılınç, bir gazetecinin, "Ankara bürokrasisinde bazı ilanların halihazırda kurumlara ait olan veya kurulacak dijital platformlarda yayımlanmasına dair görüşlerin olduğu, şablon ilan metni kullanımının getirileceği konuşuluyor. Bu meseleye Kurum olarak bakışınız nedir?" sorusuna şu yanıtı verdi: "Kurum olarak elimizden geleni, hatta üzerimize vazife olmayanı dahi yapıyoruz. Çalmadığımız kapı kalmadı diyebilirim. Yapacaklarımız bir yere kadar ve sınırlı. Ötesine geçmemiz mümkün gözükmüyor. Geçtiğimiz yıllarda İcra ve İflas Kanunu'nda yapılan değişiklikle menkul ve gayrimenkul malların cebri icra yoluyla satışına ilişkin ilan metinlerinde sınırlamaya gidildi. Daha sonra idari uygulamalarla örnek şablon verdiler ve dediler ki 'Herkes satış ilanlarını bu şablona göre yayımlatacak'. Böylece, kanun değişikliğiyle zaten küçülen ilan ebatları, bazı idari karar ve uygulamalarla iyice azalmış oldu. Özellikle parasal tutarı oldukça yüksek olan bir başka ilan türü için benzer şablon metin uygulamasına geçileceğine dair duyumları biz de alıyoruz. Ne kadar doğru, ne kadar gerçek bilmiyoruz, inanmak da istemiyoruz. Sorunuzda kastettiğiniz ilanlar, bizim de duyumlarımızın olduğu konuya ilişkinse ve bu hayata geçerse yerel gazetelerin resmi ilan gelirleri üçte bire düşer, maalesef birçok gazetemizi ekonomik açıdan zor durumda bırakır. Açık söylüyorum yerel gazete diye bir şey kalmayacağı gibi biz de kalmayız."

Basın ilan Kurumu olarak süreli yayınların hayatiyetini devam ettirebilmesi için kanunların tanıdığı yetki çerçevesinde sonuna kadar gayret göstereceklerini dile getiren Erkılınç, "Sahada muhataplarımıza karşı elimizi güçlendirecek, güçlü olmamızı sağlayacak sizlersiniz. Bizim nitelikli yayınlara ihtiyacımız var. Kes, kopyala, yapıştır tarzı, birbirinin aynısı yayınlar ne yazık ki yaşadığımız sorunların kaynağı olmuştur. Yüksek sesle uyarmak istiyorum, şablon gazetecilik yapılmaya devam edilirse şablon ilanlar kaçınılmaz olarak gelir" ifadesini kullandı. Cavit Erkılınç, meslek örgütleri ve çatı kuruluşlarının, üyesi olan gazetecilerin ve bir anlamda varlık sebepleri olan yayınların hakkını tam anlamıyla savunmaktan imtina ettiklerini üzülerek gördüğünü belirterek, resmi ilanlara dair yangının büyümeden önlenmesi konusunda tüm paydaşları sorumluluk üstlenmeye davet etti. Erkılınç'ın konuşmasının ardından gazete ve internet haber sitesi temsilcilerinin gündeme dair görüşleri alındı.

BİK Genel Müdürü Erkılınç, 20 Kasım'da İzmir'de, 21 Kasım'da Bursa'da düzenlenecek bölge toplantılarına katılacak.