Kurban etmek ve kurban olabilmek

"Her ümmet için Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık… Şu halde yalnız O'na teslim olun." (Hac, 34.ayet)

"Kurbanlık büyükbaş hayvanları da sizin için Allah'ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken (kurban edeceğinizde) üzerlerine Allah'ın adını anın. Yanları üzerine düşüp canları çıkınca onlardan siz de yiyin, istemeyen fakire de istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredesinin diye onları böylece sizin hizmetinize verdik. (Hac, 36.ayet) 

"Hiç kuşkusuz, biz sana Kevser'i (iyilik, bereket, mutluluk, güzellik, büyük şeref, soy/Fatıma'yı) verdik. O halde rabbin için namaz kıl ve kurban kes." (Kevser, 1-2.ayetler)

"Onların (kurbanlıkların) etleri ve kanları asla Allah'a ulaşmaz. Ancak O'na sizin takvanız ulaşır…" (Hac, 27.ayet)

Bir mü'min olarak her birimiz; yapılması gerekenlerin farz mı, vacip mi, müekked sünnet mi, gayr-ı müekked sünnet mi olduğunu bilelim. Ancak her birini farzmışçasına uygulamaya gayret edelim. Yine yapılmaması gerekenlerin haram mı, tahrimen mekruh mu, tenzihen mekruh mu olduğunu bilelim. Ancak her birinden harammışçasına kaçınmaya gayret edelim. 

Niçin böyle bir girizgâh yaptık? Çünkü ne zaman Kurban Bayramı gelse; farzdır, vaciptir, sünnettir gibi fetvalar yanında kurban gereksizdir veya başka bir hayır da yapsam olur diye Anka zümrüt söylemler, hezeyanlar ortalıkta dolaşıyor. 

Kurban Bayramında Allah'a yakınlaşmak/kurbet niyetiyle kurban kesmek; hür, yolcu olmayan, Müslüman zenginler için bir vecibedir.

Zenginlikte; zekât nisabı için 80 gram altın ön plana çıkarken, kurban ve fıtır sadakasında gram gümüş ön plana çıkmaktadır. Yani artıcı olsun olmasın 600 gram gümüşe denk birikimi olan Müslümanın kurban kesmesi vaciptir. Şu anda gümüşün gramı 7 TL civarındadır bu da 4 bin 200 TL gibi yapmaktadır. O halde yaklaşık 4 bin 200 TL'nin üzerinde birikimi olan her mü'min kurban kesmelidir. Zengin olan çocuğun ve mecnunun kurbanını da velisinin kesmesi gerekir.

Kurban; koyun, keçi, sığır ve deveden olur. Bunun dışındaki hayvanlardan kurban olmaz. Koyun veya keçi 1 yaşını doldurmuş olmalı, koyun 6 ayını doldurmuş olduğu halde annesi gibi gözüküyorsa kurban olur. Sığır cinsi 2 yaşını doldurmuş ve dişini atmış olmalı, deve de 5 yaşını doldurmuş olmalıdır.

Kurbanlık hayvanın; bir veya iki gözü kör olursa, dişlerinin çoğu düşmüş olursa, kulakları kesilmiş ve düşmüş olursa, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırılmış olursa, kuyruğunun yarıdan çoğu kopmuş olursa, memelerinin başı kopmuş olursa ve kulakları/kuyruğu doğuştan bulunmuyorsa bu hayvandan kurban olmaz. 

Kemikleri içinde iliği kalmamış derecede zayıf veya aksak ayağı yere basıp kesileceği yere kadar gidemeyecek halde topal veya belirgin şekilde hasta bulunan hayvandan kurban olamaz.

Kurban, bayramın 1.günü bayram namazından sonra başlayıp bayramın 3.gününe kadar kesilebilir. Şafilerde 4.gün de kesilebilir. Efdal olan 1.gün kesilmesidir.

Kurbanın rüknü; kurbanlık hayvanı boğazlayıp kanını akıtmaktır. Kurban parasını fakire, hastaya vs. sadaka olarak vererek kurban kesilmiş olmaz. Kesip kesmeyeceğinden emin olmadığımız birine veya bir kuruma da kurban parası verilemez. Kesilmezse üzerimizde borç kalır.

İnsanların ihtiyaçları için her gün yeryüzünde yüz binlerce hayvan kesilmektedir. Bunlardan zengin olanlar ve durumu müsait olanlar daha çok yararlanabilmektedir. Kurban bayramında ise fakirler ve muhtaçlar da bundan istifade edebilmektedir. Kurban ibadetini yerine getirerek Allah'ın verdiği nimetlerin şükrünü eda etmiş, sonucunda da belalardan korunmuş ve sevaba nail olmuş oluruz. Gerektiğinde Allah yolunda kurban olabilecek manevi olgunluğa erişmemize vesile olması duası ile bütün İslam âlemi olarak kurban bayramımız mübarek olsun.

Selam ve dua ile…