İlaçların alım şekli beyin tepkilerini etkiliyor

İlaçların etkisi, yalnızca tedavi sürecinin nasıl algılandığıyla değil, aynı zamanda bu ilaçların nasıl alındığıyla da yakından ilişkilidir. Yeni bir araştırma, ilacın alım yönteminin beynin tepkilerini etkilediğini ortaya koydu.
Araştırmada, beyne daha hızlı ulaşan ilaçların bağımlılık yapma potansiyelinin daha yüksek olduğu incelendi. Bağımlılık yapıcı özelliklerin bir kısmı, dopamin salınımıyla bağlantılıdır. Ancak, araştırmacılar, belirginlik ağı olarak adlandırılan bir beyin bölgesinin, ilaç damardan alındığında aktif olduğunu, ağızdan alındığında ise faal olmadığını keşfettiler.
Bu çalışma için, genellikle dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılan metilfenidat ilacı kullanıldı. Çalışmaya katılan 20 birey, bu rahatsızlığa sahip değildi. Katılımcılara, ilacın damardan ve ağızdan verilmesinin yanı sıra, ilacı aldıktan sonra hissettikleri de soruldu.
Araştırmacılar, katılımcıların bildirdikleri gözlemlerin yanı sıra, beyindeki dopamin seviyelerini izlemek için PET taramaları ve genel beyin aktivitesini değerlendirmek için fMRI taramaları kullandılar. Beklendiği gibi, damardan yapılan enjeksiyonlar sonucunda dopamin seviyeleri daha hızlı bir şekilde yükseldi.
fMRI taramalarında, belirginlik ağının iki ana bölgesinde, dorsal anterior singulat korteks ve insula kortekste farklılıklar gözlemlendi. Bu bölgeler, yalnızca bağımlılık yapıcı ilaçların enjeksiyon yoluyla alındığı durumlarda aktif hale geldi.
Belirginlik ağı aktivitesi, katılımcıların hissettikleri yüksek öfori (coşku) duygularıyla tutarlıydı. Bu beyin bölgesi daha önce uyuşturucu bağımlılığı ile ilişkilendirilmişti, ancak şimdiye kadar bu konuda somut kanıtlar elde edilmemişti.
Belirginlik ağının, içsel duyumların yorumlanmasında ve dışarıdan gelen değerlerin belirlenmesinde önemli bir rol oynadığı bilinmektedir. Tüm bu bulgular, hastalara nasıl tedavi uygulanması gerektiği ve bağımlılıkla mücadele yöntemleri hakkında değerli bilgiler sunmaktadır.