Soğan-ekmek lüks olacak

Türkiye'de tarım sektörü çoğu sektör gibi zor günler geçiriyor. Gübre ve mazot fiyatlarından şikayet eden çiftçilerin ürünlerini, tarlada bıraktığına dair haberler yurdun dört bir yanından geliyor. Çiftçiler artan maliyetlere isyan ediyor. Mazot ve gübrenin fiyatının sürekli artması, ürünlerin maliyetleri karşılamaması üreticileri düşündürüyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, Afyonkarahisar Sandıklı'da, Amasya Suluova'da, Ankara Polatlı'da, Eskişehir'de, Konya'da, Niğde'de, Tokat Erbaa'da ve Yozgat Aydıncık'da on binlerce ton soğan satılamadığı için tarlada kaldığını açıkladı. Çiftçilerin ürünlerini tarlada bıraktığı şehirlerden biri olan Çorum'da soğan üretimi yapan bazı çiftçiler, çaresiz kalınca soğanlarını tarlada bırakmak zorunda kaldı. Gübre ve mazot fiyatlarından şikâyet eden üreticiler, "Soğan para etmiyor. Ürünlerimizi toplamadan tarlaları süreceğiz. Biz devletten destek değil; mazot ve gübre fiyatlarının düşürülmesini istiyoruz. Gemilerde, yatlarda mazot düşük ama çiftçiye mazot pahalı. Ne yapacağız bilmiyorum. Herhalde çiftçiliği terk edeceğiz. Satamıyoruz. Bunun maliyeti 900 ile 1000 lira arasında, şu durumda 300-400 lira arasında. Nasıl satacağız? Yani artık komple çiftçiliği bırakmak lazım artık" şeklinde açıklamalarda bulundu.

Çiftçi mağdur durumda

Tarlada kalan soğanların başında açıklama yapan Çorum Ziraat Odası Başkanı Mehmet Sayan, "Daha önce sıkıntılarımızı Tarım Bakanımıza, milletvekillerimize, Cumhurbaşkanımıza kadar ilettik. Hatta Sayın Bakanımız geldiğinde, yardımcı olacağını söyledi ama henüz bir netice alamadık. Şu anda bu tarla sökülmüş, kaderine terk edilmiş durumda. Çiftçi soğanı toplayıp götüremiyor. Sökmüş bırakmış. Çünkü toplaması, çuvallaması satış parası değil. Bu yüzden dolayı da çiftçilerimiz çok mağdur. Tarlalar gübresiz ekilmeye başlandı. Gübresiz ekiyor çiftçimiz. Benim bildiğim şu anda Çorum'da belki 2 bin dönüm soğan tarlada kaldı. Adam hiç sökmeden sürdü" ifadelerini kullandı. Mecitözü Ziraat Odası Başkanı Satılmış Köse ise işçilik maliyetinin torbalama maliyetini karşılamadığını belirterek, şunları söyledi: "Maliyetlere gelince bir yılda gübre fiyatları yüzde 300 oranında arttı. Geçen yıl 115 TL'ye satılan üre gübresi bu yıl 420 lira. Çiftçi soğanı toplayamıyor. Toplasa yerine ekemeyecek. Gübre ve mazot fiyatları son günlerde anormal bir şekilde arttı."

Ciddi fiyat artışları yolda

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar da tarımda yaşanan sorunlar hakkında açıklama yaptı. "Kuraklığın yakıcı etkileri ve başta gübre olmak üzere, girdi fiyatlarının anormal artışı tarımsal üretimi olumsuz etkiledi" vurgusu yapan Bayraktar, "Yıllık bazda girdilerde yüzde 250'ye varan fiyat artışları gibi, üretim yapmayı olumsuz etkileyen soruna, bir de aşırı kuraklığın eklenmesi üreticilerimizi fazlasıyla mağdur etti. Bunun sonucunda piyasada yaşanan arz-talep dengesizliği sadece üreticileri değil tüketiciyi de olumsuz etkilemekte ve tarım ürünlerinin fiyatları istikrarsız hale gelmektedir. Maliyet baskısıyla uğraşan çiftçilerimiz, fiyat baskısıyla da karşı karşıya kaldı. Yaklaşık kilogram maliyeti 1 lira olan soğanda, hasadın yoğunlaşmasıyla birlikte fiyatlar ortalama 53 kuruşa düştü. Bazı illerde 30-40 kuruşa bile alıcı bulunmadığı için kuru soğan fiyatı oluşmamış, ürünler tarlada kalmıştır. Acilen çözüm bulmamız gerekiyor. Önümüzdeki dönem limon, kuru soğan gibi ürünlerimizde yaşanacak arzdaki ciddi azalmalar, bu ürün fiyatlarının bir sonraki yıl patlamasına neden olabilir. Çiftçimizi üretimde tutmanın yollarını bulmalıyız. Aksi takdirde limon, kuru soğan gibi ürünlerde ifade ettiğimiz gibi, ciddi fiyat artışları yaşayabiliriz" dedi.

Tarlada para etmiyor markette cep yakıyor

Gıda krizlerinin dünyayı ve ülkemizi etkilediği, tüketicilerin de gıdaya ulaşmakta zorluk yaşadığı bu dönemde, üretimin çok önemli olduğuna vurgu yapan Bayraktar, "Üreticimizin şu anda satamadığı, tarlada bıraktığı ürünler, nasıl oluyor da 5 misli fiyata tüketiciye ulaşıyor. Kuru soğan ve limon 5 kat fazlaya tüketiciye satılıyor. Aybaşında yaptığımız fiyat araştırmasında üreticide 57 kuruş olan soğanın 2 buçuk liraya, 1 lira olan limonun 5 buçuk liraya tüketiciye satıldığını tespit ettik. Bu sistemde, hem üreticilerimiz hem de tüketicilerimiz mağdur oluyor" dedi.