AVRUPA BİRLİ'İ MACERAMIZI TARİH AFFEDER Mİ?
16.08.2001 00:00:00
Gümrük Birliği mi Sömürge Anlaşması mı?
Nimet Onlara Külfet Bize: Gümrük Birliği ya da Sömürge Anlaşması
AB, Türkiye'yi ne tam üyeliğe kabul ediyor ne de Türkiye'den tümüyle vazgeçebiliyor. Bunun başlıca iki temel nedeni vardır: Türkiye nüfus faktörü sayesinde Avrupalılar için olağanüstü pazardı. Eski söyleyişle "Onlar ortak biz Pazar" durumu söz konusu idi. İkincisi AB'den ümidini kesen Türkiye doğal olarak alternatif arayışlara girecektir. Bu ise Avrupa açısından olağanüstü bir dezavantajdı.
Öyleyse Avrupa açısından ideal formül, hem pazar olarak kalmasını sağlayacak hem de alternatif arayışlarını engelleyecek bir politikayı Türkiye'ye kabul ettirmesi idi. Ve ideal formül bulundu: "Gümrük Birliği" Gümrük Birliği ile Türkiye hem Avrupa için garantili bir pazar daha doğrusu sömürge haline geldi hem de önündeki alternatifleri elinin tersiyle itmiş oldu. Bu plana uygun olarak, Türkiye, tam üyeliğin siyasi haklarını kullanamadan, AB'de Gümrük Birliği statüsüne girdi. ABTürkiye ortaklığını kuran 1963 Ankara Anlaşması'nda öngörüldüğü gibi, Gümrük Birliği (GB) 1 Ocak 1996 tarihinde yürürlüğe girdi. 9
Dikkat çekicidir yükümlülük altına giren Türkiye olmasına rağmen Gümrük Birliği için adeta yalvaran taraf yine Türkiye olmuştur. Üstelik Avrupa Parlamentosu'ndaki Kürt konusu ve insan hakları ihlalleri iddiaları üzerine yoğunlaşan bir muhalefetle karşılaştı. Bundan önemlisi Türk Hükümeti'ni aşırı istekli gören AB, Kıbrıs ve DEP konularında Türkiye'den ek taleplerde bulundu.
Gümrük Birliği anlaşmasını eleştirenler, çok haklı olarak Türk pazarının, siyasal üyeliğin avantajları ve korumalarına sahip olmadan, daha güçlü olan Avrupa'nın ekonomik etkisine açılacağına işaret ediyorlardı. İÜİF Avrupa ve Ortadoğu Araştırmaları Merkezi'nin başkanı olan Prof Dr Erol Manisalı'nın ifadesi ile Gümrük Birliği Anlaşması, Türkiye'yi "vesayet altına alan bir anlaşma idi" ve "AB için ideal formüldü".10 Sn Manisalı gerekçelerini şöyle sıralıyor:
Türkiye tam üye yapılmadığı için AB Parlamentosu'nda AB Bakanlar Konseyi'nde, AB Komisyonundan, ne AB Adalet Divanı'nda yer almayacak, buna karşılık, bu organların, Gümrük Birliği, AB'nin dış ticaret politikası, AB'nin üçüncü ülkelerle imzaladığı anlaşmaların uygulanmasında sorumlu olacaktı. (Tek taraflı yükümlülük) Böylelikle Türkiye, AB tarafında "yönlendirilen" bir konuma getirilecekti.
Tam üye olmadığı için, Yunanistan'a, Portekiz'e yapıldığı gibi, büyük mali yardım yapılmayacağı için, AB mali bir yükten kurtulacaktı. Türkiye tam üye yapılmasa, ülkeye her yıl, Yunanistan'a yapılanın 1015 katı mali yardım yapılması zorunluluğu doğardı. Çünkü AB mevzuatı sistemi bunu gerektiriyordu.
Türkiye tam üye yapılmadığı için, işgücünün serbest dolaşımında da yararlanamayacak ve AB bu tehlikeden de uzak tutulmuş olacaktı.
