BRICS liderleri genişlemede anlaştı

Gelişmekte olan ekonomiler grubu BRICS, Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde düzenlenen liderler zirvesinde, "yeni üyelerin alınmasına" yönelik mekanizmalar üzerinde anlaşmaya vardı. Dönem Başkanı Güney Afrika Dışişleri Bakanı Naledi Pandor, genişleme konusunda mutabakata vardıklarını belirterek, "BRICS'e üye olmak isteyen ülkeleri değerlendirmeye yönelik yönetmeliği, ilkeleri ve süreçlerin çerçevesine çizen onayladığımız artık bir belgemiz var. Bu çok olumlu" dedi. Dünya nüfusunun yüzde 40'ından fazlasına ve küresel ekonominin çeyreğine sahip Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ile Güney Afrika'nın oluşturduğu BRICS ülkeleri liderler zirvesinde genişleme konusu masaya yatırıldı. Zirve öncesi liderler genişleme konusunda olumlu görüşler bildirseler de, bu sürecin nasıl ve hangi hızda gelişeceği konusunda görüş ayrılıkları mevcuttu. Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa; Suudi Arabistan, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Mısır ve Etiyopya'nın BRICS üyeliğine davet edildiğini açıkladı. Ramaphosa, yeni adayların 1 Ocak 2024 tarihinde üye olarak kabul edilebileceğini duyurdu.

22 ülke sırada bekliyor

Güney Afrika yetkililerine göre şu ana kadar 40'dan fazla ülke BRICS'e katılım yolunda irade beyanında bulundu. İran, Venezuela ve Cezayir'in de aralarında bulunduğu çoğu Müslüman 22 ülke ise gruba katılmak için resmen başvuru yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2018'de özel davetli olarak katıldığı BRICS zirvesinde Türkiye'nin de üyelikle ilgilendiğini belirtmişti. BRICS'e üyelikle ilgilenen ülkeler, grubu geleneksel Batılı güçlerin baskın olduğu küresel camiaya alternatif olarak görüyor ve üyeliğin kalkınma finansmanı ile ticaret ve yatırımın arttırılması gibi faydaların önünü açabileceğini umuyor. Özellikle Covid-19 pandemisiyle zengin ülkelerin hayat kurtaran aşıları stoklama girişiminin körüklediği güvensizlik, gelişen ülkelerin küresel düzene karşı memnuniyetsizliğini artırdı. 

BRICS'in küresel gücü

BRICS İş Konseyinin raporuna göre, üye ülkelerin toplam gayrisafi yurt içi hasılası (GSYİH) 56 trilyon doları geçiyor ve küresel hasılanın yüzde 31.5'ini oluşturuyor. Buna göre bu oranın 2030'a gelindiğinde yüzde 50'ye ulaşması öngörülüyor. BRICS ülkeleri, küresel ticaretin yüzde 18'ini kontrol altında tutuyor ve dünya genelinde yabancı yatırımların yüzde 22'sini teşkil ediyor. Öte yandan, 3.2 milyarlık toplam nüfusuyla, dünya nüfusunun yüzde 41'ini oluşturan BRICS ülkelerinin toplam yüz ölçümleri de dünyanın karasal yüz ölçümünün yüzde 26.7'sine tekabül ediyor.