En sıradışı zirve! Trump ve Kim buluştu

Aylar boyunca birbirlerine akıl almaz hakaretler savuran Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un Singapur'da bir araya geldi.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda (BMGK) Kuzey Koreli lider Kim Jong-un'a yönelik "Zorunda kalırsak Kuzey Kore'yi yok ederiz" açıklamasıyla tepki çekmişti. Bunun ardından, Kuzey Koreli lider Kim Jong-un, devlet televizyonunda yaptığı açıklamada Trump'a sözlerinin bedelini fazlasıyla ödeyeceğini belirterek Amerikalı liderin "akıl hastası" olduğunu söylemişti.

Altta kalmayan Trump ise Twitter üzerinden Kuzey Koreli lidere"Kendi halkının açlığını ya da ölümünü umursamayan deli adam Kim Jong-un daha önce görmediği bir şekilde sınanacak" cevabını vermişti.

Kuzey Koreli lider Kim Jong-un'un, Ağustos 2017'de Japonya'nın üzerinden geçerek Büyük Okyanus'a düşen ve bugüne kadar en geniş menzile sahip olduğu kaydedilen füze denemesinin ardından Trump, Kim Jong-un'a 'Roket Adam' diye hakaret etmişti. Trump, Eylül 2017'de BM'de yaptığı konuşmasında da "Roket adam kendisini ve iktidarını intihara sürüklüyor" demişti. Yine çok geçmeden başka bir konuşmasında Trump, Kuzey Koreli liderden "hasta köpekcik" olarak bahsetmişti. Söz konusu hakarete cevaben Kim Jong-un ise "korkan köpek havlar" yanıtını verdi.

Kasım 2017'de Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, Trump'a hitaben "Deli Amerikan pastasını ateşle terbiye edeceğim" sözlerini sarf etmişti. Kim Jong-un, Kasım 2017'deki başka bir konuşmasında ise Trump'ın "yaşlı" olduğunu söylemişti. Hiç zaman kaybetmeyen Trump ise Kim için, "Bana neden yaşlı diyerek hakaret ediyor? Ben ona asla 'kısa ve şişman' demiyorum" ifadelerini kullanmıştı.

Bir konuşmasında Kim Jong-un masasında bulunan "nükleer düğmeyi" ABD'ye hatırlatması üzerine Trump, "Benim de nükleer düğmem var, çok daha büyük ve etkili. Ayrıca benim düğmem çalışıyor!" açıklamasını yapmıştı.

Sayısız hakaretlerle birbirlerine saldıran Trump ile Kim Jong-un Kore Yarımadası'nda yaşanan normalleşme çabalarıyla başlayan süreç kapsamında dün görüştü.

Aslında resmen savaştalar

Şu ana kadar hiç gerçekleşmemiş bir olaya imza atan ve Singapur'da bir araya gelen ABD Başkanı Trump ve Kuzey Kore Lideri Kim Jong Un, aslında 1953'te Kore Savaşı'nın sonunda barış anlaşması imzalanmamış olmasından dolayı resmen savaş halinde bulunan iki ülkenin lideri.

Trump ve Kim arasındaki tarihi zirve toplantısı heyetlerarası görüşmeden önce baş başa görüşmeyle başladı. İki liderin yanlarında sadece tercümanlar vardı.

Singapur'un Sentosa Adası'nda yapılan ikili görüşme yaklaşık 45 dakika sürdü. Görüşmeden sonra Kuzey Kore lideri Kim, "Bu aşamaya gelmek kolay değildi. Buraya gelmek için çok sayıda engeli aştık" diye konuştu.

 Trump ise "Müthiş bir ilişkimiz olacak. Bugün muazzam bir başarıya imza atacağımızı biliyorum. Bu zamana kadar çözülemeyen büyük bir sorunu, büyük bir ikilemi çözeceğiz. Birlikte çalışarak bu sorunu halledeceğiz" dedi.

İki lider daha sonra da heyetlerin katılımıyla geniş kapsamlı çalışma yemeğinde bir araya geldi. Heyetlerarası görüşmede Amerikan heyetinde Donald Trump'a Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ve Beyaz Saray Genel Sekreteri John Kelly eşlik ederken, Kuzey Kore tarafında da Kim Jong Un'un yanında yardımcısı Kim Yong Chol, Dışişleri Bakanı Ri Yong Ho ve eski dışişleri bakanı Ri Su Yong yer aldı.

Kim Jong-un'a Beyaz Saray daveti

Tarihi zirve sonrası basın toplantısı düzenleyen ABD Başkanı Trump, Singapurlu yetkililere ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'a teşekkür etti.

Kim Jong-un'un 'önemli bir füze motoru deneme sahasını yok etmeyi kabul ettiğini' söyleyen Trump bu ayrıntının iki liderin imzaladığı ortak deklarasyonda yer almadığını çünkü buna söz konusu belgenin oluşturulmasından sonra karar verdiklerini söyledi.