Temsilin nüfus hacmine göre olduğu AB'nde tam üye olan Türkiye, Almanya, İngiltere ve İtalya gibi AB Parlamentosu'nda ve AB Komisyonu'nda "en ağırlık" ülkelerden biri" olacaktı. Hele ileri ki yıllarda nüfusu daha da arttıkça, AB'nin piramidinin en üstünde, "en ağırlıklı" ülke konumuna gelecekti.
Yalnızca Gümrük Birliği'ne dahil edilen Türkiye ise AB'nin korkusuzluğu bütün bu tehlikeleri yaratamayacağı gibi, "tek yanlı olarak, AB denetimi altına sokulacağından" AB için, en ideal konumda olacaktı. (Erol Manisalı, Gümrük Birliğinin Siyasal ve Ekonomik Bedeli,s. 50)
Gümrük Birliği'ne imza atan Sn Tansu Çiller, Türkiye'nin Gümrük Birliği vasıtasıyla AB ile ekonomik birleşmesini "Kur'an'ı, ezanı ve camiyi Avrupa'ya taşımak" olarak sunmuştu. Halbuki Sn Çiller daha önceleri, Avrupalılaşmayı temel politik hedef olarak savunuyordu.
"Gümrük Birliği görüşmelerinde Türk tarafına başkanlık eden Özdem Sanberk bu konuda şu görüşü ileri sürüyordu: "Türkiye AT tarafından Gümrük Birliği'ne davet edilmemiştir, kaldı ki tam üyeliğe davet edilmiş olsun". Bundan ötürü Sanberk tam üyeliğe ilişkin hukuki bir vaat elde etmenin pek anlamı olmadığını ve ayrıca AB'nin böyle bir vaatte bulunacağını asla hesaba katmamak gerektiği düşüncesindeydi. Buna rağmen zamanın Dış İşleri Bakanı Murat Karayalçın ATTürkiye Ortaklık Konseyi'nin 36 toplantısı arifesinde devlet televizyonunda şu düşünceyi dile getiriyordu: "Gümrük Birliği ile tam üyelik yolunda önemli bir adım attığımızı umuyorum". Bu umut besbelli ki AB Komisyonu tarafından verilmişti. AB Komisyonu, zamanın Başbakan Çiller'e bir mektup göndererek Gümrük Birliği'ni "Türkiye ve Birlik arasındaki ilişkiler açısından tarihi bir gelişme" olarak nitelendirmişti. Bu tür öngörülerden etkilenen Çiller ise, "Bu arada bir şey olmazsa, ikiüç yıl içinde Türkiye Avrupa Birliği'nin üyesi olacaktır" saptamasında bulunuyordu. Çiller'in iyimserliği Ortaklık Anlaşması'nın 28. maddesinden de kaynaklanmaktaydı. 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı'nda da bu maddeye atıfta bulunulmaktaydı. İyi niyete rağmen 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı tam üyeliğe hazırlanırken Türkiye'nin işine yarayacak bir topluluğun ekonomik yardımından tek kelime bile söz etmemektedir. Görünen o ki, Topluluk, Ortaklık Anlaşması'ndan sonraki yıllarda bu konuda "daha ileri görüşlü" olmuştur. Çünkü Ortaklık Anlaşması'nın başlangıcında şu "idrak" yer almış idi: "Türk halkının yaşama seviyesini iyileştirme çabasına Avrupa Ekonomik Topluluğunun yaşama seviyesini iyileştirme çabasına Avrupa Ekonomik Topluluğunun getireceği destek, ileride Türkiye'nin Topluluğa katılmasını kolaylaştıracaktır."
Türkiye'nin AB tam üyeliğine özellikle Hıristiyan Demokratlar karşıdır. Örneğin zamanın CDU grup başkanı Schauble, şu an Bonn'da muhalefet lideri, Kasım 1995'te Hürriyet gazetesine verdiği demeçte şu görüşü ifade etmekteydi: "AB (...) siyasi bir birliktir. Bunun sınırlarını doğru koymak zorundayız. Bundan ötürü topraklarının bir kısım Avrupa'daki bir kısmı da Asya'da bulunan Türkiye ve Rusya gibi ülkelerle ilişkilerde başka usuller geliştirmek zorundayız." Bu partinin o zaman ki görüşü 2000'li yıllara girdiğimiz devirde de aynen muhafaza edile gelmekte ve Almanya'da aşırı bir ölçüde iç politika malzemesi olarak kullanılmaktadır.
