Çığ tehlikesine karşı gerekli önlemler alınmalıdır
Çığ, dağlık ve eğimli arazilerde, kar kütlelerinin yer değiştirmesi sonucu meydana gelen doğal bir afettir. Çığ tehlikesi, dağlık bölgelerde yaşayanlar ve kış sporları ile ilgilenenler için ciddi bir risk oluşturmaktadır
22.02.2025 16:25:00 / Güncelleme: 22.02.2025 16:28:48
Ahmet Haydar Tarhanlı
Ahmet Haydar Tarhanlı





Çığ tehlikesi, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Bu faktörler arasında şunlar yer almaktadır:
Kar yükü: Karın yoğunluğu ve kalınlığı, çığ riskini artıran en önemli unsurlardan biridir. Özellikle ani ve yoğun kar yağışları, kar tabakalarının dengesizleşmesine neden olabilir.
Eğim: Eğimli arazilerde, kar kütlelerinin kayma olasılığı daha yüksektir. Genellikle 30-45 derece arasındaki eğimlerde çığ riski artmaktadır.
Sıcaklık değişimleri: Ani sıcaklık artışları, karın erimesine ve dolayısıyla çığ oluşumuna zemin hazırlayabilir.
Rüzgar: Rüzgar, karın yer değiştirmesine ve kar tabakalarının dengesizleşmesine neden olabilir. Rüzgarlı havalarda, karın birikmesi ve kayması daha olasıdır.
Zemin koşulları: Zemin yapısı, karın tutunma kapasitesini etkileyen bir diğer faktördür. Gevşek zeminler, karın kaymasına neden olabilir.

Çığ tehlikesinin önlenmesi için çeşitli stratejiler uygulanmaktadır. Bu stratejiler arasında şunlar bulunmaktadır:
Ağaçlandırma: Ağaçlar, kar kütlelerinin hareketini engelleyerek çığ riskini azaltmaktadır. Ormanların korunması ve yeni ağaçlandırma projeleri, çığ oluşumunu önlemek için önemlidir.
Yapıların yerleşimi: Çığ riski yüksek olan bölgelerde yeni yerleşim birimleri kurulması engellenmelidir. Mevcut yapılar, çığ ve sel yataklarından uzaklaştırılmalıdır.
Eğitim ve bilinçlendirme: Dağcılık ve kış sporları yapan bireylerin çığ tehlikesi hakkında eğitilmesi, risklerin azaltılmasına katkı sağlamaktadır.
Çığ kontrol projeleri: Orman Genel Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlar tarafından çığ kontrol projeleri uygulanmaktadır. Bu projeler, çığ riskinin azaltılmasına yönelik çeşitli teknikler içermektedir.

Çığ düşmesi durumunda hayatta kalmak için alınması gereken önlemler şunlardır:
Ağzı kapatmak: Çığ altında kalındığında, ağız sıkıca kapatılmalı ve mümkünse nefes tutulmalıdır. Bu, karın ağız yoluyla girmesini engelleyecektir.
Yüzme hareketi: Kar akıntısına kapılındığında, yüzme hareketi ile çığ yüzeyinde kalmaya çalışılmalıdır. Bu, karın altında boğulma riskini azaltmaktadır.
Etrafta bir cisme tutunmak: Eğer etrafta ağaç veya benzeri bir cisim varsa, bu cisme tutunmaya çalışılmalıdır. Bu, çığ akıntısının etkisinden korunmaya yardımcı olabilir.
Oksijen kullanımı: Oksijeni verimli kullanmak için sigara içilmemeli ve kibrit yakılmamalıdır. Bu, hayatta kalma şansını artırmaktadır.

