Bu yıl aşırı sıcaklar hacıları da zorluyor

Suudi Arabistan'a Hac ziyareti için giden ve 52 dereceye varan sıcaklıklar nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı artmaya devam ediyor. Fransız ajansı AFP, hac ibadetinin ana rükünlerinin ifa edildiği Arafat Vakfesinden Kurban Bayramının son gününe kadar çok sayıda kişinin öldüğünü bildirdi. Ajansın Arap diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre ölümlerin büyük kısmı sıcak çarpması sonucu gerçekleşti. Çok sayıda kişi ise halen kayıp.
Bu arada çok sayıda kişinin sevdiklerini ve yakınlarını bulmak için Suudi Arabistan'a gittiği aktarılıyor. Ancak Suudi yetkililer, ölen ve hastalanan sayılarında bir 'aşırılık' olmadığını savunuyor. AFP'ye konuşan bir Mısırlı yetkili, 1400 Mısırlının yakınları için kayıp başvurusunda bulunduğunu söyledi. Sosyal medyada, yol kenarlarında ölü oldukları anlaşılan kişilerin görüntüleri paylaşılıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı ise 23 Türk vatandaşının hayatını kaybettiğini açıkladı. Türk hacı adaylarının ya da hacıların büyük kısmının kalp damar hastalıkları ve enfeksiyona bağlı hastalıklardan hayatını kaybettiği belirtiliyor. Türkiye'nin Cidde'deki Başkonsolosluğu'nun Hac dönemi için oluşturduğu özel kriz hattından edinilen bilgiye göre, henüz hayatını kaybeden kişilerin kimlik tespiti ve aile yakınlarına bildirim süreci devam ediyor. Ölü sayısının bu yüzden bilinmediğini aktaran yetkililer, ölümlerin büyük kısmının kalp krizinden kaynaklandığını söylüyor.
Tunus haber ajansı Tunis Afrique Presse de Salı günü yaptığı açıklamada Hac sırasında 35 Tunus vatandaşının hayatını kaybettiğini, ölümlerin büyük kısmının sıcak havadan kaynaklandığını duyurmuştu. İran'a ait İRİNN haber kanalı ise 11 İran vatandaşının hayatını kaybettiğini ve 24 kişinin hastanede tedavi gördüğünü açıklamıştı. Agence de Presse Sénégalaise, 3 Senegal vatandaşının hayatını kaybettiğini bildirirken Endonezya Sağlık Bakanlığı da 144 Endonezya vatandaşının öldüğünü duyurmuştu. Endonezya yaklaşık 250 bin kişi ile hacca en çok vatandaşını gönderen ülke konumunda. Mısırlı yetkililer 317 vatandaşlarının öldüğünü, 118'inin ise kayıp olduğunu açıkladı. Hacı adayları Suudi Arabistan'ın krize müdahalede yetersiz kaldığını belirtti. 



17 Haziran'da sıcaklık rekoru kırıldı


Reuters'a konuşan ve Pakistan'dan Hac için gelen Vilayet Mustafa ise "Çok zorluydu, insanların dayanamayacağı kadar sert bir sıcak vardı" dedi. Bu yıl hacı adayları için en büyük zorluk, Suudi Arabistan'ın Mekke ve Medine kentlerinde hava sıcaklığının mevsim normallerinin 1.5-2 derece üzerinde olmasıydı. 17 Haziran Pazartesi günü Mekke'de Harem-i Şerif'te sıcaklığın 51.8 dereceye ulaştığı belirtiliyor.


Şemsiye kullanılmalı

Suudi yetkililer bu süreçte hacı adaylarına şemsiye kullanmalarını, bol su içmelerini ve günün en sıcak saatlerinde güneşe maruz kalmaktan kaçınmalarını tavsiye etmişti. Ancak Cumartesi günü Arafat Dağı'nda yapılan dualar da dahil olmak üzere Hac ibadetinin birçoğu gündüz saatlerinde gerçekleştiriliyor ve saatlerce açık havada kalmayı gerektiriyor. Sosyal medyaya yanısyan görüntülere göre, bazı hacılar yol kenarında hareketsiz cesetler gördüklerini ve ambulans hizmetlerinin zaman zaman yetersiz kaldığını anlatıyor. Almanya merkezli Climate Analytics enstitüsünde bilimsel danışman olan Carl-Friedrich Schleussner, "Hac ibadeti 1400 yıldır yapılıyor ve buranın iklimi her zaman sıcak... Ancak iklim krizi, koşulları zorlaştırıyor" diye ekliyor. Hac şu anda kışa doğru geriliyor. Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarında hac ibadetinin ifa etmek nispeten kolay... Bu aylarda Mekke'de bazen gece üşümemek için kalın giyinmek bile gerekebiliyor. Hac ibadeti 2050'lerde yeniden yaz mevsimine denk gelecek. Suudi yetkililere göre bu yıl hacca 1.6 milyonu yurt dışından olmak üzere yaklaşık 1.8 milyon hacı adayı katıldı. 2015'te Hac ziyareti sırasında çıkan izdiham sonucu 2 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti. Geçen yıl da hac sırasında en az 240 kişi çeşitli nedenlerle yaşamını yitirmişti. 

Hacılar dönüşe geçti

Dünyanın dört bir köşesinden kutsal topraklara gelen ve hac ibadetini ifa eden hacılar dönüşe geçti. Suudi yetkililer dönen hacılara Kuran-ı Kerim hediye ediyor. Bir bölüm hacılar ise Medine'ye gitti. Vakti müsait olanlar burada Mescid-i Nebevi'de 40 vakit namazı cemaatle kılmaya çalışıyor, Hendek ve Uhud savaşlarının alanlarını geziyor.