Buna karşılık Gümrük Birliği'nin tamamlanması Türkiye'de, şimdiye kadar karşı çıkılan tam üyeliği elde etmek ve bununla Avrupa'ya ait olduğunun altını çizmek için sadece bir ara aşama olarak görülmektedir. Bu anlamda, Nisan 1996'da GB'nin tamamlanmasından sadece dört ay sonra Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Türkiye'nin AB'nin tam üyesi olmak zorunda olunduğuna işaret ederek sözlerini sürdürmekteydi: "Türkiye AB'de üyelik olmadan rahat edemeyecektir (...) Türkiye Avrupasız, Avrupa Türkiyesiz yapamaz". Buna karşılık Avrupa tarafı Gümrük Birliği'ni daha çok kendi çıkarlarını korumak için Türkiye'nin kendisine bağlanmasını sağlayan bir araç olarak görmektedir." (Dr Harun Gümrükçü, Ortaklık Kavramı ve Ortaklığın Ayırt Edici Özellikleri, s. 4951)
Bu zamanlardan itibaren başlayan 28 Şubat süreciyle doruğa ulaşan ilginç bir gelişme de kimi dini duyarlıklı çevrelerdeki AB'nin adeta bir can kurtaran simidi gibi algılanmaya başlaması idi. Bu söyleme göre Avrupa'da yeni bir İslami varoluşu ilerletmek için Avrupa Birliği, kültürel ve ekonomik fırsattı.
Gümrük Birliği'nin bedeli ne oldu?
Turgay Tüfekçioğlu, "Gümrük Birliği Anlaşması'nın Türkiye'ye verdiği zararlar saymakla bitmez" diyor ve şöyle bir özetliyor:
* Gümrük Birliği Anlaşması sonucunda son 5 yılda A.B. ülkeleri ile ticaretimiz 33 milyar dolar açık verdi.
* Yerli sanayi Gümrük Birliği'ne girmekle hızla çöktü. Çünkü ithalat patladı. AB ülkelerinin gümrüksüz malları iç piyasaları doldurdu. 1923'ten sonra sıfırdan başlayarak kurmakta olduğumuz yerli sanayimiz, Gümrük Birliği'ndeki güçlü sermayeli, geniş uluslararası pazarı olan Avrupalı rakipleri karşısında ezildi, üretim yapamaz hâle gelip durdu. İşçiler işsiz, ülke sanayisiz kaldı. Toplum hızla tüketim toplumu oldu.
* Borsa denilen "modern kumar" sayesinde "üretme, borsacı ol" telkiniyle insanımız yatırıma değil saat başı alınan satılan borsadaki hisse senetleri ile âdeta kumar oynar hâle getirildi, üretime önem verilmedi, parası olanlar için borsa sanki talih oyunlarına döndürüldü.
* GB'ne girme uğruna Güney Kıbrıs'a AB'ne tek başına müracaat hakkı tanınarak Kıbrıs ve buna bağlı Ege sorununda Türkiye'nin eli kolu bağlandı, Türkiye tuzağa düştü.
* GB neticesinde Avrupa'nın yüksek teknolojisinin Türkiye'ye yapacağı yeni yatırımlara ihtiyacımız kalmadı. İzmir Tire'deki OPEL fabrikası örneğinde olduğu gibi. GB neticesinde yeni yatırım yapılmadığı gibi üstüne üstlük kurulu fabrikalar kapanıp Almanya'ya geri gitti.
* Ortaklıklar eşitler arasında olur. Türk sanayii eşiti olmayan Avrupalı rakiplerin karşısında silâhsız, güçsüz karşı karşıya bırakıldığında, meselâ çiftçimizi, tarımımızı korumasız bıraktığımızda, dükkân raflarında ithal malı fasulye, nohut, şeker.... satılır oldu...
