Marmara'da musilaj yine uç verdi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Marmara Denizi Eylem Planı kapsamında oluşturulan Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulunun 25 Aralık Çarşamba günü toplanacağını bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Marmara Denizi'nde 2021'de ortaya çıkan müsilaj (deniz salyası) sonrası Bakanlıkça 22 maddelik "Marmara Denizi Eylem Planı" ve "2021-2024 Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı" hazırlandı. Bu kapsamda, Marmara'daki kirliliğinin azaltılması ve izleme çalışmalarının yürütülmesi için oluşturulan Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu, son dönemde Marmara Denizinde müsilaj oluşumuna ilişkin ihbarlar üzerine tekrar harekete geçti. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın 19 Aralık'ta yaptığı açıklamada, müsilaj ile ilgili çalışma yürüten bilim insanlarının tespitlerinin kendilerine iletildiğini belirterek, "Yaklaşık 20-22 metre derinlikte yoğun bir müsilaj tabakası olduğunu tespit ediyor ve bununla ilgili uyarılarda bulunuyor bilim insanları" demişti.

Bazı kritik kararlar alındı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Yardımcısı Fatma Varank başkanlığındaki istişare toplantısı, 25 Aralık Çarşamba günü Ankara'da yapılacak.
Toplantıya, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanının yanı sıra Marmara Belediyeler Birliği, Marmara Araştırma Merkezi başkanlıklarının yetkilileri, Bursa Teknik Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Piri Reis Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Kocaeli Üniversitelerinden bilim kurulu üyeleri ile konuya ilişkin çalışmaları olan akademisyenler katılacak. İstanbul'da 27 Haziran'da toplanan Müsilaj Bilim Kurulunda, atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik atık su arıtma tesislerine dönüştürülmesi konusunda karara varılmıştı. Ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile 14 Ağustos'ta bir toplantı daha yapılmıştı.
Müsilaj Bilim Kurulu toplantısı öncesi, Marmara Denizi Havzasında bulunan diğer illerin yerel yönetimleriyle de 23 Aralık'ta Bakanlık binasında toplantı gerçekleştirilecek.

Çevreyi kirleten tesisler kapatılıyor

Öte yandan 2021'den bugüne Marmara Denizinde yaşanan müsilaj nedeniyle Marmara Denizine kıyısı olan Kocaeli, İstanbul, Yalova, Tekirdağ, Bursa, Balıkesir, Çanakkale'de yapılan 38 bin 545 çevre denetiminde çevre mevzuatına aykırı hareket eden bin 998 tesis ve 749 deniz aracına toplamda 1 milyar 227 milyon 363 bin 368 lira ceza uygulandı, 268 tesis de faaliyetten men edildi. Marmara Havzasında bu yıl 11 bin 314 denetim yapıldı, 727 tesise 318 milyon 715 bin lira idari ceza uygulandı, 88 tesisin faaliyeti durduruldu. Musilaj, denizde bitkisel canlılar olan fitoplanktonların aşırı çoğalmasından kaynaklanıyor.


Denizanası artışı müsilaj riskini yükseltiyor

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, Marmara'daki denizanası varlığının son 10 yılda yüzde 100 arttığına işaret ederek, "Ortamda ne kadar çok denizanası artışı olursa, sonrasında müsilaj görme riskimiz o kadar artacak. Popülasyon yoğunluğunda sıcak nokta İzmit Körfezi'nin güneydoğusu, ayrıca Gemlik ve Bandırma körfezleri de sorunlu bölgeler" dedi. Marmara Denizi'nin fitoplanktonik açıdan zenginleştiğine işaret eden Okyar, şöyle konuştu: "Denize, yoğun miktarda evsel, endüstriyel, tarım kaynaklı besin tuzlarını, azot ve fosforu verince, aslında ortamı gübrelemiş oluyoruz. Bu doğal olarak fitoplanktonik canlıların aşırı çoğalmasıyla suyun kalitesini düşürüyor. Bu durum denizanalarıyla beslenecek olan türlerin ölmesine ya da ortamdan uzaklaşmasına neden oluyor. Denizanalarının mide içeriklerini incelediğimizde bol miktarda hamsi yumurtasıyla karşılaştık. Hamsilerin yumurtaları üzerinden besleniyorlar. Bu da hamsi stokları üzerinde büyük risk oluşturuyor. Denizanalarının balık stokları üzerinde yıkıcı etkileri var."