Milletvekili maaşları asgari ücret olsun!

AKP MKYK üyesi ve Elazığ Milletvekili Metin Bulut, yeni asgari ücretin vatandaşlar tarafından memnuniyetle karşılandığını iddia etmiş. Ve Bulut şöyle devam ediyor: "Başından beri Cumhurbaşkanımız ifade ediyor, biz çalışanımızı ekonomik krize ezdirmeyeceğiz."

Madem Sayın Vekilin iddia ettiği gibi 2023 için belirlenen 8 bin 500 liralık asgari ücret memnuniyetle karşılanan bir maaş, o halde bir teklifim var: Başta Cumhurbaşkanı ve bakanlar olmak üzere tüm milletvekillerinin maaşı asgari ücret kadar olsun. Sen milletin vekili olarak 56 bin lira aylık maaş al, sana oylarıyla yetki, vergileriyle de maaş veren milletin kendisi açlık sınırında 8 bin 500 liraya maaşa talim etsin. 56 bin lira maaş alan vekillerin, 8 bin 500 lira maaş alan milletin memnuniyetinden bahsetmesi de gerçekten bir tuhaf.

Birleşik Kamu-İş, Aralık ayı için 4 kişilik bir ailenin açlık sınırını 9 bin 59 lira, yoksulluk sınırını da 26 bin 124 lira açıkladı. Bildiğiniz gibi, açlık sınırı sağlıklı bir yaşam için minimum mutfak masrafını ifade ediyor. Buna göre, belirlenen asgari ücret bir işçi ailesinin mutfak giderlerini bile karşılayamıyor. Ayrıca bunun kirası var, faturası var, ulaşımı, sağlığı, eğitimi, iletişimi ve diğer masrafları var. Eğer 8 bin 500 lira alan birisi Sayın Vekilin iddia ettiği gibi memnuniyetini ifade ediyorsa, bu ya korktuğundandır, ya da başka yerlerden onu memnun eden gelirleri vardır. Belki de bu asgari ücret onun diğer gelirleri yanında ihmal edilebilen bir rakamdır.

DİSK/Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM), TÜİK verilerinden yola çıkarak bir hesaplama yaptı ve asgari ücretlinin her bir öğün için kişi başına ayırabileceği tutarın sadece 6.8 TL, çocuğunun birinin eğitimi için ayırabileceği tutarın ise aylık 37 TL olacağını ortaya koydu.

Kişi başına 6.8 lira öğün masrafı, bozdur bozdur harca!

Aylık 37 lira eğitim masrafıyla da çocuk herhalde profesör olur!

BİSAM'ın asgari ücret raporunda şu ilginç bilgiler paylaşıldı:

* Asgari ücretli, Şubat ayında eline geçecek olan 8 bin 506 TL'lik gelirinden kendisi ve ailesi için gıdaya günlük sadece 82 TL, öğün başına 27 TL ayırabilecek. 4 kişilik bir aile baz alındığında her bir öğün için kişi başına ayırabileceği tutar sadece 6.8 TL olacak.

* Asgari ücretlinin 2 çocuğunun eğitimi için ayırabileceği tutar aylık 74 TL her bir çocuk için 37 TL olacak.

* Endeksa.com veritabanı sonuçlarına göre Kasım 2022 tarihi itibari ile Türkiye genelinde ortalama kiralık evlerin metrekare fiyatının 58.6 TL olduğu varsayıldığında asgari ücretlinin kira için ayırabileceği tutar ise sadece 1700 TL olacak. Buna göre asgari ücretli kiraya çıkmak istediğinde ortalamada Kasım fiyatları ile ancak 29 metrekarelik bir daire tutabilecek. Asgari ücretli İstanbul'da ise ancak 17 metrekarelik bir daireyi kiralayabilecek.

* Asgari ücretlinin, çalıştığı işyerinin servis imkânı yoksa işyerine ulaşımı da büyük bir sorun. İstanbul'da bir aylık abonman ücreti 602 TL. Yeni zamlarla bu daha da arttı. Asgari ücretlinin ailesi ve kendisi için ulaşıma ayırabildiği pay ancak 761 TL.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verileri toplam üretilen katma değerden işçinin aldığı payın yıldan yıla düştüğünü ortaya koydu. TÜİK'in dün açıkladığı 2021 yılına ait Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistiklerine göre 2016'da yüzde 55 seviyesinde olan personel maliyetinin katma değere oranı, 2020'de yüzde 44.2'ye, 2021 yılında da yüzde 34.6'ya düştü.

Emekçinin aldığı pay gerilerken, emekçinin ürettiği katma değer arttı. KOBİ girişimleri için 2009 yılında çalışan başına ortalama katma değer 15 bin TL iken, 2021 yılında bu değer 78 bin TL oldu. Emekçi katma değer ürettikçe, payı daha da azaldı.

Bütün bu gelir erimesine, haksızlıklara ve imkansızlıklara rağmen işçi açlık sınırında bir maaş almaktan memnun mu AKP hükümetinin sayın vekilleri, yetkilileri?

Vatandaşların bu gelir darlığı, Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş'a soruldu. BTP lideri şu dikkat çeken değerlendirmeyi yaptı:

"An itibariyle baktığımızda pazar ortada, raflar ortada, buzdolabını dolduramıyoruz. 8 bin 500 liraya İstanbul'da, Ankara'da, Bursa'da ev kirası yok. Şu anda İstanbul'a tayini çıkmış, Ankara'ya tayini çıkmış memurlar, öğretmen olsun, polis olsun, devlet görevlileri, ailelerini Anadolu'da bırakıyor ve büyük şehirlerde iki üç arkadaş birleşiyorlar bir tane ev tutuyorlar, o evde durmaya çalışıyorlar. Memurun durumu bu, asgari ücretliyi siz hesap edin. Bu rakamlar şu anda Türkiye'de geçinilebilecek rakamlar değil. Özellikle Büyük şehirlerde mümkün değil. Böyle bir problemle karşı karşıyayız, alım gücümüz düştü."

BTP lideri Baş, seçim öncesi ekonomide estirilmek istenen tozpembe tablo konusunda da uyarıyor: "Üstü güzel görünen bir psikolojide bizi seçime götürecekler ama arkası fecaat, arkası problem, arkası tehlike… Türkiye'de ekonomi bu hükümetle düzelmez. Türkiye'de ekonomi bu hükümet ile bir yere gidecek olsaydı 20 yılda giderdi. Bir 20 yıl daha versem, bırak 20 yılı 200 yıl versem bundan iyisi olmayacak. Yani en iyi ihtimalle bu olacak ki, bu çok kötü bir tablo. O yüzden ekonomik yalancı baharlara aldanmayalım. Kararlarımızı etkilemesine izin vermeyelim."