Bu misâlleri uzatmak mümkün, ama şu tespiti yapalım ki: Gümrük Birliği Anlaşması ithalatı patlatarak Türk sanayiini çökertmiştir. Bu çöküşün bedeli, 33 milyar dolar olan dış ticaret açığının da çok üstündedir. Çünkü maddî çöküşün yanında milyonları bulan işsiz genç insanların ruhlarındaki çöküşün ve umutsuzluğun bedeli ölçülemez. Türk aile yapısı bugün her zamankinden daha büyük tehdit altındadır. Boşanmalar, geçim sıkıntısına bağlı olarak hızla artmaktadır.11
Ve Gümrük Birliği'nin Ödülü: Avrupa'dan İkinci Red: Aralık 1987
Avrupa Birliği'nin 13.12.1997 tarihli Lüksemburg Zirvesi, Türkiye'nin Avrupalılaşması tarihinde çok kritik bir zamandır. Bu, Türkiye'nin, Avrupa Birliği'nin genişleme sürecine dahil edilmediği, Avrupa Birliği adaylığının ikinci kere kabul edilmediği tarihtir. 15 devletten oluşan Avrupa Birliği, bu tarihte gerçekleştirdiği bir zirvede, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, Estonya ve Kıbrıs'ın; ikinci aşamada da Bulgaristan, Romanya, Litvanya, Letonya ve Slovakya'nın Avrupa genişlemesi sürecine dahil edilmesine ve 1998 Nisan ayında, bu devletlere tam üyelik müzakerelerinin başlatılmasına karar vermiştir.
Özellikle bu tarihten sonra Batı Türkiye'ye adeta "itilmişkakılmış" muamelesi yapmaya başlamıştır. Bu gelişmeler politikacılarımızın olmasa bile Türk Halkı'nın onurunu zedelediği muhakkaktır.
Bu durum Avrupa Türkiye ilişkilerini daha derin bir bakış açısı ile ele almak gerektiğini göstermiştir. Ancak her ne hikmetse bırakın her zaman durumu idare etmekten başka kaygısı olmayan politikacıları Türk entellektüleri de konuyu yeterince tartışmamıştır. Tartışılmayan başlıca problemlerden birisi de 1997 Lüksemburg Zirvesinde Türkiye'ye ikinci kez hayır diyen AB'nin iki yıl sonraki Helsinki'de niçin üye adaylığı önerdiğidir. Biz ilerleyen bölümlerde bu soruyu da yanıtlaycağız.
Yarın: Lüksemburg'da
ne oldu?
Nimet Onlara Külfet Bize: Gümrük Birliği ya da Sömürge Anlaşması
AB, Türkiye'yi ne tam üyeliğe kabul ediyor ne de Türkiye'den tümüyle vazgeçebiliyor. Bunun başlıca iki temel nedeni vardır: Türkiye nüfus faktörü sayesinde Avrupalılar için olağanüstü pazardı. Eski söyleyişle "Onlar ortak biz Pazar" durumu söz konusu idi. İkincisi AB'den ümidini kesen Türkiye doğal olarak alternatif arayışlara girecektir. Bu ise Avrupa açısından olağanüstü bir dezavantajdı.
Öyleyse Avrupa açısından ideal formül, hem pazar olarak kalmasını sağlayacak hem de alternatif arayışlarını engelleyecek bir politikayı Türkiye'ye kabul ettirmesi idi. Ve ideal formül bulundu: "Gümrük Birliği" Gümrük Birliği ile Türkiye hem Avrupa için garantili bir pazar daha doğrusu sömürge haline geldi hem de önündeki alternatifleri elinin tersiyle itmiş oldu. Bu plana uygun olarak, Türkiye, tam üyeliğin siyasi haklarını kullanamadan, AB'de Gümrük Birliği statüsüne girdi. ABTürkiye ortaklığını kuran 1963 Ankara Anlaşması'nda öngörüldüğü gibi, Gümrük Birliği (GB) 1 Ocak 1996 tarihinde yürürlüğe girdi. 9
Dikkat çekicidir yükümlülük altına giren Türkiye olmasına rağmen Gümrük Birliği için adeta yalvaran taraf yine Türkiye olmuştur. Üstelik Avrupa Parlamentosu'ndaki Kürt konusu ve insan hakları ihlalleri iddiaları üzerine yoğunlaşan bir muhalefetle karşılaştı. Bundan önemlisi Türk Hükümeti'ni aşırı istekli gören AB, Kıbrıs ve DEP konularında Türkiye'den ek taleplerde bulundu.
