Uzmanların gerçeğe en yakın gördükleri en kötü senaryoya göre Suriye'yi bölge ülkelerini de derinden sarsabilecek büyük bir iç savaş bekliyor
Beşar Esad'ın devrilmesinden sonra Suriye'yi nasıl bir geleceğin beklediği merak ediliyor. Bu hususta üç muhtemel senaryo dile getiriliyor. Uzmanların gerçeğe en yakın gördükleri en kötü senaryoya göre Suriye'yi bölge ülkelerini de derinden sarsabilecek büyük bir iç savaş bekliyor
12.12.2024 17:06:00 / Güncelleme: 12.12.2024 17:15:33
Yenal Arman
Yenal Arman
Suriye'de 2011 yılında dış destekli teröristler tarafından başlatılan iç savaşta tam 13 yıl sonra Beşar Esad'ın devrilmesi ülkenin geleceğine dair büyük soru işaretlerini beraberinde getirdi. Her bundan sonra Suriye'yi nasıl bir geleceğin beklediğini merak ediyor. Heyet Tehrir eş Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed Colani, Suriye'yi birleştirmeyi vaat etti, ancak bu amaca nasıl ulaşacağı hala net değil. Uzmanlara göre Suriye'de üç mehtemel senaryo gerçekleşebilir. Bunlardan ilki en iyi senaryo olarak gösterilen birleşmiş bir Suriye senaryosu. En iyi senaryoya göre, Suriye'de özgür seçimler yapılır, iktidar paylaşılır ve böylece daha birleşmiş bir yönetim ortaya çıkabilir. Ancak uzmanlar en iyi senaryonun gerçekleşmesini pek mümkün görmüyor. Zira HTŞ lideri Colani, şu ana dek Suriye'deki çeşitli mezhepler arasında ulusal birlik ve karşılıklı saygı çağrısı yaptı. Ancak Suriye'deki sayısız grubun farklı gündemleri var. Güneyde, Esad ailesinin otoritesini hiç tanımayan aşiret milislerinin, Şam'daki yeni yönetimi izlemesi düşük bir ihtimal. Doğuda, IŞİD'ın kalıntıları tehdit oluşturmaya devam ediyor ve bu da ABD'nin hava saldırılarını beraberinde getirebilir. ABD'nin desteklediği Kürtlerin öncülüğündeki gruplar da ülkenin kuzeydoğusunda bazı kesimleri elinde tutuyor. Ayrıca, 2011'den bu yana Suriye dışında oluşmuş çok sayıda muhalif grup ve siyasi blok da var. Bu isimler ve grupların Suriye'ye geri dönüp, siyasi geçiş sürecinin bir parçası olup olmayacakları hala net değil. İkinci senaryo ise HTŞ'nin otoriter ve tek taraflı bir iktidar olması. HTŞ'nin, iktidarı otoriter yöntemlerle elinde toplayabileceği kaygıları var.
En kötü senaryo üçüncüsü
Uzmanların Suriye'de gerçekleşmesine en fazla ihtimal verdikleri en kötü senaryo olan üçüncü senaryo ise Suriye'de bir iç savaş çıkabileceğini öngörüyor. Bu senaryoya göre Suriye "Arap Baharı" sonrasındaki diğer ülkelere benzer bir şekilde koas yaşayabilir. Libya'da Muammer Kaddafi ve Irak'ta Saddam Hüseyin, yerlerine gelecek bir yapı olmadan devrilmişti ve dış müdahaleler iki ülkede feci sonuçlara yol açmıştı. En kötü senaryonun gerçekleşebileceğini savunan uzmanlara göre, Suriye'deki çeşitli silahlı örgütler arasındaki rekabet yaygın bir şiddete yol açabilir ve sadece Suriye'yi değil, tüm bir bölgeyi daha da istikrarsızlaştırabilir. Uzmanlar tüm bu muhtemel sonuçların aynı zamanda dış güçlerin hamlelerine de bağlı olacağını vurguluyor.
En kötü senaryo üçüncüsü
Uzmanların Suriye'de gerçekleşmesine en fazla ihtimal verdikleri en kötü senaryo olan üçüncü senaryo ise Suriye'de bir iç savaş çıkabileceğini öngörüyor. Bu senaryoya göre Suriye "Arap Baharı" sonrasındaki diğer ülkelere benzer bir şekilde koas yaşayabilir. Libya'da Muammer Kaddafi ve Irak'ta Saddam Hüseyin, yerlerine gelecek bir yapı olmadan devrilmişti ve dış müdahaleler iki ülkede feci sonuçlara yol açmıştı. En kötü senaryonun gerçekleşebileceğini savunan uzmanlara göre, Suriye'deki çeşitli silahlı örgütler arasındaki rekabet yaygın bir şiddete yol açabilir ve sadece Suriye'yi değil, tüm bir bölgeyi daha da istikrarsızlaştırabilir. Uzmanlar tüm bu muhtemel sonuçların aynı zamanda dış güçlerin hamlelerine de bağlı olacağını vurguluyor.