5G'de aceleye gerek yok

Temmuz ayında gerçekleştirilen "Türkiye'nin 5G Yolculuğu" başlıklı etkinlikte Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından 5G ihalesinin 2023'te yapılacağının açıklanmasının ardından konuya ilişkin çalışmalar hızlandı. Bu çerçevede Türk Telekom CEO'su Ümit Önal, Türkiye'nin 5G hazırlıkları, ihale süreci, yerlilik ve milliliğin 5G'deki önemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Türk Telekom'un yıllardır Türkiye'nin dijital dönüşümü için yatırım yaptığını hatırlatan Önal, yerli ve milli teknolojilerin toplumlar için öneminin altını çizdi.

Milli unsurlar olgunlaşmalı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu'nun 5G ihalesiyle ilgili kesin bir tarih vermemekle birlikte 2023 yılını işaret ettiğini hatırlatan Önal, şunları söyledi: "5G'ye yerli unsurlarla geçiş için şartların yeterince olgunlaşmış olması gerekiyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde yerlilik anlamında istenen noktaya gelebilecek seviyede olduğumuzu düşünüyorum ama konuşmamız gereken şey, yerli ekosistemin büyütülmesi ve ihale ile kullanım arasındaki süre. İhaleyi öne alarak 5G'yi olması gereken zamandan önce erken doğum haline getirmemeliyiz. İhale ile yerli 5G ekosisteminin üretimi ve nihayete ermiş olması birbirine yakınlaşmalı, dolayısıyla ihaleyi biraz daha geciktirerek yapmanın daha makul olabileceğini düşüyoruz. Elektronik haberleşme şebekelerimizde yerli ve milli donanım ve yazılımların kullanılması, hem cari açığın azaltılması hem de ülkemizin milli savunma ve güvenlik dış politikaları açısından büyük önem arz ediyor. Teknolojide dışa bağımlılığı azaltacak her tür çalışmayı milli görev olarak görüyoruz ve görmemiz gerekiyor. Bu ülkenin evlatları olarak, yerli 5G teknolojisini Türkiye'nin ve dünyanın hizmetine sunabilecek güçte olduğumuza inanıyoruz. Tüm bu ekosistemi kurma ve geliştirme noktasında Türk mühendislerinin ve yerli teknoloji girişimlerinin ciddi çalışmaları var. Biz de grup şirketlerimizle beraber bu çalışmaların merkezinde yer alıyoruz. Yani bu konuda zaten belli bir yol alınmış durumda."


Yerlileşmek için birkaç yıl yeterli

Yerli 5G baz istasyonunun da üretilmesiyle birlikte 5G'ye geçiş için yeterli olgunluğa erişileceğini dile getiren Önal, birkaç yılı aşmayacak bir zaman diliminde büyük ölçüde yerlileşmiş bir 5G'nin gerçekleştirilebileceğini söyledi. Önal, "İhalenin yapılmış olması ile kullanımını birbirinden ayırmak gerek. 5G'ye hazır olmakla 5'in kullanımına geçmek arasında da bir fark var. Operatörlerin bu konuda kendi içinde bir fikir birliği yok" dedi. İhale süreci hakkında bilgi veren Ümit Önal, ihale tarihine yönelik operatörler arasındaki farklı yorumların nedenine ilişkin soruyu ise şöyle cevapladı: "Biz kendi adımıza, ülkemizin 5G'ye, mümkün olan en hızlı sürede, mümkün olabildiğince yerli unsurlar ve yerli teknoloji ile geçmesi için hazırlıklarımızı yapıyoruz. Ayrıca bakanlığımıza 5G'ye yerli unsurlarla geçiş konusunda da tam destek veriyoruz. 5G'nin yerli ve milli unsurlarla hayata geçirilmesi hem ülkemiz hem de sektörümüz için çok daha iyi olacak. Bunun için de yerlilik oranının, şartların ve ekosistemin biraz daha olgunlaşması gerek. Diğer yandan konuyu son kullanıcı açısından da düşünmek gerek. Mesela, bugün 5G'ye geçsek bireysel olarak kaçımızın elinde 5G destekli mobil cihaz var, kaçımız bu teknolojiyi hemen kullanabilecek durumdayız? Bunları iyi analiz etmek de önemli. Endüstrileri de 5G'ye hazırlamamız gerek. 'Gecikmiş olma' kavramı üzerinde durulması gereken bir kavram ama gecikmiş gibi sunulan şeyin daha olgunlaşmamış bir teknolojiye yatırım yapmanın yanında getireceği bazı avantajlar da olabilir. 5G ile ilgili kesinlikle gecikildiğini düşünmüyorum. Buradaki en önemli sac ayağı yerlilik. 5G mimarisi itibarıyla yazılım tabanlı bir ağ olduğu için burada fırsatlar var, bunu kaçırmamamız lazım." AA