Türkiye, çeşitli çığ felaketlerine maruz kalmıştır. 1890 ile 2014 yılları arasında toplam 1997 çığ felaketi yaşanmış ve bu olaylarda 1446 kişi hayatını kaybetmiştir. Türkiye'deki bazı önemli çığ olayları şunlardır:
1992 Erzurum çığ felaketi: Bu felakette, yoğun kar yağışı sonucu meydana gelen çığ, birçok can kaybına ve maddi hasara yol açmıştır.
2000 Uludağ çığ felaketi: Uludağ'da meydana gelen çığ, kış turizmi açısından önemli bir bölge olan bu alanda büyük hasara neden olmuştur.
2015 Van çığ felaketi: Van'da meydana gelen çığ, bölgedeki ulaşımı olumsuz etkilemiş ve birçok insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
Çığ tehlikesi, dağlık bölgelerde yaşayanlar ve kış sporları ile ilgilenenler için ciddi bir risk oluşturmaktadır. Çığ oluşumunu önlemek ve çığ düşmesi durumunda hayatta kalma şansını artırmak için alınacak önlemler büyük önem taşımaktadır. Türkiye'de yaşanan çığ felaketleri, bu doğal olayın ciddiyetini ve önlem almanın gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Kar yükü: Karın yoğunluğu ve kalınlığı, çığ riskini artıran en önemli unsurlardan biridir. Özellikle ani ve yoğun kar yağışları, kar tabakalarının dengesizleşmesine neden olabilir.
Eğim: Eğimli arazilerde, kar kütlelerinin kayma olasılığı daha yüksektir. Genellikle 30-45 derece arasındaki eğimlerde çığ riski artmaktadır.
Sıcaklık değişimleri: Ani sıcaklık artışları, karın erimesine ve dolayısıyla çığ oluşumuna zemin hazırlayabilir.
Rüzgar: Rüzgar, karın yer değiştirmesine ve kar tabakalarının dengesizleşmesine neden olabilir. Rüzgarlı havalarda, karın birikmesi ve kayması daha olasıdır.
Zemin koşulları: Zemin yapısı, karın tutunma kapasitesini etkileyen bir diğer faktördür. Gevşek zeminler, karın kaymasına neden olabilir.

Çığ tehlikesinin önlenmesi
Çığ tehlikesinin önlenmesi için çeşitli stratejiler uygulanmaktadır. Bu stratejiler arasında şunlar bulunmaktadır:
Ağaçlandırma: Ağaçlar, kar kütlelerinin hareketini engelleyerek çığ riskini azaltmaktadır. Ormanların korunması ve yeni ağaçlandırma projeleri, çığ oluşumunu önlemek için önemlidir.
Yapıların yerleşimi: Çığ riski yüksek olan bölgelerde yeni yerleşim birimleri kurulması engellenmelidir. Mevcut yapılar, çığ ve sel yataklarından uzaklaştırılmalıdır.
Eğitim ve bilinçlendirme: Dağcılık ve kış sporları yapan bireylerin çığ tehlikesi hakkında eğitilmesi, risklerin azaltılmasına katkı sağlamaktadır.
Çığ kontrol projeleri: Orman Genel Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlar tarafından çığ kontrol projeleri uygulanmaktadır. Bu projeler, çığ riskinin azaltılmasına yönelik çeşitli teknikler içermektedir.

Çığ düşmesi durumunda yapılması gerekenler
Çığ düşmesi durumunda hayatta kalmak için alınması gereken önlemler şunlardır:
Ağzı kapatmak: Çığ altında kalındığında, ağız sıkıca kapatılmalı ve mümkünse nefes tutulmalıdır. Bu, karın ağız yoluyla girmesini engelleyecektir.
Yüzme hareketi: Kar akıntısına kapılındığında, yüzme hareketi ile çığ yüzeyinde kalmaya çalışılmalıdır. Bu, karın altında boğulma riskini azaltmaktadır.
Etrafta bir cisme tutunmak: Eğer etrafta ağaç veya benzeri bir cisim varsa, bu cisme tutunmaya çalışılmalıdır. Bu, çığ akıntısının etkisinden korunmaya yardımcı olabilir.
Oksijen kullanımı: Oksijeni verimli kullanmak için sigara içilmemeli ve kibrit yakılmamalıdır. Bu, hayatta kalma şansını artırmaktadır.

Türkiye'de yaşanan çığ felaketlerinden bazı örnekler
Türkiye, çeşitli çığ felaketlerine maruz kalmıştır. 1890 ile 2014 yılları arasında toplam 1997 çığ felaketi yaşanmış ve bu olaylarda 1446 kişi hayatını kaybetmiştir. Türkiye'deki bazı önemli çığ olayları şunlardır:
1992 Erzurum çığ felaketi: Bu felakette, yoğun kar yağışı sonucu meydana gelen çığ, birçok can kaybına ve maddi hasara yol açmıştır.
2000 Uludağ çığ felaketi: Uludağ'da meydana gelen çığ, kış turizmi açısından önemli bir bölge olan bu alanda büyük hasara neden olmuştur.
2015 Van çığ felaketi: Van'da meydana gelen çığ, bölgedeki ulaşımı olumsuz etkilemiş ve birçok insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
Çığ tehlikesi, dağlık bölgelerde yaşayanlar ve kış sporları ile ilgilenenler için ciddi bir risk oluşturmaktadır. Çığ oluşumunu önlemek ve çığ düşmesi durumunda hayatta kalma şansını artırmak için alınacak önlemler büyük önem taşımaktadır. Türkiye'de yaşanan çığ felaketleri, bu doğal olayın ciddiyetini ve önlem almanın gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.