Gümrük Birliği anlaşmasını eleştirenler, çok haklı olarak Türk pazarının, siyasal üyeliğin avantajları ve korumalarına sahip olmadan, daha güçlü olan Avrupa'nın ekonomik etkisine açılacağına işaret ediyorlardı. İÜİF Avrupa ve Ortadoğu Araştırmaları Merkezi'nin başkanı olan Prof Dr Erol Manisalı'nın ifadesi ile Gümrük Birliği Anlaşması, Türkiye'yi "vesayet altına alan bir anlaşma idi" ve "AB için ideal formüldü".10 Sn Manisalı gerekçelerini şöyle sıralıyor:
Türkiye tam üye yapılmadığı için AB Parlamentosu'nda AB Bakanlar Konseyi'nde, AB Komisyonundan, ne AB Adalet Divanı'nda yer almayacak, buna karşılık, bu organların, Gümrük Birliği, AB'nin dış ticaret politikası, AB'nin üçüncü ülkelerle imzaladığı anlaşmaların uygulanmasında sorumlu olacaktı. (Tek taraflı yükümlülük) Böylelikle Türkiye, AB tarafında "yönlendirilen" bir konuma getirilecekti.
Tam üye olmadığı için, Yunanistan'a, Portekiz'e yapıldığı gibi, büyük mali yardım yapılmayacağı için, AB mali bir yükten kurtulacaktı. Türkiye tam üye yapılmasa, ülkeye her yıl, Yunanistan'a yapılanın 1015 katı mali yardım yapılması zorunluluğu doğardı. Çünkü AB mevzuatı sistemi bunu gerektiriyordu.
Türkiye tam üye yapılmadığı için, işgücünün serbest dolaşımında da yararlanamayacak ve AB bu tehlikeden de uzak tutulmuş olacaktı.
Temsilin nüfus hacmine göre olduğu AB'nde tam üye olan Türkiye, Almanya, İngiltere ve İtalya gibi AB Parlamentosu'nda ve AB Komisyonu'nda "en ağırlık" ülkelerden biri" olacaktı. Hele ileri ki yıllarda nüfusu daha da arttıkça, AB'nin piramidinin en üstünde, "en ağırlıklı" ülke konumuna gelecekti.
Yalnızca Gümrük Birliği'ne dahil edilen Türkiye ise AB'nin korkusuzluğu bütün bu tehlikeleri yaratamayacağı gibi, "tek yanlı olarak, AB denetimi altına sokulacağından" AB için, en ideal konumda olacaktı. (Erol Manisalı, Gümrük Birliğinin Siyasal ve Ekonomik Bedeli,s. 50)
Gümrük Birliği'ne imza atan Sn Tansu Çiller, Türkiye'nin Gümrük Birliği vasıtasıyla AB ile ekonomik birleşmesini "Kur'an'ı, ezanı ve camiyi Avrupa'ya taşımak" olarak sunmuştu. Halbuki Sn Çiller daha önceleri, Avrupalılaşmayı temel politik hedef olarak savunuyordu.
