ÖZEL HABER - Hacda karar haftası

 

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

Yeni Mesaj, Hac 2020'nin akıbetini araştırmaya devam ediyor. Suudi Arabistan'ın kurulduğu 1932 yılından bu yana ilk kez bu yıl haccın iptal edilmesi bekleniyor zira ülkede son bir haftada günlük bazda 3 binden fazla koronavirüs vakası tespit edildi. 34 milyon nüfuslu ülkede 14 Haziran'da 4 bin 233 yeni vaka görüldü ve bu bir rekor… Toplam vaka sayısı ise 127 bin 541'e, ölüm sayısı ise 972'ye ulaştı. Suudi Arabistan kısmen ülkede de etkili olan 2003 yılında SARS, 2012'de ise MERS salgınlarında hac ibadetini sekteye uğratmamıştı. Tarihi verilere göre ise siyasi, ekonomik ve sağlık nedenlerinden ötürü bugüne kadar yaklaşık 40 kez hac ibadeti yapılamadı.  

 

En güçlü ihtimal İPTAL

 

Koronavirüs vaka sayısının yüksekliği haliyle haccın iptalini gündeme getiriyor. Suudi yetkililere göre bu yıl en iyi ihtimal sınırlı sayıda, özellikle de genç hacı adayının kabul edilmesi yönünde. Suudi Arabistan Hac ve Umre Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, geçen Cuma günü yaptığı açıklamada, "Konu dikkatli bir şekilde ele alındı ve farklı senaryolar üzerinde çalışıldı. Tüm seçenekler masada ancak önceliğimiz hacıların sağlığı ve güvenliği. Resmi karar bir hafta içinde açıklanacak" dedi.  

 

Üç farklı senaryo

 

Geçen yıl yaklaşık 2 milyon kişi kutsal topraklara giderek, hac ibadetini yerine getirmişti. Yeni Mesaj'ın 30 Mayıs ve 8 Haziran tarihli manşetlerinde dile getirdiğimiz gibi bu yıl hacda üç farklı senaryo söz konusu.

1. Hac tümüyle iptal edilecek.

2. Sadece sınırlı sayıda Suudi hacı adayı hac yapabilecek.

3. Sınırlı sayıda yabancı hacı adayına kapılar açılacak. 

İkinci ve üçüncü senaryolarda fiziksel mesafe başta olmak üzere sağlık kurallarına uyum özellikle öne çıkıyor. Bu durumda bizzat Kabe'nin bulunduğu zemin katta tavafa izin verilmeyecek. Tavaf, alanın geniş olduğu üst katlarda yapılacak. 

Yabancı hacı adaylarının ülkeye kabul edilmesi Suudi Arabistan yönetimi için de risk teşkil ediyor. Ülkede sağlık sistemi şu anda kilitlenmiş durumda. Yabancı hacı adaylarının enfekte olmasının sağlık sistemi üzerinde baskıyı artırabileceği, bu nedenle yurtdışında ciddi eleştiriye neden olacağı hatta tazminata konu olabileceği de konuşuluyor. 

 

Klimalı ortamlar etkili oluyor

 

Suudi Arabistan'da ilk vaka 2 Mart'ta görülmüştü. Bu vakayla birlikte ülke genelinde sıkı önlemler alınmış, yurtdışı uçuşlar yasaklanmıştı. Ancak Kraliyet Yönetimi Mayıs ayının sonuyla birlikte kısıtlamaları gevşetmeye başlayınca vaka ve ölüm sayıları hızla artmaya başladı. Özellikle de Haziran ayında tam bir patlama yaşandı. Vaka sayısının hızla artmasında yüksek sıcaklıklar nedeniyle insanların kapalı ve klimalı ortamlarda kalması etkili oluyor. 

 

Suud, 12 milyar dolar kaybedecek

 

Suudi Arabistan, bu yıl hac ve umreden 12 milyar dolar gelir bekliyordu. Umre ziyaretleri Şubat ayının son haftasından itibaren yapılamıyor. Hac için kalan süre ise iyice daraldı. Normal takvime göre hacı adaylarının 30 Temmuz'da Arafat'ta vakfe yapması gerekiyor. Vakfe'ye kalan süre 45 gün... Normal koşullarda bu hafta sonu Türkiye'den ilk kafile kutsal topraklara hareket edecekti. Ülkemizde Diyanet İşleri Başkanlığı'nın aldığı karar çerçevesinde hacı adayları ücretlerini yatırmadı. Bu yıl hac ve umrenin iptali Mekke ve Medine'deki oteller ve işletmeler için çok ciddi zarar anlamına da geliyor.