Trump son kozunu da kullanacak

ABD Başkanı Donald Trump sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Türkiye'nin geçen yıl Rusya'dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemleri nedeniyle ABD'nin uygulamayı planladığı yaptırımları da içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa Tasarısı'nı (NDAA) veto edeceğini açıkladı. Söz konusu tasarı, hem Temsilciler Meclisi hem de Senato'dan üçte iki çoğunluğu sağlayarak geçmişti.  Daha önce tasarının Kongre'den geçmesi halinde veto edeceğini açıklayan Trump dediğini yapacak gibi görünüyor. Kararını Twitter üzerinden duyuran Trump'ın gerekçesi ise Türkiye'yle ilgili değil. Trump, "Yeni savunma tasarısının en büyük kazananı Çin olacak. Veto edeceğim" diyerek tasarının Çin'e yarayacağını ileri sürdü.

59 yıldır görülmedi

Trump'ın veto hakkını kullanması durumunda ABD'de 59 yıldır görülmemiş bir şey gerçekleşmiş olacak. 1961 yılından bu yana her yıl Kongre tarafından kabul edilen savunma tasarısı, Amerikan askerlerinin maaşlarına yapılacak zamdan, kaç gemi ya da uçak alınabileceğine ve Çin ile Rusya'ya karşı nasıl adım atılması gerektiğine kadar savunmaya ilişkin tüm konularını kapsıyor. ABD savunma bütçe tasarılarını 59 yıldır hiçbir ABD Başkanı veto etmedi. Tasarının veto edilmesine karşı olan senatörler bu durumu Trump'ın üzerinde bir baskı unsuru olarak kullanarak veto tehdidini yeniden gözden geçirmesini sağlamak istiyorlar. Ancak öngörülemez biri olduğunu defalarca kanıtlayan Trump, giderayak dediğini yapabilir.

10 gün içinde belli olacak

Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın dediğini yapıp Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa Tasarısı'nı veto etmesi halinde de konu kapanmış olmuyor. Trump'ın yasayı veto etmek için önünde Pazar günleri hariç 10 gün kadar bir süre bulunuyor. Eğer Trump tasarıyı veto eder ve Kongre'nin iki kanadı tasarıyı tekrar üçte ikilik çoğunlukla geçirirse ABD Başkanı Trump'ın ikinci kez veto hakkı bulunmuyor ve tasarı yasalaşıyor. Trump'ın yasayı imzalamaması durumunda da yasa otomatik olarak yürürlüğe giriyor.

Türkiye için en kötü senaryo çok yakın

Trump'ın veto edeceğine kesin gözüyle bakıldığı süreçte tasarının yeniden Kongre'de 3'te 2 çoğunlukla kabul edilmesi halinde Türkiye için en kötü senaryo gerçekleşmiş olacak. Zira Toplam 741 milyar dolarlık bütçe tasarısının içerisinde Türkiye'ye yaptırım uygulanmasını öngören maddeler de bulunuyor. Türkiye'ye yaptırımın gerekçesiyse, Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri. Söz konusu yasa tasarısı, Temsilciler Meclisi'nde 78'e karşı 335 oyla kabul edildikten sonra Senato'daki oylamada ise 13'e karşı 84 oyla geçmişti. Tasarıda, Trump'tan Türkiye'ye 30 gün içinde ABD'nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası'nda (CAATSA) yer alan 12 yaptırımdan en az beşini uygulaması talep ediliyor. CAATSA kapsamında, yaptırım uygulanan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi, ABD ve uluslararası mali kuruluşlarından kredi verilmemesi, mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi, döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması gibi yaptırımlar yer alıyor. Tasarı ayrıca Rus doğal gazını Avrupa'ya taşıyan TürkAkım ve Mavi Akım 2 boru hattı projelerinin de yaptırımlar kapsamına alınmasını öngörüyor. NDAA, Türkiye'nin satın aldığı ancak S-400 sonrası programdan çıkartılmasıyla teslim edilmeyen altı adet F-35 uçağının ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmasına da onay veriyor.