Maymun çiçeği hastalığı nasıl bulaşır, hastalıktan nasıl korunulur?

Dünya Covid-19'dan sonra şimdi de Maymun Çiçeği hastalığı paniği yaşamaya başladı.

Dünya Sağlık Örgütü tüm ülkeleri bu konuda uyarırken Sağlık Bakanlığı Türkiye'de henüz Maymun Çiçeği vakası görülmediğini açıkladı.

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Tayyar Şaşmaz ile bu konuyu konuştuk.

Prof. Şaşmaz hastalığın kökeni, bulaşma ve korunma yolları hakkında önemli açıklamalarda bulundu.

İşte Prof. Dr. Tayyar Şaşmaz'ın açıklamaları;


"Dünya Sağlık Örgütü Maymun Çiçeği (Monkeypox) hastalığını uluslararası acil durum olarak duyurdu. Bu hastalık ülkelerde ve dünyada salgın yapabilir.  Nitekim 2022 yılı Haziran ayından Aralık ayına kadar büyük bir salgın yaptı ve bu salgında başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere Brezilya, İspanya, Fransa, Kolombiya, Meksika, Birleşik Krallık, Peru gibi hem Amerika kıtasında, hem de Avrupa kıtasındaki ülkelerde büyük bir salgın yaptı ve 100 binden fazla vaka yarattı.

Şu an için belirgin bir salgın yok ama izleniyor son birkaç aydır bu hastalığın ilk ortaya çıktığı Orta Afrika ülkesi Demokratik Kongo Cumhuriyetinde yeniden vaka artışlarının olduğunu görüyoruz.

Bu vaka artışları hem Afrika'da, hem Amerika kıtasında, hem Avrupa'da ve Asya'da salgın üretebilir. Dünya Sağlık Örgütü bu hastalığı yakından izliyor ve 'önlem alın' diye bütün ülkelere bildirmiş durumda.

Şu an için ülkemizde ülkemizde bir vaka tespit edilmiş değil fakat 2022 yılında bu Amerika ve Avrupayı içine alan salgında Türkiye'de de 1-2 tane vaka tespit edilmişti.
Türkiye'de de 12 tane vakanın tespit edildiği, kayıtlara geçtiği Dünya Sağlık Örgütünün Web sayfasında görülebiliyor.

Bulaşma yolları nedir, nasıl korunalım? Dünyada 116 ülkede Türkiye'de dahil bu hastalık rapor edilmiş. Bu hastalık 1970 yılından beri insanlarda görülmekte, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden başlamak üzere. Bu hastalık insanlarla beraber diğer kıtalara, ülkelere taşınıyor Ve nitekim de 2022 yılında yüz bin vakayı geçen büyük bir salgın yapmış durumda. Şu an için böyle bir salgın yok fakat yeniden Demokratik Kongo,  Orta Afrika kaynaklı vaka artışları var.

Bu bir viral hastalık bunu bilelim Öncelikle. Maymunda tespit edilmiş kaynak orası ama daha sonra da insandan insana bulaşma yeteneği kazanmış. Bulaşıcı hastalıklar bir şekilde ilk önce insandan insana bulaşmadan önce hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklardır. Yeni bulaşıcı hastalık her zaman ortaya çıkabilir,  bunu vatandaşlarımız bilsin.

Bu hastalığı olan bir insanla yakın temas içinde olursanız örneğin cilt teması, ten teması yaparsanız, cinsel temas yaparsanız o hastanın yaralarına doğrudan temas yaparsanız ya da o hastanın salgılarıyla bulaşmış malzemeleri elinizde tutar, onu elinize, ağzınıza, burnunuza götürürseniz ancak bulaşabiliyor.

Ama asıl bulaşma şekli bu hastalığı taşıyan kişilerle uzun süreli yakın temas ile olabilir.  Bu bizim açımızdan bir defa iyi bir şey çünkü havayoluyla bulaşan bir pandemiyi yakın zamanda atlattık.

Peki bu hastalığa karşı korunmada insanlar ne yapabilirler? Burada temel hijyenik tutum ve davranışlarına özen göstermeleri lazım. Öncelikle el yıkama alışkanlığı bu hastalıktan korunmada da en önemli davranışlardan birisidir. Dışarıdan eve geldiğimiz zaman elimizi yüzümüzü yıkamadan çocuklarımızla, eşimizle temas yapmayalım. Dışarıda yüzeylere elimizle çok temas yapmayalım, o temaslar sonrasında elimizi ağzımıza, burnumuza götürmeyelim. Ateşi öksürüğü olan ya da birtakım hastalık belirtileri olan insanlarla yakın temas yapmayalım.

Bu hastalığın cilt üzerinde lezyonları vardır. Bu tür lezyonlar içinde su toplanmış küçük küçük lezyonlar olabilir. Ellerinde, yüzlerinde bu lezyon bulunan vakaları görüyorsanız bu insanlara yakın olmamanız gerekir.

Eğer bir kişiye Maymun Çiçeği hastalığı tanısı konmuşsa bu kişinin doktor önerileriyle evinde istirahat etmesi gerekir, diğer insanlarla temas etmemesi lazım, diğer insanlarla bir araya geleceği zaman maske takması lazım, doğrudan temas yapmaması lazım.

Bu hastalık için ülkemiz şu an düşük riskli bir ülke grubundadır ancak ülkemize hem Afrika'dan, hem Güneydoğu Asya'dan çok fazla insan legal ya da illegal yollarla gelebiliyorlar. Bu bir risk oluşturuyor onun için ülkemize dışarıdan illegal geçişleri önlememiz,  legal geçişleri de kontrol etmemiz gerekir."