Macar romancı Geza Ottlik’in tek romanı ilk kez Türkçede
1956 Macar Ayaklanması’ndan üç yıl sonra yayınlanan ve ülkede edebî bir sansasyon olarak kabul edilen Geza Ottlik’in tek romanı Sınırdaki Okul, Türkçede ilk kez Can Yayınları etiketiyle okurla buluşuyor.
14.07.2024 01:20:00
NEVZAT YILDIRIM
NEVZAT YILDIRIM
1956 Macar Ayaklanması'ndan üç yıl sonra yayınlanan ve ülkede edebî bir sansasyon olarak kabul edilen Geza Ottlik'in tek romanı Sınırdaki Okul, Türkçede ilk kez Can Yayınları etiketiyle okurla buluşuyor. On yaşlarındaki üç erkek çocuğun askerî okulda uğradığı şiddeti konu alan eser, 20. yüzyılın en iyi Macar romanlarından biri olmasının yanı sıra bir toplumun psikolojik okuması niteliğinde. Eserdeki hikâye 1920'lerin Macaristan'ında geçiyor.
On yaşlarındaki üç oğlan çocuğunun –Bebe, Szeredy ve Medve– akranlarıyla birlikte Avusturya sınırındaki bir askerî okulda bir araya gelmelerini konu alan kitapta, demirden disiplinle örülmüş askerî eğitimin karanlık yüzüyle karşılaşan çocuklar, kısa süre içinde burada ailelerinin yanında öğrendikleri hiçbir şeye -nezakete, şefkate, tevazuya- yer olmadığını anlarlar. Şişman ya da miyop olan, kekeleyen ya da memleket özlemiyle ağlayan, kuralları sorgulayan herkes baştan kaybetmiştir. Böyle bir atmosferde, çocukların masumiyetlerini yitirmesi ve hayatta kalmak için birtakım seçimler yapması kaçınılmazdır.
Sınırdaki Okul'u 94 yaşındaki çevirmen Gün Benderli, Macarcadan Türkçeye aktardı. Türkiye'de Macarcaya en hakim isimlerden biri olan Benderli, 2002 yılında Macaristan'da yayımlana iki ciltlik hacimli Türkçe-Macarca, Macarca-Türkçe sözlüklerin de hazırlayanları arasında yer alıyor. Orijinal ismi "Iskola a Hataron" olan roman, 450 sayfa. Romanın liste fiyatı 350 TL. 1956 Macar Ayaklanması'ndan üç yıl sonra yayımlanan ve ülkede edebî bir sansasyon kabul edilen Sınırdaki Okul, 20. yüzyılın en iyi Macar romanlarından biri olmasının yanı sıra bir toplumun psikolojik okuması.