Kalp yetmezliği yapay zeka ile tespit ediliyor

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, yapay zekâ ile kalp yetersizliğini önceden tespit eden projenin sonuçlarını açıkladı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin ilaç şirketi AstraZeneca Türkiye'nin desteğiyle hayata geçirdiği "Sağlıkta Yapay Zekâ ile Dijital Dönüşüm" projesinde yapay zekâ teknolojisinin kalp yetersizliğinin erken tanısında kullanıldığı yenilikçi bir tanı protokolü uygulandı. Yaklaşık bir yıl süreyle herhangi bir nedenle Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ne başvuran hastalara ait röntgen filmleri, üniversite tarafından hastalara ilişkin kişisel bilgilerden arındırılmış şekilde, yapay zekâ tabanlı bir platforma gönderilerek analiz edildi ve dikkat çekici sonuçlar elde edildi.

Mersin Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Çelik, İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında, projenin çıktılarını paylaşmasının yanı sıra kalp yetersizliği ile ilgili de şunları söyledi: "Kalp yetersizliği, Türkiye'de ve dünyada önemli bir sağlık sorunu olmayı sürdürüyor. 2030 yılına kadar kalp yetersizliğinde yüzde 46 oranında bir artış yaşanacağı öngörülüyor. 40 yaş sonrası yaşam boyu kalp yetersizliği gelişme riski yüzde 20 olarak tahmin edilmektedir. 2008 yılında yapılan HAPPY çalışmasına göre Türkiye'de 35 yaş üzeri erişkin popülasyon da aşikâr kalp yetersizliği oranının yüzde 2.9 olduğu belirtiliyor. Türkiye'nin daha genç bir nüfusa sahip olmasına rağmen, Batı toplumlarına kıyasla bu rakamın daha yüksek olması ve Türkiye'de kalp yetersizliğinin 10 yaş daha erken görülmeye başlandığı dikkat çekiyor. Belirtilerinin çoğunun ayırt edici olmamasından ve sınırlı tanısal değer taşımasından dolayı Kalp Yetersizliği tanısı oldukça güçleşebilmektedir. Ülkemizde tanı konulamamış, henüz belirtileri ortaya çıkmamış (asemptomatik) kalp yetersizliği sıklığı yüzde 4.8'dir. Geçmişe dönük tarama yöntemiyle gerçekleştirdiğimiz bu proje ile kalp yetersizliği tanısı konmamış bir hastayı erken teşhis etmemiz ve tedaviye erken başlamamız mümkün olabilecek. Erken tanı ve erken tedavi imkânına sahip olursak kalp yetersizliği hastalarının yaşam kalitesini yükseltmeyi ve hastalığın seyrini yavaşlatabilmeyi başarabiliriz. Bununla birlikte kalp yetersizliği hastalarının tedavisinde hastaneye yatmaları en büyük maliyeti oluşturmaktadır. Bu proje ile kalp yetersizliği hastalarının yapay zekâ yardımıyla erken dönemde teşhis edilmesi sayesinde, erken tedaviye başlanarak kalp yetersizliği nedenli hastaneye yatışlarda da azalma sağlanabilecektir."

Amerikan Kardiyoloji Derneği Kongresi'nde (ACC 2022) bu projenin çıktılarını paylaşan Prof. Dr. Ahmet Çelik, "Yaklaşık 10 bin hastanın akciğer röntgenlerinin yapay zekâ ile tarandığı bu projenin başlangıcında yapay zekâ tanı sonuçları Mersin Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı tarafından teyit edildi. Yapay zekâ ile ilk taranan 5 bin 623 hastanın röntgenlerinden 119 tanesinde kalp yetersizliği hastalarının bir kısmında gözlemlenen, akciğerde sıvı ve kalp gölgesinde büyüme birlikteliği tespit ettik. İleri tetkik ve kesin tanı için Mersin Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji bölümüne davet edilen 119 hastanın 57'sine ulaştık. Yapılan NT-proBNP ve Ekokardiyografi gibi ileri analiz ve kesin tanı tetkikleri sonucunda, 57 hastadan 49'una kalp yetersizliği rehberlerinin tanı kriterlerine uygun olarak kalp yetersizliği kesin tanısı konuldu. Yapay zekâ yardımıyla kalp yetersizliğinin erken tanısına yönelik yapılan bu çalışmada yapay zekânın akciğer röntgenlerine bakılarak kalp yetersizliğini tahmin etme gücü yüzde 89.1 duyarlılık, yüzde 86.4 seçicilik oranı ile gerçekleşti. Bundan daha da önemlisi ise kalp yetersizliği tanısı koyulan 49 hastadan 32 tanesinde (yüzde 65.3) Düşük Ejeksiyon Fraksiyonlu Olmayan Kalp Yetersizliği olarak adlandırılan ve tanısı güç olan kalp yetersizliği tespit edilmesi oldu" dedi. RECEP BAHAR