Depremde binanın temeli önemli

Türkiye JeofizikMühendisleri Odası Erzurum Temsilcisi Rufai Çınar, kum, çakıl ve sulu zemin üzerine yerleştirdiği normal, radya ve fore kazık temellerinin üzerine aynı malzemeyle yapılmış 3 maket bina yerleştirerek, aletsel büyüklüğü 3-5, 5-7 ve 7-9 şiddetlerine denk küçük, orta ve büyük şiddette suni depremler oluşturdu. Deneyde, normal ve radya temel üzerine kurulan binalar, sağlam malzemeden yapıldığı halde yıkılırken, fore kazık temel üzerine yapılan maket binada ise herhangi bir yıkılma kaydedilmedi. Deneyin ikinci aşamasında ise yumuşak zemin üzerinde yapılan yüksek ve alçak katlı binaların ne kadar etkilendiği tespit edildi. Yumuşak zeminde yapılan az katlı binaların orta ve büyük şiddetli bir depremde hasar görmediği belirlenirken, sert zeminlerde ise alçak katlı binaların etkilendiği, yüksek katlı binaların ise hasar görmediği bildirildi. Deneyin sonuçlarını değerlendiren Çınar, sert zeminlerde çok katlı binaların yapılması gerektiğini, yumuşak zeminli bölgelerdeki binalarda ise bina yükünü tüm zemine dağıtan radya temel yerine, sert zemine kadar inme özelliğine sahip fore temelinin kullanılmasının doğru olacağını kaydetti.