Çay Medresesi ve Boyalıköy Külliyesi

Çay Medresesi, Afyonkarahisar'ın Çay ilçesinde bulunan ve XIII. yüzyılda Anadolu Selçuklu döneminde inşa edilmiş bir medresedir.

Günümüzde cami olarak kullanılan bu tarihi yapı, merkezi kubbeli, orta hacmin her iki yanı uzun tonoz hacimli, girişin her iki yanında kubbeli küçük hacimli, güneyde tonoz hacimli, mihraplı eyvan ve her iki yanında kubbeli birer hacimden oluşan kesme taş kaplamalı kargir bir yapıdır.

Medrese, Gıyâseddin III. Keyhusrev dönemi ümerâsından Ebü'l-Mücâhid Yûsuf b. Ya'kūb tarafından 677 (1278-79) yılında mimar Oğulbek b. Muhammed'e yakınındaki han ve hamamla birlikte yaptırılmıştır.

İlçe merkezinde, Taş külliyesinden bir bölüm olarak yer alan Çay Medresesi, Anadolu Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşıyan önemli bir eserdir.

Yetiştirdiği ünlü isimler hakkında kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, medresenin tarihi önemi ve mimari özellikleri, onu ziyaret edenler için büyük bir ilgi odağı haline getirmektedir.

Boyalıköy Külliyesi

Boyalıköy Külliyesi, Anadolu'da Türk yerleşmesine işaret eden eserlerden biri olarak kabul edilmekte ve Orta Asya'dan gelen Türk (Horasan) boylarının iskânları ile ilişkilendirilmektedir.

Külliye, Afyonkarahisar'dan Sincanlı ilçesine giden yol üstünde, aynı adı taşıyan köyde bulunmaktadır ve iki türbe ile bir hankah veya zâviyeden meydana gelmiştir.

Külliyenin yapılış tarihi ve bânisi hakkında kesin bilgi olmamakla birlikte, Evliya Çelebi'nin verdiği bilgilere göre, külliye güzel bir bahçe içinde kurulmuş ve pek çok sayıda mezar taşı bulunmaktadır.

Ayrıca, külliye Osmanlı döneminde önemli bir ziyaretgâh olmuş ve XVII. yüzyıl içlerinde bu tekkenin hizmetini Bektaşî dervişleri üstlenmişti.