"Gümrük Birliği görüşmelerinde Türk tarafına başkanlık eden Özdem Sanberk bu konuda şu görüşü ileri sürüyordu: "Türkiye AT tarafından Gümrük Birliği'ne davet edilmemiştir, kaldı ki tam üyeliğe davet edilmiş olsun". Bundan ötürü Sanberk tam üyeliğe ilişkin hukuki bir vaat elde etmenin pek anlamı olmadığını ve ayrıca AB'nin böyle bir vaatte bulunacağını asla hesaba katmamak gerektiği düşüncesindeydi. Buna rağmen zamanın Dış İşleri Bakanı Murat Karayalçın ATTürkiye Ortaklık Konseyi'nin 36 toplantısı arifesinde devlet televizyonunda şu düşünceyi dile getiriyordu: "Gümrük Birliği ile tam üyelik yolunda önemli bir adım attığımızı umuyorum". Bu umut besbelli ki AB Komisyonu tarafından verilmişti. AB Komisyonu, zamanın Başbakan Çiller'e bir mektup göndererek Gümrük Birliği'ni "Türkiye ve Birlik arasındaki ilişkiler açısından tarihi bir gelişme" olarak nitelendirmişti. Bu tür öngörülerden etkilenen Çiller ise, "Bu arada bir şey olmazsa, ikiüç yıl içinde Türkiye Avrupa Birliği'nin üyesi olacaktır" saptamasında bulunuyordu. Çiller'in iyimserliği Ortaklık Anlaşması'nın 28. maddesinden de kaynaklanmaktaydı. 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı'nda da bu maddeye atıfta bulunulmaktaydı. İyi niyete rağmen 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı tam üyeliğe hazırlanırken Türkiye'nin işine yarayacak bir topluluğun ekonomik yardımından tek kelime bile söz etmemektedir. Görünen o ki, Topluluk, Ortaklık Anlaşması'ndan sonraki yıllarda bu konuda "daha ileri görüşlü" olmuştur. Çünkü Ortaklık Anlaşması'nın başlangıcında şu "idrak" yer almış idi: "Türk halkının yaşama seviyesini iyileştirme çabasına Avrupa Ekonomik Topluluğunun yaşama seviyesini iyileştirme çabasına Avrupa Ekonomik Topluluğunun getireceği destek, ileride Türkiye'nin Topluluğa katılmasını kolaylaştıracaktır."
Türkiye'nin AB tam üyeliğine özellikle Hıristiyan Demokratlar karşıdır. Örneğin zamanın CDU grup başkanı Schauble, şu an Bonn'da muhalefet lideri, Kasım 1995'te Hürriyet gazetesine verdiği demeçte şu görüşü ifade etmekteydi: "AB (...) siyasi bir birliktir. Bunun sınırlarını doğru koymak zorundayız. Bundan ötürü topraklarının bir kısım Avrupa'daki bir kısmı da Asya'da bulunan Türkiye ve Rusya gibi ülkelerle ilişkilerde başka usuller geliştirmek zorundayız." Bu partinin o zaman ki görüşü 2000'li yıllara girdiğimiz devirde de aynen muhafaza edile gelmekte ve Almanya'da aşırı bir ölçüde iç politika malzemesi olarak kullanılmaktadır.
Buna karşılık Gümrük Birliği'nin tamamlanması Türkiye'de, şimdiye kadar karşı çıkılan tam üyeliği elde etmek ve bununla Avrupa'ya ait olduğunun altını çizmek için sadece bir ara aşama olarak görülmektedir. Bu anlamda, Nisan 1996'da GB'nin tamamlanmasından sadece dört ay sonra Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Türkiye'nin AB'nin tam üyesi olmak zorunda olunduğuna işaret ederek sözlerini sürdürmekteydi: "Türkiye AB'de üyelik olmadan rahat edemeyecektir (...) Türkiye Avrupasız, Avrupa Türkiyesiz yapamaz". Buna karşılık Avrupa tarafı Gümrük Birliği'ni daha çok kendi çıkarlarını korumak için Türkiye'nin kendisine bağlanmasını sağlayan bir araç olarak görmektedir." (Dr Harun Gümrükçü, Ortaklık Kavramı ve Ortaklığın Ayırt Edici Özellikleri, s. 4951)
Bu zamanlardan itibaren başlayan 28 Şubat süreciyle doruğa ulaşan ilginç bir gelişme de kimi dini duyarlıklı çevrelerdeki AB'nin adeta bir can kurtaran simidi gibi algılanmaya başlaması idi. Bu söyleme göre Avrupa'da yeni bir İslami varoluşu ilerletmek için Avrupa Birliği, kültürel ve ekonomik fırsattı.
Gümrük Birliği'nin bedeli ne oldu?
Turgay Tüfekçioğlu, "Gümrük Birliği Anlaşması'nın Türkiye'ye verdiği zararlar saymakla bitmez" diyor ve şöyle bir özetliyor:
* Gümrük Birliği Anlaşması sonucunda son 5 yılda A.B. ülkeleri ile ticaretimiz 33 milyar dolar açık verdi.