Kuzey Kore'nin nükleer silahlarından vazgeçtikten sonra başaracağı şeylerin sınırının olmadığını söyleyen Trump, "Dünyanın geri kalanı Kuzey Kore ile bağlanmak istiyor" dedi.

Kim Jong-un'a yaptığı muhtemel Beyaz Saray davetinin Kuzey Kore lideri tarafından kabul edildiğini açıklayan Trump, "Uygun zamanda Pyongyang'ı ziyarete hazırım" diye konuştu.

Guterres: Bu fırsat kaçmamalı 

ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'u, diplomatik çözüm gayreti gösterdikleri ve "geçen yıl büyük endişelere neden olan tehlikeli döngüyü kırmaya çalıştıkları" için takdir ettiğini belirten BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Trump ve Kim Jong Un'u, "nükleer silahtan arındırılmış, barışçıl, refah dolu ve güvenli bir Kore yarımadasını destekleme" yönündeki fırsatı değerlendirmeye çağırdı.

Guterres, iki taraftan talep geldiği takdirde, doğrulama mekanizması dahil olmak üzere BM'nin bu süreci desteklemeye hazır olduğunu sözlerine ekledi. Rusya'dan ise zirve konusunda temkinli bir açıklama geldi.

ABD Başkanı Trump ve Kuzey Kore lideri Kim-Jong-un arasındaki zirvenin sonuçlarını olumlu bulduklarını ancak şeytanın ayrıntıda gizli olduğunu söyleyen Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, zirvenin Kore Yarımadası'nda çözüme kazandırdığı ivmeyi olumlu bulduklarını ancak yapılan anlaşmaların detaylarını beklemelerini gerektiğini ifade etti.

Gündem nükleer silahlar

Trump-Kim zirvesinin en önemli gündem maddesi, Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılmasıydı. ABD tarafı, Kuzey Kore'nin nükleer silah programını sona erdirmesini talep ediyor. Kuzey Kore'nin ise Pakistan modeli üzerinde ısrarcı olacağı söyleniyor.

Pyonyang, aynı Pakistan gibi nükleer güç olarak kabul edilmeyi hedefliyor. Hatta nükleer silahlarının bir bölümünü elinde tutmayı istiyor. Bu talep karşısında tarafların bir formül geliştirilebileceği konuşuluyordu. Bu formüle göre Kuzey Kore kıtalararası balistik füze programını durdurabilir.

Ancak Washington, Kuzey Kore'nin kısa menzilli füzeleri ellinde tutmasına izin verebilir. Böylesi bir formülün ABD'nin müttefikleri Japonya ve Güney Kore'yi rahatsız edeceğine dikkat çekiliyor.

Zirvenin bir diğer amacıysa Kore yarımadasında barışı sağlamak ve Kore savaşını resmen sona erdirecek bir anlaşma üzerinde uzlaşmaya varmak. Kuzey Kore bu anlaşmayla Amerikan askerlerinin Kore yarımadasından çekilmesini sağlamayı planlıyor. Kuzey ve Güney Kore'nin birleşmesi de gündemde.

Uluslararası toplumun gözünde Güney Kore ile aynı itibarı görmeyi isteyen Kuzey Kore liderinin en büyük hedeflerinden birisiyse ülkesine uygulanan ambargoların kaldırılmasını sağlamak. Kuzey Kore'yi müzakere masasına iten en büyük faktöründe ülkesindeki ekonomik sıkıntılar olduğu konuşuluyor.

Ortak mutabakatta neler var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un tarihi zirve sonrasında imzaladıkları ortak mutabakatta "Kore Yarımadası'nda sürecek olan barışa" dikkat çekildi.

İkili arasında Singapur'da gerçekleşen tarihi zirve sırasında Trump ve Jong Un arasında imzalanan mutabakatta, ikilinin dört konuda aynı fikirde olduğu belirtildi. Bu maddeleri şöyle:

1- ABD ve Kuzey Kore, iki ülke halkının uzun süreli barış ve refahı için ABD-Kuzey Kore ilişkilerini geliştirmek için çalışacak.

2- ABD ve Kuzey Kore, Kore Yarımadası'nda uzun süreli ve sabit bir barış rejimi için güçlerini birleştirecek.

3- 27 Nisan Panmunjom Beyanı'na uygun olarak, Kuzey Kore Kore Yarımadası'nı nükleer silahlardan arındırma yolunda çalışmalara başlayacak.

4- Kimliği belirlenmiş olanların ülkelerine geri iade edilmesi dahil olmak üzere POW/MIA'den (savaş mahkumları/kayıplar) kalanların bulunması için çalışılacak.

DIŞ HABERLER SERVİSİ