Ilusu Barajı'nın maliyeti dudak uçuklatıyor

 

M. YASİN ERKOL / DETAY HABER

 

Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli projelerinden olan ve Mardin, Diyarbakır, Siirt, Batman, Şırnak illerini kapsayan, Dicle Nehri üzerinde yer alan, tarihi kent Hasankeyf'i sular altında bırakan Ilısu Barajı, yeni adıyla Veysel Eroğlu Barajı, 19 Mayıs'ta faaliyete geçti. Barajın birinci tribünü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle elektrik üretimine başladı. 1950 yılında hayal edilen, 1982 yılında projesi çizilen, resmi işe başlama tarihi 2008 olan ve birçok zorluk aşılarak hayata geçirilen, son olarak Cumhurbaşkanı rdoğan tarafından adının 'Veysel Eroğlu Barajı' olarak değiştirildiği açıklanan Ilısu'nun hikayesini; projenin konsorsiyum ortaklarından Cengiz İnşaat AŞ Su Yapıları Direktörü İbrahim Yavrucu anlattı. Yavrucu, "Sürecin içinde olan bir kişi olarak şunu rahatlıkla ifade edebilirim ki bu proje, sıradan bir baraj inşaatı değildir. İşçisinden mühendisine, konsorsiyum ortaklarından devletin en tepesindeki isme kadar herkesin elini taşın altına koyduğu bir başarı hikayesidir" dedi. 

 

Yabancı müteahhitler çekildi

 

2007-2015 yılları arasında 'Ilısu Barajı Proje Müdürü' olarak görev alan Yavrucu, barajın 1950'li yıllarda fikir projesi olarak doğduğunu ifade etti: "İlk kez 1950'li yıllarda konuşulmaya başlanan barajın projesi 1982 yılında tamamlandı. 2004 yılında içinde yabancı ve Türk şirketlerin yer aldığı Ilısu Konsorsiyumu proje ile ilgili çalışmalara başladı ve 2007 yılında DSİ Genel Müdürlüğü ile sözleşme imzalandı. Resmi olarak işe 2008 yılında başlanmasına rağmen çok kısa sürede yabancı firmaların üçü konsorsiyumdan çekildi. Proje doğal olarak finansman açısından sorun yaşadı ve bir yıl projede hiçbir çalışma yapılmadan durma noktasına geldi. Cumhurbaşkanımız önderlik etti ve projeye sahip çıktı. Halk Bankası, iptal olan kredilerin yerine yeni kredi sağladı. Ardından da proje hızlı bir şekilde ilerledi. 2017 yılında büyük bölümü tamamlanan projede, 2019 yılında da su tutulmaya başlandı."

 

Dünya rekoruna sahip

 

Yavrucu, projenin mühendislik anlamında da ilklere sahip olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: "Baraj, önyüzü beton kaplı kaya dolgu barajı bakımında 244 bin 391 metrekarelik beton yüzey alanı ile kendi kategorisinde dünyanın en büyüğü. Ayrıca dolgu barajın kret uzunluğu 1775 metre ve kret genişliği 8 metre ile başka bir dünya rekoruna da sahip. Gövde hacmi bakımından da Atatürk Barajı'ndan sonra Türkiye'nin en büyüğü. Altı tribünden ilki 19 Mayıs'ta enerji üretmeye başladı. Yaklaşık Ekim ayı gibi 6 tribün de devreye girmiş olacak ve günlük 7 milyon liranın üzerinde Türk ekonomisine katkı sağlayacak. Bir başka ifadeyle yıllık 2.8 milyar TL gibi bir üretim değeri olacak."

 

 

Hasankeyf ilçesinisular altında bıraktı

 

Ilısu Barajı enerji üretimi açısından Türkiye'nin en büyük dördüncü barajı... Baraj Gölü; Diyarbakır, Siirt, Şırnak, Batman ve Mardin illeri sınırları içinde kalan devasa bir proje. Proje kamulaştırmalarla birlikte yaklaşık 18 milyar liraya mal oldu. Sadece barajın inşası için yaklaşık 1 milyar 250 milyon Euro harcandı. Proje alanında kültürel varlıkların araştırılması ve gerekli yerlerde kazı yapılması için yaklaşık 200 arkeolog çalıştı ve ortaya çıkan tarihi eserler Batman ile Mardin Müze'lerine yerleştirildi. Tarihi Hasankeyf ilçesinde bulunan Zeynel Bey Türbesi, İmam Abdullah Türbesi ve Zaviyesi, Artuklu Hamamı, Orta Kapı, Kızlar Cami, Er-Rızk Cami ve Süleyman Han Cami Minaresi olmak üzere toplam 7 adet tarihi eser baraj gölü alanından çıkarılarak Yeni Kültürel Park Alanı'na nakledildi.