* Yerli sanayi Gümrük Birliği'ne girmekle hızla çöktü. Çünkü ithalat patladı. AB ülkelerinin gümrüksüz malları iç piyasaları doldurdu. 1923'ten sonra sıfırdan başlayarak kurmakta olduğumuz yerli sanayimiz, Gümrük Birliği'ndeki güçlü sermayeli, geniş uluslararası pazarı olan Avrupalı rakipleri karşısında ezildi, üretim yapamaz hâle gelip durdu. İşçiler işsiz, ülke sanayisiz kaldı. Toplum hızla tüketim toplumu oldu.
* Borsa denilen "modern kumar" sayesinde "üretme, borsacı ol" telkiniyle insanımız yatırıma değil saat başı alınan satılan borsadaki hisse senetleri ile âdeta kumar oynar hâle getirildi, üretime önem verilmedi, parası olanlar için borsa sanki talih oyunlarına döndürüldü.
* GB'ne girme uğruna Güney Kıbrıs'a AB'ne tek başına müracaat hakkı tanınarak Kıbrıs ve buna bağlı Ege sorununda Türkiye'nin eli kolu bağlandı, Türkiye tuzağa düştü.
* GB neticesinde Avrupa'nın yüksek teknolojisinin Türkiye'ye yapacağı yeni yatırımlara ihtiyacımız kalmadı. İzmir Tire'deki OPEL fabrikası örneğinde olduğu gibi. GB neticesinde yeni yatırım yapılmadığı gibi üstüne üstlük kurulu fabrikalar kapanıp Almanya'ya geri gitti.
* Ortaklıklar eşitler arasında olur. Türk sanayii eşiti olmayan Avrupalı rakiplerin karşısında silâhsız, güçsüz karşı karşıya bırakıldığında, meselâ çiftçimizi, tarımımızı korumasız bıraktığımızda, dükkân raflarında ithal malı fasulye, nohut, şeker.... satılır oldu...
Bu misâlleri uzatmak mümkün, ama şu tespiti yapalım ki: Gümrük Birliği Anlaşması ithalatı patlatarak Türk sanayiini çökertmiştir. Bu çöküşün bedeli, 33 milyar dolar olan dış ticaret açığının da çok üstündedir. Çünkü maddî çöküşün yanında milyonları bulan işsiz genç insanların ruhlarındaki çöküşün ve umutsuzluğun bedeli ölçülemez. Türk aile yapısı bugün her zamankinden daha büyük tehdit altındadır. Boşanmalar, geçim sıkıntısına bağlı olarak hızla artmaktadır.11
Ve Gümrük Birliği'nin Ödülü: Avrupa'dan İkinci Red: Aralık 1987
Avrupa Birliği'nin 13.12.1997 tarihli Lüksemburg Zirvesi, Türkiye'nin Avrupalılaşması tarihinde çok kritik bir zamandır. Bu, Türkiye'nin, Avrupa Birliği'nin genişleme sürecine dahil edilmediği, Avrupa Birliği adaylığının ikinci kere kabul edilmediği tarihtir. 15 devletten oluşan Avrupa Birliği, bu tarihte gerçekleştirdiği bir zirvede, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, Estonya ve Kıbrıs'ın; ikinci aşamada da Bulgaristan, Romanya, Litvanya, Letonya ve Slovakya'nın Avrupa genişlemesi sürecine dahil edilmesine ve 1998 Nisan ayında, bu devletlere tam üyelik müzakerelerinin başlatılmasına karar vermiştir.
Özellikle bu tarihten sonra Batı Türkiye'ye adeta "itilmişkakılmış" muamelesi yapmaya başlamıştır. Bu gelişmeler politikacılarımızın olmasa bile Türk Halkı'nın onurunu zedelediği muhakkaktır.
Bu durum Avrupa Türkiye ilişkilerini daha derin bir bakış açısı ile ele almak gerektiğini göstermiştir. Ancak her ne hikmetse bırakın her zaman durumu idare etmekten başka kaygısı olmayan politikacıları Türk entellektüleri de konuyu yeterince tartışmamıştır. Tartışılmayan başlıca problemlerden birisi de 1997 Lüksemburg Zirvesinde Türkiye'ye ikinci kez hayır diyen AB'nin iki yıl sonraki Helsinki'de niçin üye adaylığı önerdiğidir. Biz ilerleyen bölümlerde bu soruyu da yanıtlaycağız.
Yarın: Lüksemburg'da
ne oldu?
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
